Од каде потекнува зајакот во приказната за Велигден: Обичај што нема никаква врска со христијанството

од Nikola Popovski

Иако ова животно нема никаква врска со црквата, па дури ни со Исус Христос, во последните децении зајакот стана најпрепознатливиот симбол на Велигден, дури и во нашиот регион. Од каде потекнува тој во целата приказна?

Зајакот можеби го нема во Библијата, но затоа паганските верувања се полни со приказни за него. Оригиналното „велигденско зајаче“ е антички симбол на плодност и преродба.

Легендата најверојатно потекнува од англосаксонскиот регион. Постои приказна за божицата на пролетта и повторното раѓање на Еостера, чиј придружник е зајакот.

Имено, според овој мит, една година, божицата доцнеше со доаѓањето на земјата, а мразот и зимата траеле до мај. Кога конечно пристигнала, во шумата нашла птица што умира.

Тажна кога видела дека птицата умира, Еостера ја претворила во зајак, давајќи ѝ крзно за да ја загрее засекогаш, пренесува „Historical Entertainer“.

Легендата вели дека овој зајак кој во суштина бил птица, положил јајце во чест на божицата која го спасила од смрт. Зајакот ќе ја пречекал божицата со јајца секој пат кога таа, точно на време за пролетната рамноденица, ќе дојдела на земјата и ќе донесела пролет.

Зајак кој носи подароци

Спојувањето на зајаците со јајца и Велигден веројатно се случило на почетокот на 16-тиот век во Германија, каде има записи за тоа колку децата со нетрпение го чекале доаѓањето на „Остер Хоус“ – зајак што положува обоени јајца во гнездата на велигденското утро.

Покрај тоа, тој проверувал дали децата се добри и им носел подароци само на добрите (нешто слично на Дедо Мраз).

Овој обичај беше пренесен на германските имигранти во Америка на почетокот на 18 век, а глобализацијата, масовната култура и забавната индустрија го направија останатото во последните децении – Остер Хоус, Велигден зајаче или Велигден зајаче, стана најголемиот комерцијален симбол на Велигден.

Зајакот најпрво пристигнал во нашиот регион во оние места што биле во контакт со германската култура, а подоцна, на почетокот на 20 век (што може да се види од честитките и велигденските разгледници во тоа време), се проширил и на други делови исто така.

Слични содржини