Колективниот имунитет се постигнува кога мнозинството од населението, околу 60 до 80 проценти од населението, има развиено одбрана од вирусот, или со вакцинација или со надминување на болеста и развој на имунитет.
Неделни вести од Шкотска и Израел, каде голем дел од популацијата е вакциниран против ковид-19, велат дека вакцините во голема мера го спречуваат појавувањето на болеста кај вакцинирана личност, со што покренува ново прашање – дали вакцините ја запираат епидемијата?
Многу зависи од одговорот на тоа прашање, посочуваат експертите.
Ако вакцините дадени низ целиот свет не само што спречуваат појава на симптоми кај вакцинирана личност, туку и го уништуваат вирусот, така што вакцинираните луѓе не можат повеќе да го шират околу себе, тоа значително ќе го забави ширењето на вирусот во општествата и ќе го забрза назад до нормален живот.
„Ако реалниот ефект на вакцината врз ширењето на инфекцијата беше многу висок, тоа ќе беше одлична вест затоа што тоа е она што ни треба за имунитет на стадото“, рече Марк Липшич, директор на Центарот за динамика на заразни болести на школата за јавно здравје на Харвард , изјави за ТХ Чан.АФП.
Имунитетот на стадото се постигнува кога мнозинството од населението, околу 60 до 80 проценти од населението, има развиено одбрана од вирусот, или со вакцинација или со надминување на болеста и развој на имунитет. Доколку вакцините Фајзер / Биотек, Модерна и Астра Зенека, а можеби и оние создадени во Кина, Русија и Индија, обезбедуваат мала заштита од инфекција, тогаш луѓето кои биле вакцинирани сепак би биле потенцијални вектори.
„Главниот извор на загриженост е можноста вакцините да спречуваат болест, хоспитализација и смрт на вакцинирана личност, но не спречуваат доволно ширење на вирусот од таа личност на други“, изјави Питер Инглиш, советник на британската влада за заразни болести , изјави за АФП. Во такво сценарио, општеството би се соочило со можност за долгорочно носење маски, социјално исклучување и други ограничувачки мерки сè додека не завршат кампањите за вакцинација на населението.
„Исто така, постои поголем ризик од избегнати варијанти на вируси со континуирана циркулација на вируси во општествата“, вели Англичанец. Неколку такви варијанти, позаразни или погубни или обете, веќе се проширија во Англија, Јужна Африка и Бразил, бидејќи на оригиналниот вирус САРС-КоВ-2 е сè потешко да се најдат нови домаќини, што се очекува во пандемија. Неодамнешните студии даваат причина за оптимизам во 90 проценти од случаите.
Студија објавена во средата во Ингланд журнал за медицина споредувајќи две групи во Израел, една од 600 000 вакцинирани лица со друга од 600 000 невакцинирани лица, исто така, известува за превенција на болести кај вакцинирани лица, според претходните податоци од клиничките студии. Но, за разлика од шкотското истражување, израелска студија покажа дека бројот на новоинфицирани лица меѓу вакцинираните значително опадна – на 92 проценти кај оние кои поминале најмалку една недела по втората доза, што значи дека овие луѓе веројатно нема да бидат носители. Вистинското ниво на заштита можеби не е толку високо затоа што Израел систематски не бара козида со тестирање на оние без симптоми, признаа авторите на студијата.
„Тие веројатно пропуштија некои асимптоматски случаи и знаеме дека асимптоматските луѓе сè уште можат да ја пренесат инфекцијата на други“, додава Англичанец. Но, резултатите сè уште се охрабрувачки. „Овие резултати ни даваат надеж дека само вакцинацијата може да го намали бројот R под 1“, вели Англичанец, повикувајќи се на прагот за запирање на ширењето на вирусот, број што покажува колку луѓе се заразени со вирусот.
„Ако може (спушти го R), и тоа е друго големо прашање, со текот на времето не би применувале мерки како затворање или носење маски за да спречиме ширење на вирусот.“ Како е можно и покрај стотици студии и ригорозни клинички испитувања со вклучување на десетици илјади луѓе и резултираше со значителен број на ефективни вакцини, сè уште не знаеме до кој степен овие вакцини спречуваат вакцинираното лице да биде носител. Една од причините, вели Липсич, е што со избувнувањето на разорна пандемија ширум светот минатата пролет, ова прашање не беше приоритет.
„Она на што се фокусираше глобалната заедница и прашањето на кое сакаше веднаш да се одговори е колку успешно вакцината спречува појава на болест кај вакцинирана личност“, вели тој, така што клиничките истражувања се наменети за таа цел „Брзо ги добивме одговорите“, додаде тој. „И ние не би пробале премногу работи одеднаш – особено оние како што се мерење на ефектите на вакцините врз инфекцијата.“ Друга причина е предизвикот да се следи болест што влијае на милиони, почнувајќи од асимптоматска до смрт. „Тешко е да се добие одговор на прашањето колку луѓе се без симптоми и се потенцијални носители“, вели Англичанец. „Како ги откривате освен постојано да тестирате сè?
Покрај тоа, дури и најдобрите показатели за инфекција – т.н. PCR-тестовите, надвор од лабораториските услови, се чувствителни само 70 проценти, додаде тој. Степенот на влијанието на вакцината врз ширењето на инфекцијата наскоро ќе биде во фокусот. „Ограничените податоци што сега се на располагање сугерираат дека вакцините барем делумно ќе го намалат ширењето на инфекцијата, а во моментов се водат истражувања за да се расветли повеќе на ова“, рече Ангела Расмусен, вирусолог од Центарот за глобално здравје и безбедност.