Не успешниот обид за државен удар во Турција е финансиран од ЦИА и предводен од американски пензиониран генерал, кој користел воена група во Авганистан, тврди еден од провладините весници. Агенти на ЦИА користеле хотел на еден од островите во близина на Истанбул за команден центар на удар, пишува друго издание.

Ова се дел од теориите за заговор за тоа кој помогнал за организирање на не успешниот воен удар, кој за малку ќе го тргнеа претседателот Реџеп Таип Ердоган. На чело на листата се САД – близок сојузник на НАТО, но кој е традиционален предмет на сомнеж.

“Превратот бил предводен од овој човек”, вели  на насловната страница провладиниот весник “Јени Шафак”, кадре е поставена сликаата на американскиот генерал Џон Кембел, последниот командант на НАТО во Авганистан и пред тоа 34-и заменик-началник на Генералштабот на американската армија.

Весникот тврди дека не успешниот удар бил финансиран од ЦИА преку нигериската Обединета банка за Африка и двајца од базираните во Авганистан турски генерали кои беа приведени во Дубаи во вторникот, а биле дел од единицата заговорници на Кембел.

Обединета банка за Африка вчера негираше дека е вмешана и посочи дека обвинувањата се “очигледно лажни”. Кембел изјави за “Волстрит џурнал” дека обвинувањата се “апсолутно смешни”, а Вашингтон ги отфрли тврдењата за американска интервенција како апсурдни.

Премиерот Бинали Јилдирим рече дека секоја земја која го поддржува духовникот, ќе биде сметана за непријател на Турција.

Министерот за труд Сулејман Сојлу изјави ден по обидот за преврат дека очигледно “Америка стои зад тоа”, иако портпаролот на Ердоган изјави подоцна дека министерот зборувал “без размислување”.

Вашингтон соопшти дека ќе екстрадира Гулен, само ако Турција достави докази за злосторство. За најревносните поддржувачи на Ердоган ова е уште еден доказ за американско соучесништво.

“Знам дека САД имаат прст во тоа. Знам дека ова е претстава, организирана од страна на САД, Израел и Велика Британија”, изјави Ахмет Демирджи кој е меѓу десетиците луѓе кои беа пред дворецот на Ердоган во знак на солидарност и секоја ноќ се присутни по преврат на 15 јули. “Овој подмолен човек Фетхуллах Гулен е нивна пион”, додава Демирджи.

Постарите Турци се сеќаваат на изминатите преврати. Многумина гледаат доказ за тоа дека САД го поддржаа превратот од 1980 година во екот на Студената војна, повикувајќи се на информација дека претставникот на ЦИА во Анкара телеграфирал до Вашингтон: “Нашите момчиња го направија”.

Мистерија се уште обвиткува првиот современ преврат во Турција во 1960 година, кој го симна проамерикански премиер, но беше предводен од обучен во САД офицер.

Еден весник објави слика на хотел, идентификуван како команден центар за агенти на ЦИА, кои помогнаа во подготовката на заговорот за државен удар овој месец.

“ЦИА работеше во овој хотел таа ноќ”, гласи насловот во провладиниот “Сабах” под слика на хотелот “Сплендид” на Бјукада – најголемиот од групата острови во Мраморното Море во близина на Истанбул. Весникот пишува дека група од 17 лица, главно странци, се сместиле во хотелот еден ден пред обидот за преврат. Според изданието хотелот бил користен како штаб од британската армија за време на окупацијата на Истанбул во 1919 година.

Теории на заговор даваат зачин на турските кризи од децении на позадината на борбата меѓу исламистите и секуларните сили за изгледот на земјата, а суперсилата Америка често е обвинувана дека налева масло на огнот. Ердоган ги обвини надворешни сили во подгревањето на масовните антивладини протести пред три години. Понекогаш познатото зло е помалку зло.

За време на напнатите локални избори во 2014 година, кои се сметаат за референдум за управување на Ердоган, прекините на струјата го разтроија пописот. Турскиот министер за енергетика фрли вината на една мачка, велејќи дека таа влегла во трафостаница, со што го навлече потсмев меѓу корисниците на социјални медиуми, кои качувањето слики на “мачји лоби”, се закани владата.

Во 2013 година властите запленија птица под сомнение дека шпионира за Израел, но ја ослободија откако Х-зраци покажа дека во неа нема вграден опрема за следење, напишаа локални весници.

Независно од тоа Турците гледаат сериозно заговор и последните тензии им даваат нова храна за размислување.

Гулен живее во изолиран имот во планините спокојно во Пенсилванија. Но Ердоган има причина да се грижите од кругот на духовникот во Турција.

Во 2013 година неговите следбеници во полицијата и судството започнаа истрага за корупција на деловни соработници на Ердоган – тогаш премиер, кој ја отфрли истрагата како странски заговор.

“Зошто не го предадат? Зошто продолжуваат да прават инсинуации? Тој (Гулен) живее таму. Не мислите ли дека тоа е очигледен знак? Тоа е впечатокот што имаат луѓето”, рече приврзаник на Ердоган Ајхан Јуонкибар пред претседателската палата. “Зошто живее во САД? Тоа се детали кои прават впечаток”.