Американскиот претседател Џо Бајден денеска им вети на членките од Источна Европа дека САД „ќе ја бранат секоја педа од НАТО“, давајќи им безбедносна гаранција еден ден откако Русија објави дека повеќе нема да учествува во историскиот договор за контрола на нуклеарното оружје.
Бајден ова им го кажа на претставниците на членките на НАТО од Источна Европа, со чии лидери се сретна во Варшава два дена по неговата ненајавена посета на Киев и ден пред годишнината од почетокот на руската инвазија на Украина на 24 февруари 2022 година.
„Посветеноста на САД кон НАТО е апсолутно јасна. Членот 5 е света обврска преземена од САД. Ние ќе ја браниме буквално секоја педа на НАТО, секоја пед“, рече Бајден.
Според член 5 од Северноатлантскиот договор, напад врз која било членка на НАТО е закана за сите и бара заеднички одговор.
Претходно денеска, на состанокот со персоналот во американската амбасада во Варшава, Бајден ја нарече „голема грешка“ одлуката на рускиот претседател Владимир Путин повеќе да не учествува во Новиот СТАРТ, договорот за контрола на оружјето, како и најавата дека Москва би можела да продолжи со нуклеарните тестови.
Новиот СТАРТ е последниот билатерален договор меѓу Москва и Вашингтон за нуклеарно разоружување, чие времетраење е продолжено до 5 февруари 2026 година.
На состанокот со лидерите на Букурештските девет (Полска, Романија, Бугарија, Чешка, Естонија, Унгарија, Латвија, Литванија и Словачка), членките на НАТО кои беа дел од Варшавскиот пакт во кој доминира Москва до распадот на Советскиот Сојуз, Бајден повтори дека Вашингтон е посветен на одбрана на нивната безбедност.
„Како источно крило на НАТО, вие сте на првата линија на нашата колективна одбрана. Знаете подобро од кој било друг што е загрозено во овој конфликт. Тоа не е само Украина, туку слободата и демократијата низ Европа и низ целиот свет. “, рече американскиот претседател.
Во заедничката изјава по состанокот, деветтемината од Букурешт ветија дека ќе го зајакнат военото присуство на нивната територија како пречка за Москва.
„Русија е најголемата и најдиректната закана за безбедноста на Алијансата“, се наведува во декларацијата потпишана од Унгарија, иако не поддржува никакви санкции против Русија и е единствената членка на НАТО покрај Турција која сè уште го нема ратификувано пристапувањето во Шведска и Финска, нови кандидати за Алијансата.
Сите девет земји, вклучително и Унгарија, денеска ја повторија својата поддршка за Украина. „Легитимното право на Украина е да се брани од руската агресија и да ја врати целосната контрола врз сопствената територија“, се вели во соопштението. „Ќе продолжиме да ги поддржуваме овие украински напори до крај, се додека е потребно“, се вели во прифатената декларација.
Во соопштението на Белата куќа за разговорите меѓу САД и Букурештската група се наведува дека тие „ја потврдија непоколебливата поддршка за Украина и нагласија дека стојат заедно со украинскиот народ онолку долго колку што е потребно“.
Лидерите, исто така, се согласија за дополнително зајакнување на единството и заедничката одбрана во јули на самитот на НАТО во Литванија.