Денешната средба меѓу духовните лидери на католицизмот и руското православие папата Фрањо и патријархот Кирил е првата во историјата на 2-илјади историја на христијанството.кирил

Само овој факт е доволен за да ја окарактеризира не само како историска или историска, туку  директно како епохално. Двочасовна средба на меѓународниот аеродром во кубанската престолнина Хавана  ги има сите предуслови да стане средба  на епохата. Овој заклучок тргнува  и од фактот дека христијанскиот  самит се одржува по речиси милениумски  раздор помеѓу двата ограноци на најмоќната религија во светот. Познато е дека во XI век, или поточно во 1054 година тие се разделија по прашањето за владеењето на папата, оспорувано од православието. И оттогаш се однесуваат така како да не припаѓаат на вера од иста крвна група.

Дали папата Фрањо и патријархот Кирил ќе стават крај на расколот?

По повод средбата БиБиСи коментира дека “било каква заедничка декларација да потпишат двајцата во Куба, самиот факт на нивната средба е јасен сигнал дека непријателството и студеното однос во изминатите илјада години од Големата раскол, може конечно да се насочи кон една топла фаза “. Оваа проценка сепак звучи премногу дистантно. Се разбира, оваа средба не доаѓа на празно место. Таа е подготвена од голем број на верски и политички настани, кои на прв поглед немаат директно однос кон неа. Вклучувајќи, на пример, средбата во Ерусалим во 1964 година меѓу римскиот папа Павле VI и Цариградскиот патријарх (религиозното настан) или падот во 1989 година на Берлинскиот ѕид (политичкото настан). Сепак постојат и настани кои директно го расчистуваа патот кон средбата на аеродромот “Хозе Марти” – ништо дека овие настани може да се окарактеризира како пречки или неуспех. Во 1996-1997 година двете страни беа блиску до договор за лични преговори во Австрија меѓу папата Јован Павле Втори и патријарх Алексиј Втори, но во последен момент средбата пропадне поради недостатокот на согласност за активностите на гркокатолиците во Украина и на католичките мисионери во канонските територија на Московскиот патријархат. При Бенедикт XVI односите меѓу двете цркви добија поттик во Руската православна црква (РПЦ) се смета дека тој ги  симнал тензиите од претходниот понтификат и ако не беше неговата оставка во 2013 година, средбата меѓу врвовите на двете цркви веќе можеше да се одржи. При аргентинскиот пак папа Фрањо зачестија посетите на вишиот католички врв  замислите во Москва. Веќе стана познато дека е договорен текстот на заедничката декларација, која папата Фрањо и патријархот Кирил ќе ја одобрат и објават од Хавана. Стана исто така е познато дека и во документот, и на самата средба нема да се разгледуваат богословски прашања, каде впрочем се и разликите меѓу двете христијански религии.

папа

Агендата на средбата ќе вклучува целосно прашања на современоста, кои се повеќе од општествен и политички отколку од религиозен карактер “Една од главните причини за оваа средба е осознавањето во последните неколку години дека кога христијаните се прогонувани или принудувани да ги напуштат своите домови на Блискиот Исток и во Африка, нивните убијци не се заинтересирани за кое христијанско вероисповед се тие”, коментира уште БиБиСи . Затоа и мерките за заштита на христијаните, подложени на геноцид во Блискиот Исток, Северна и Централна Африка ќе бидат број 1 меѓу темите, а исто така меѓу заклучоците и пораки на заедничката изјава. Нема сомневање дека двајцата духовници лидери ќе ги  повикаат политичарите кон мир во “жешки точки”, не постои сомнеж и дека ќе ги  преземат напори за заеднички активности во заштита на христијаните.

Прашањето е дали во иднина и католицизмот, и православието ќе пробаат систематски да влијаат (зошто не и преку притисок) на претседатели и влади да се воздржат од акции кои може да доведат до конфликти, крвопролевање и како резултат до гонење на христијаните?

Дали би  се запалиле до црвено телефоните на западните  политичари да не поддржат растурање на држави, како што се случи со Ирак, Либија и Сирија? Со еден збор да се мешаат поактивно во политиката, без тоа го поткопува секуларниот карактер на христијанските држави. Дали би го мобилизирале и јавното мислење со иста цел? А и дали би се осмели да протуркаат мост кон дијалог со лидерите на исламот пак во името на истата цел?

Прашањата звучат фантасмагорично, но истребувањето и прогонувањето на христијаните сосема не се фантасмагорија – како впрочем и рушењето  на милениумски и Кристијански  објекти.

Друг болен проблем за христијанството се легализација на истополовите бракови, поткопувањето на традиционалното семејство, еродира на настапот, а исто евтаназијата и абортусот. Соопштението за усогласување  на текстот  на заедничката изјава сугерира дека за овие прашања двајцата духовни водачи ќе покажат заедничко  мислење. Ова очигледно ќе го воодушеви и ќе ги мобилизира христијаните традиционалисти во Европа и Америка. Тие впрочем се мнозинство, иако не се бучни, карневалски и купонџии. Досега јаболкото на раздорот меѓу Ватикан и РПЦ беше црковната и општествено ситуација во Украина. Како што веќе рековме, таму се заземаат храмови на Московскиот патријархат, а Украинската Грко-католичка црква продолжува со агресивното однесување против православните христијани и русофобското однесување. Ватикан знае не од вчера за овие проблеми на РПЦ. Договорената заедничка декларација укажува дека земјите нашле прифатливо решение на спорот. Дали некој  отстапил повеќе или се направени еднакви противтужбите компромиси ќе се види по крајот на средбата.

Но прифажањата  и порамнување на  пораки кои папата Фрањо и патријарх Кирил се подготвуваат да  ги испратат ,и впрочем веќе ги упатија, ќе треба да се материјализираат во иднина. Дали тоа ќе биде глатко е прашање, двете страни ќе мора да вложат напори, трпение и волја, за да настапи мир во душите на лаиците во Украина. За време на проповедта во неделата на плоштадот “Свети Петар” во Ватикан папата се сврте кон верниците да се помолат за средбата “со најскапиот брат Кирил”. Весникот “Кориере дела сера” го цитира како вели дека “сакам да  се сретнам и повторно да ги прегрнам моите православни браќа “.

За единството на христијанскиот свет по милениуми раскол таква прегратка едвај ќе треба да остане само за протоколот.

Слични содржини