Новиот сој на коронавирус ги загрижи научниците и го натера светот да се запраша – дали е поопасен од сите што ни се познати. Светската здравствена организација (СЗО) предупреди на ризикот од нова мутација, но раните истражувања за сојот наречен омикрон укажуваат дека стравот постои само за две категории луѓе – постарите и оние кои не примиле вакцина против коронавирус.
Експертите велат дека оваа варијанта на вирусот има 30 мутации во себе, што може да претставува ризик за групата на невакцинирани луѓе. Новиот сој се појави во Јужноафриканската Република, земја од „третиот свет“, каде стапката на вакцинација е исклучително ниска. На подрачјето на африканскиот континент само 24% од населението е вакцинирано, додека многу земји воопшто не примиле вакцини.
Затоа, здравствените експерти предупредуваат дека „Ковакс“, хуманитарната програма за дистрибуција на вакцини, не е доволна. Најразвиените земји непотребно акумулираат вакцини, наместо целиот вишок вакцини да го донираат на земји кои не се во можност сами да ги обезбедат, известува СЗО.
Вакцинираните не треба да се плашат
Земјите со висока стапка на вакцинација, според Крис Вити, водечки британски епидемиолог, не треба да се плашат од новиот сој.
„Сегашните затворања се неопходни, но од превентивни причини, бидејќи се уште нема целосно вакцинирани земји во светот, така што сите кои не се вакцинирани претставуваат ризик за другите. Но, омикрон не значи суден ден, ние сме повеќе загрижени за постоечките варијанти како што се делта соевите“, вели епидемиологот.
Џон Бел, водачот на тимот што ја разви вакцината АстраЗенека, се согласува со оваа перспектива. Како што истакна Бел, новата мутирана варијанта не е отпорна на Т-клетките кои ги вовеле во телото преку вакцинација.
„Тоа може да предизвика само течење на носот и главоболки кај вакцинирани лица. Иако новата варијанта можеби ќе може да избегне антитела, помала е веројатноста да избега од Т-клетките и другите делови од имунолошкиот систем кои обезбедуваат поширока заштита“, објаснува Бел.
Симптомите се благи, но невообичаени
Анџелик Коци, докторка од Јужна Африка, која ја откри варијантата омикрон, смета дека вирусот е опасен само за невакцинираните.
„Загрижувачко е сценариото според кое постарите, невакцинирани луѓе би се заразиле со нов вид. Во тој случај можеме да очекуваме потешки случаи на болеста. Она со што сум се соочил досега се случаи на инфекција кај помлади пациенти. Симптомите беа толку различни и беа толку благи во споредба со оние што ги лекував претходно“, рече таа.
Таа додаде дека сите се жалеле на интензивен замор, а едно шестгодишно дете имало многу брз пулс.
„Никој немаше губење на мирис или вкус. Сè беше чудно, дури и дете, околу шест години, дојде кај мене со висока температура и висок пулс. Се прашував дали да ја хоспитализираме. Меѓутоа, по неколку дена се чувствувала подобро“, забележала д-р Коци.
Доказ дека крајот на пандемијата не е завршен
Сепак, се уште постои причина за страв. Откривањето на омикрон само неколку месеци по појавата на сојот делта не потсетува дека борбата со невидливиот непријател не е завршена. Освен тоа, велат научниците, не е можно да се предвиди колку пати вирусот ќе мутира и колку тие мутации можат да бидат опасни.
Марија Ван Керхов, член на тимот на СЗО за борба против вирусот, нагласува дека светот мора да продолжи да ги почитува актуелните мерки кои служат за борба против корона вирусот.
„Како поединец, важно е да ја намалите изложеноста, да држите дистанца, да носите маски, да избегнувате гужви, да останете во добро проветрени простории и што е најважно, да се вакцинирате“, рече таа.
Нејзиното мислење го дели и д-р Амеш Адаља, предавач на Катедрата за здравствена безбедност на Универзитетот Џон Хопкинс, кој вели дека вирусот повторно ќе генерира нови варијанти.
„Повеќето од нив ќе бидат незначителни, но мораме да ги следиме и детално да ги проучуваме. Јас сум на мислење дека никогаш нема целосно да го искорениме корона вирусот. Сепак, доброто е што кога ќе се скроти вирусот, тој го губи капацитетот што може целосно да го загрози здравствениот систем и човечката популација“, заклучи тој.
Нови вакцини на повидок
Со цел да се контролира новиот вид што е можно поскоро, производителите на вакцини најавија развој на нови вакцини кои ќе бидат прилагодени на омикронската варијанта на вирусот. Модерна најави дека новата вакцина ќе биде достапна до крајот на март следната година, а компаниите Фајзер, АстраЗенека и Џонсон и Џонсон почнаа да работат на приспособени вакцини.