Русија ja мрази предвидливоста

од Vladimir Zorba

Кој и да стане следен претседател на САД, тој сепак ќе си има работа со Русија, која и покрај тоа што изгледа истовремено многу е позната, таа е се помалку позната.

Во текот на многу векови Русија беше земја – извозник на природни богатства. Економски можеби на рангот на селанска земја, но вонредно досетлив партнер, која управувана од европската култура има решителни неевропски политички органи.
putin-obama

Само што сега овие ограничувања беа дополнети со нови фактори: политичката непредвидливоста на претседателот Владимир Путин и неговата подготвеност за употреба на воена сила. Во последните две години Русија, очигледно, не се грижи за зачувување на долгорочни партнерства и меѓународни договори.

Таа ги презира предвидливоста и зависноста, бидејќи ги смета за знак на слабост. Единствената успешна реформа во Русија од 2000 година досега се состоеше во модернизација на армијата и снабдувањето на војската со ново оружје.

Сега Русија чувствува недостиг на ресурси, и покрај што Путин, очигледно е подготвен да ги реши сите несогласувања со Западот со помош на политички и воени маневри.

Степенот на штетата што овие негови активности се големи иако обидите за градење на партнерски односи меѓу Русија и Западот, станаа очигледни минатата недела, кога бомбашкиот удар на сириските војници по болница крај Дамаск, беше извршен во позадината на не успехот на примирјето, кој го принуди државниот секретар на САД Џон Кери да повика кпочеток на истрага, чија цел да се разјасни што се прави во Сирија и дали Русија извршила воени злосторства.

Во вторникот, 11-ти октомври, Кремљ ја откажа посетата на Путин во Франција. Најверојатно причина за оваа одлука стана говорот на претседателот Франсоа Оланд, направен во пресрет на посетата, за тоа дека е можно Русија да врши воени злосторства во Сирија. Зголемената конфронтација на Кремљ против Западот веќе стана причина за значително слабеење на руската економија.

Само што тоа изгледа дека населението на Русија е подготвено да се помири со намалувањето на приходите и како целина со атмосферата на неизвесност, плаќајќи за тоа што лидерите на земјата го нарекуваат национална преродба.

Инспиративната што доаѓа од шовинистички државна телевизија, руското општество со радост го прифати како таква агресивна политика на своите власти, за која секој западен лидер би платил со функцијата (како еден од примерите за тоа може да послужи судбината на премиерот на Велика Британија Тони Блер по согласност за учество во ирачката војна).

Може да се каже дека Русија се јавува како единствената голема земја која без двоумење е подготвена да ги жртвува долготрајните односи со други држави.

Обвиненијата и коментари на Кери кои звучеа до само пред неколку дена, Путин одлучи Русија да се откаже од договорот, според кој Русите и Американците мораа да ги намалуваат своите залихи на оружје со плутониум.

Предлог-законот кој Путин го испрати за разгледување кај парламентарците, вклучуваше во себе голем број на целосно неостварливи услови под кои Русија повторно би се вратила кон договорот за модернизирае на оружјето со плутониум – недвосмислен сигнал за тоа дека прашањето е затворено.

Во листата со овие услови се најде симнувањето на сите санкции наметнати на Русија поради нејзините дејства во Украина, надоместување на загубите кои ги понесе Русија како резултат на воведувањето на санкциите и намалување на американското воено присуство во централна и источна Европа.
Одлуката на Путин за излез од овој договор беше најавено наскоро по објавувањето на одлуката на Америка да ги прекине преговорите со Русија за ново примирје во Сирија, каде што, како истакнаа од администрацијата на Обама, Москва го прекршила претходниот договор.

За возврат Русија ја обвини САД во пренесувањето на вината за не успехот на примирјето. Сето ова се случи во позадината на ужасните настани во контролирани од бунтовниците источни делови на градот. Алепо, каде 275.000 мирни граѓани се покажаа заложници на руските и сириските војници.

Системите за здравствена заштита и водоснабдување веќе се во состојба на апсолутен пад, откако провладините сили се фатија со остатоците на медицинските центри и инфраструктурата во источниот дел на Алепо. Такво сценарио е карактеристичен за Путин.

Таргетирање на преговорите во ќорсокак, а истовремено се активираат борбените дејства е тактика која Русија неколку пати е примена во топли периоди од војната во Украина во 2014 година Во февруари Строуб Талбот се спротивстави американската политика на “поддршка со сила демократија” на Балканот во 1990-те години на сегашната руска политика на “силата поддржани од дипломатија”.

Во Сирија руските чиновници на зборови се согласуваат со хуманитарните аспекти на опсадата на Алепо, но во практика едноставно ги игнорираат.
“Востаници во Алепо се заинтересирани само од примирје кое би им овозможило да донесат повеќе оружје и да пополнат резервите”, изјави извор од Министерството за одбрана на Русија, кој побарал анонимност, во обид да објасни зошто преговорите за примирје ќе биде многу тешко. “Од друга страна”, рече тој, “Армијата на владата не е доволно силна за да заземе брзо Алепо.”

Како резултат на овој договор и мигот на завршување на воените дејствија сега е подалеку од кога и да било. Уште повеќе што во Кремљ се убедени дека се движи кон победа, откако САД не сакаат да се мешаат и речиси сите жртви и штети се за сметка на Сиријците, а не на Русите.

Иако болниот бавен напредок на сириските владини сили, Русија едвај ќе се зафати со воведување на свои копнени сили, затоа што (тоа би било политички опасен чекор на Путин внатре во Русија), но при тоа таа нема да го напушти својот сојузник – претседателот Башар Асад. Јавно Путин смета Сирија за еден вид магичен портал кој ќе им овозможи на Русија брзо да помине на ново ниво на меѓународно признавање.

Русија веќе не се однесува како земја, се стреми да излезе од изолацијата наметната од Западот поради окупацијата на Крим и интервенцијата што се случува во Украина. Наместо тоа, таа се стреми да се претстави како државна-победник чии злосторства немаат никакво значење, колку на победниците не им е потребно да се оправдуваат.

Ако се вратиме наназад, станува јасно дека придонесуваме за сегашното заладување на односите на двете администрации – и на руската и на американската. Да биде наречена Русија и едноставно да се слабее регионална држава и да се потпира на тоа со нејзина положба, за да биде присилена да се потчини, не е стратегија.

Во сегашниот момент од новиот претседател се бара да изврши вистински огромен подвиг, за да ја врати довербата во односите. Александар Баунов, руски писател, специјализиран за прашањата на надворешната политика, направи претпоставката дека Путин има една цел, која досега никогаш не е објавена: тој се стреми да ги доведе руско-американските односи до такво ниско ниво, таша што новиот претседател на САД да нема никакви шанси да ги влоши уште повеќе.

Во овој случај намалување на тензиите ќе биде крајно тешко, бидејќи ќе изгледа дека тој сепак ќе биде на ремчето на Путин. Поради тоа Москва очигледно ја преферира тековната состојба на преголема вознемиреност за обид за намалување на тензиите во односите. Кажано накратко, Кремљ веќе донел одлука: одложување на сериозните внатрешни проблеми на земјата, продолжување на борбата за влијание со други држави, и не отстапување од своите позиции и што вели кај Западот, блеф.

Во согласност со оваа гледна точка победата ќе вреди колку сите загуби. Но каква ќе биде таа победа? Дали таков град или регион, кој ќе донесе процут на руските граѓани, ако го окупира Русија?

Ниту еден режим, управен и заостанат и зависен од нафтената економија, нема да може да ја модернизира, учествувајќи во војна, и труење на овие односи кои таму се уште се чуваат. Можно е тоа да не се случи наскоро, но во даден момент во иднина на Русија ќе треба да пристапи кон тешката работа за обновување на својата економска база и на односите со другите земји. /

 

Слични содржини