Истражувачи од University College London (UCL) создадоа игра „Проект среќа“ (Happiness Project) во потрага по равенка што ќе објасни што нè прави среќни.
За да го утврдат ова, тие направија игра што ги охрабри играчите да донесат ризични одлуки и да кажат што мислат како ќе помине. Играта ја играа повеќе од 18.000 луѓе, а истражувачите добија увид во врските помеѓу успехот, очекувањата и нивото на среќа на играчите.
Тие ги поврзаа резултатите со скенирање на мозокот за подобро разбирање на среќата и еден ден создадоа равенка што ќе ги објасни различните фактори кои се од суштинско значење за чувството на среќа кај секој од нас. Еден од заклучоците беше дека за среќа не треба да гледаме на тоа како на цел, туку како на средство или алатка, за да добиеме увид во тоа како ги правиме работите врз основа на чувството.
Претходните студии нудеа формули за среќа во форма на совети да спиете повеќе, да вежбате и да се храните поздраво, додека други препорачуваат медитација и поминување повеќе време со семејството.
Тимот на UCL, предводен од Роб Ратлиџ, откри дека иако сите овие работи се навистина поврзани со среќата, тие не функционираат за секого, па се обидоа да најдат една работа што ќе биде заедничка за сите.
– Среќата е навистина комплицирана. Може да се промени брзо и е различно за секого на начини што научниците сè уште не ги разбираат. Во нашето истражување, кое сè уште трае, се обидуваме да го покриеме субјективно и да добиеме поцелосен увид во тоа што всушност претставува среќата – вели Ратлиџ.
Еве сега дојдовме до тоа зошто играта е важна.
– Бидејќи знаеме колку се среќни луѓето да играат игри, сакавме да видиме дали играта може да ни даде подетални информации за комплексноста на среќата. Досега, можевме да сфатиме дека нашата среќа е во голема мера одредена од нашите очекувања. Кај 18.420 луѓе кои ја играа нашата игра, видовме дека нивото на среќа не зависи толку од тоа колку добро се снаоѓаат, туку од тоа дали им одело подобро отколку што очекуваа. Големите очекувања се голем проблем за среќата и не е паметно да му кажете на пријател дека сигурно ќе им се допадне подарокот што сте им го купиле бидејќи ги зголемува очекувањата и го брише елементот на изненадување – објасни Ратлиџ.
Тој додаде дека проблемот со користењето на овој трик во секојдневниот живот е што нивото на среќа е исто така одредено од очекувањата за идните настани.
Тешко е да ја „хакирате“ сопствената среќа
– Ако договорите средба со пријател по работа, ќе бидете несреќни ако тој одеднаш се откаже, но исто така, ако очекувате да се откаже, нема да бидете посреќни поради тоа – објасни тој и додаде дека во тој случај можеби би биле малку посреќни ако очекувате да се најдете во одреден момент од денот, дури и ако постои ризик тоа да не се случи.
– Друга причина зошто е тешко да се „хакира“ сопствената среќа е што очекувањата се важни за донесување одлуки. Ако секогаш го очекувате најлошото, ќе ви биде тешко да донесете добри одлуки во животот. Реалните очекувања се најдобри, а исто така откривме дека среќата е тесно поврзана со учењето за вашата околина. Сепак, постојат ситуации кога намалувањето на очекувањата не може да биде лоша идеја, како на пример за време на празниците. На крајот на краиштата, вашите очекувања за годишен одмор може да бидат нереални ако ги засновате на ентузијастичкото прераскажување на пријател кој штотуку се вратил од одличен одмор. Ќе уживате повеќе ако не очекувате дека сè ќе биде совршено – вели Ратлиџ.
Тимот исто така откри дека многу настани имаат само привремено влијание врз среќата.
– Можеби мислите дека нешто не е во ред со вас ако не чувствувате трајна среќа поради унапредување, но временско ограниченото задоволство е всушност процес на адаптација што му помага на вашиот мозок да се навикне на нови околности додека се подготвувате за следниот чекор. Во неизвесни услови, она што се случи пред само неколку минути е ирелевантно во споредба со задачата што моментално е пред вас – вели Ратлиџ.
Средство, а не цел
Затоа тимот предложи да гледаме на среќата како алатка или средство, а не како цел. Тие тврдат дека чувството на среќа може да ни открие ако работите зачудувачки добро се одвиваат за нас, нè мотивираат во клучни моменти или да ни дадат до знаење дека треба да го смениме она што го правиме.
Играта што ја направи тимот вклучува четири игри кои се фокусираат на несигурност, размислување за иднината, учење и напор, четири работи за кои невролозите тврдат дека се клучни за среќата.
Тимот сè уште не успеа да направи равенка за среќа, но тие се надеваат дека податоците што ги собрале ќе им помогнат да ја направат во блиска иднина, пишува Дејли Меил.