Бескрајната борба за еднаквост

од Vladimir Zorba

Бунтот е јазик на оние што никој не ги слуша. Пред половина век, Мартин Лутер Кинг со својот продорен глас објасни зошто црните луѓе во САД излегуваат на улиците. Застрашувачки е колку малку се сменило од тогаш. Илјадници луѓе продолжуваат да демонстрираат против расизмот и полициската немилосрдност. Уште без надеж дека нешто ќе се промени во нивното секојдневие.

Тие сè уште тешко учествуваат во американскиот просперитет – тие заработуваат помалку од белците, тие скоро сè уште немаат шанси да напредуваат, тие мораат да ги испраќаат своите деца во лоши училишта, имаат помал животен век и завршуваат побрзо во затвор, каде остануваат подолго. Само затоа што не се бели.

И не е како што коментаторите пишуваат дека Афроамериканците протестираат во десетици американски градови затоа што чуствуваат дека се граѓани од втор ред. Тие не се чувствуваат, тие се граѓани од втор ред!, вели ДВ во својата анализа за случувањата во САД.

Без функционална контрола на локалните власти

На хартија, сите треба да бидат исти пред законот. Но, во реалноста, американската полиција првенствено ги запира и контролира граѓаните врз основа на нивниот изглед, иако нема сомнеж. Ако, од друга страна, тие прават брутални грешки, како што е убиството на Џорџ Флојд, тие често ги негираат. Тие се обидуваат да ја прикријат работата, најчесто во дослух со локалното државно обвинителство. Ова ги прави работите уште полоши.

На Соединетите држави им недостасува независна, функционална контрола од страна на локалните власти. Прекршителите на законот, кои се преправаат дека се нејзини заштитници, обично седат во полициски автомобили. Мартин Лутер Кинг зборуваше за повеќето Американци кога рече: „Оној што прифаќа зло без да се спротистави, всушност работи со него“.

Но, на злото не мора само да му се спротивстави. Мора да се запре. Првиот црн претседател на САД, Барак Обама, го испроба тоа. На крајот тоаизлезе неуспешно. За време на неговиот мандат, еден полицаец во Фергусон го уби невооружениот Мајкл Браун со осум истрели, што предизвика протести низ целата земја. Во неговиот мандат е и Ерик Гарнер, Афроамериканец од Њујорк, додека полицаец го давеше, му згасан животот со зборовите: „Не можам да дишам“. Ова се истите последни зборови што Џорџ Флојд ги изговори, додека полицаецот го притискаше со колено на вратот скоро девет минути.

Немоќни против секојдневниот расизам

Американските претседатели, продолжуваат од ДВ, можеби имаат најголема армија во светот под нивна команда, но тие се немоќни против секојдневниот расизам на нивните сонародници. Се разбира, тие треба да ја бранат неправдата и да покажат разбирање за жртвите на полициската немилосрдност – барем за да не предизвикаат повеќе лутина и емоции.

Како што се очекуваше, претседателот Трамп исто така не успеа. Тој покажа исто толку емпатија колку метеорит што паѓа право на цветна ливада. Претседателот има предвид само неговиот реизбор и верува дека добил бодови од белите гласачи со неговиот воен речник. Доволно лошо за САД е што неговата калкулација би можела да успее.

Случајот со Џорџ Флојд не е изолиран. Има илјадници слични. Вие нема да најдете предрасуди против црнците само меѓу полицајците, државните обвинители и судиите, туку и меѓу наставниците и работодавците. И токму против тој секојдневен расизам се насочени овие протести. Токму затоа што станува збор за секојдневен расизам, тешко е да се спротивставиме. Активистите за човекови права со години се залагаат за подобра обука на полицајците во Соединетите држави. Со децении, тие бараат независна контрола врз работата на полициските службеници и државните обвинители и построги закони. Малку се случило досега.

Но, со сето разбирање за протестите, насилството доведува до ќорсокак. Никој не може да го брани и одобри. Само ги потврдува предрасудите на белците. Што останува тогаш? Мартин Лутер Кинг се држеше до „безгранична надеж“, која не треба да ја изгубиме. Се разбира, тоа не е и некаква утеха за семејството на Џорџ Флојд.

Слични содржини