Стапката на смртност од вирусот нипах е до 75 проценти и сè уште нема вакцина за овој вирус. Додека светот е насочен кон корона пандемија на вирусот САРС-КоВ-2, научниците работат на тоа да се осигури дека вирусот нипах не е „главниот актер“ на следната пандемија, пишува Би-Би-Си.
Уште на 3 јануари 2020 година, Супапорн Вахараплуесаде чекаше испорака на примероци со цел да провери дали патниците ја имаат оваа „нова болест“. Имаше гласини за респираторна болест во кинескиот град Вухан и како што се приближуваше Кинеската нова година, многу Кинези отидоа во Тајланд да ја прослават. Дури и тогаш, тајландската влада започна внимателно да ги испитува патниците кои доаѓаат од Вухан и неколку лаборатории, вклучително и онаа каде што работи Супапорн, беа избрани за обработка на примерокот. Супапорн е ловец на вируси и управува со здравствениот центар на Тајландскиот Црвен крст за инфективни болести во Бангкок. Во последните 10 години таа е член на проектот „Предвиди“, кој работи на откривање и спречување на болести што можат да се прошират од животни на луѓе.
За само неколку дена, таа и нејзиниот тим сфатија дека станува збор за нова болест кога го откриле првиот случај на ковид надвор од Кина. Откриле и дека, бидејќи не станува збор за вирус што потекнува од човечкото тело, тој најверојатно е тесно поврзан со оние што веќе ги пронашле кај лилјаците. Благодарение на оваа информација, тајландската влада реагираше брзо и ги стави во карантин патниците од Кина – и така, и покрај фактот дека има 70 милиони жители, до 3 јануари, забележа само 8.955 случаи на инфекција и 65 смртни случаи.
Нова закана?
Во Азија има голем број нови заразни болести, пренесува Би-Би-Си. Тропските региони имаат голема биодиверзитет, што значи дека содржат и голем број патогени микроорганизми. Сето ова ја зголемува можноста за појава на нов вирус, а растот на човечката популација и зголемените контакти меѓу луѓето и дивиот свет во овие региони го зголемуваат ризикот. Додека предизвикувале илјадници лилјаци, Супапорн и нејзините колеги открија голем број нови вируси. Најчесто откриле коронавируси, но и други смртоносни болести кои можат да се прошират на луѓето. Стапката на смртност од вирусот нипах е од 40 до 75 проценти.Лилјаци се природен домаќин на овој вирус.
– Она што најмногу нè загрижува е фактот дека нема лек, и тој има висока стапка на смртност ,предупредува Вахараплуесаде.
Таа не е единствената што е загрижена. Минатата година Светската здравствена организација ревидираше голем список на патогени микроорганизми што можат да предизвикаат нова пандемија. Тие се фокусираа на оние кои претставуваат голем ризик по здравјето на луѓето, оние кои имаат пандемиски потенцијал и оние за кои нема вакцина.
Вирусот нипах е во топ 10 на таа листа. Постојат неколку причини зошто тој е опасен. Инкубациониот период е долг (во еден случај траеше 45 дена), што значи дека постои поголема можност носителот на вирусот да го пренесува понатаму, без да знае дека е болен. Може да зарази голем број животни, зголемувајќи ги шансите за ширење на вирусот. И вирусот може да се пренесе или со директен контакт или со конзумирање на контаминирана храна. Лице заразено со вирус нипах може да има респираторни проблеми како што се кашлање, воспалено грло, болка и исцрпеност, како и енцефалитис, оток на мозокот што може да предизвика напади и смрт.