ДЕМЕНЦИЈА или дегенеративно пореметување на мозокот кое генерално ги погодува постарите луѓе е сериозен и растечки здравствен проблем.
Според најновото истражување објавено во списанието Lancet Public Health, бројот на луѓе со деменција ќе се зголеми на речиси 153 милиони до 2050 година, што е зголемување за речиси 200 проценти.
Како што е соопштено од Eat This, одредени животни навики може значително да го зголемат ризикот од оваа болест.
Не спиете доволно
„Квалитетниот сон е клучен за отстранување на нуспроизводите што се таложат во вашиот мозок во текот на денот, а нивните зголемени нивоа се поврзани со Алцхајмерова болест“, вели Ели Базби, регистриран диететичар кој е специјализиран за генетиката поврзана со Алцхајмерова болест.
Според податоците од истражувањето на Клиниката за Алцхајмерова болест во Велика Британија, се покажало дека одредени навики на спиење во раните години од животот можат да влијаат на појавата на деменција неколку децении подоцна. Истражувачите следеле осум илјади луѓе во нивните 50-ти и откриле дека оние кои спијат во просек по шест часа или помалку секоја вечер имаат 30 отсто поголем ризик од развој на деменција во споредба со луѓето кои спиеле седум часа или повеќе.
Не се занимавате со вежбање
Реткото вежбање или целосно избегнување на каква било физичка активност може да го зголеми ризикот од развој на деменција, вели докторот Тод Бакингем.
„Истражувањето што го спроведовме во 2012 година покажа дека повисокото ниво на вкупна дневна физичка активност е поврзано со помал ризик и последователен развој на деменција и Алцхајмерова болест. Секојдневното вежбање помага да се промовира здравјето на мозокот и да се подобри меморијата. Исто така, го зголемува протокот на крв во мозокот, а хемикалиите кои се ослободуваат за време на физичката активност изгледа помагаат да се намали ризикот од деменција“, објаснува тој, додавајќи дека не е потребно многу вежбање за да се види разликата.
„Докажано е дека само 10 минути аеробна физичка активност како пешачење или возење велосипед и само три до четири пати неделно, има големи придобивки за физичкото и менталното здравје.
Постојано сте под стрес
Студијата од 2021 година покажа дека повторената изложеност на стрес е значаен фактор за веројатноста на лицето да развие деменција подоцна во животот, велат експертите. Според нив, оваа појава може да се објасни со дејството на хормоните на стрес кои можат да доведат до низа значајни промени во телото, што меѓу другото вклучува и дегенерација на мозокот.
Јадете премногу заситени масти и премалку здрави масти
„Здравите масти се многу подобар извор на енергија од нездравите, а во истражувањето гледаме дека исхраната богата со масти со малку едноставни јаглени хидрати го подобрува функционирањето на мозокот. Омега-3 масните киселини се особено важни бидејќи е докажано дека DHA го намалува ризикот од деменција и Алцхајмерова болест. Од друга страна, „треба да се избегнуваат заситени масти. Намалете го црвеното месо и млечните производи и заменете ги со здрави масти како јаткасти плодови, семки, авокадо и маслиново масло“, советува Базби.
Не сте социјално активни
Истражувањата покажуваат дека луѓето кои се ментално и социјално активни имаат помала веројатност да развијат деменција. Читањето, учењето странски јазик, свирењето на музички инструмент и припадноста на општествената заедница обезбедуваат активна употреба на мозокот што, објаснуваат експертите, го одржува поздрав како што старееме.
Консумирате премногу натриум
„Прекумерната консумација на солена, конзервирана или преработена храна која содржи големи количини на натриум може да придонесе за хипертензија или висок крвен притисок. Со текот на времето, неконтролираната хипертензија може да ги оштети малите крвни садови во мозокот, што може да влијае на размислувањето и меморијата или значително го зголемуваат ризикот од деменција“, предупредува диететичарката Моли Робинсон.
Не го контролирате вашиот дијабетес или нивото на шеќер во крвта
Игнорирањето на симптомите кои укажуваат на дијабетес или високо ниво на шеќер во крвта може да има сериозни последици по нашето здравје, а меѓу другото, во голема мера може да го зголеми ризикот од деменција.
„Крвните садови и нервите можат да претрпат оштетувања од дијабетес и високи нивоа на шеќер во крвта. Оваа штета не само што го зголемува ризикот од деменција, туку и срцеви заболувања и мозочен удар“, објаснува Робинсон.
Претерувате со алкохолот
Иако истражувањата покажаа дека повремено уживање во чаша црвено вино може да му помогне на вашето здравје, експертите предупредуваат дека редовното претерано пиење може да предизвика деменција. „Всушност, прекумерното консумирање алкохол секој ден може да го зголеми крвниот притисок, што доведува до мозочен удар, а исто така го зголемува ризикот од деменција“, додава Робинсон.