Момчињата редовно ме малтретираа и ме допираа пред наставниците кои ги затвораа очите. Едното од овие момчиња продолжи да ме напаѓа, друго ме силуваше. Никогаш не пријавив ништо, премногу се срамев“, е едно од сведоштвата на млади Британки кои деновиве ја кренаа јавноста на нозе.
Истражувањето на Националниот синдикат за образование во 2017 година покажа дека секоја четврта девојка се жали на несакан сексуален контакт на училиште, како и четири проценти од момчињата. Но, до денес, нивниот број е двојно зголемен: повеќе од половина од девојчињата се жалат на сексуално вознемирување на училиште, според новото истражување на „Plan International UK“. Дури 58 проценти од британските жени на возраст од 14 до 21 година биле сексуално злоупотребени во или околу училиште, на игралишта и на универзитетски кампуси. Пред тоа, U.N. Women UK објавија податоци дека 97 проценти од младите жени на возраст од 18 до 24 години доживеале некаква форма на сексуално вознемирување на јавни места: свиркање, дофрлање на несакани сексуални коментари, допирање или несакано следење.
Движењето #MeToo во британските училишта моментално делува: еден по друг, тие излегуваат во јавноста со резултатите од истрагите меѓу нивните ученици. Најмалку две елитни лондонски училишта го пријавиле случајот во полиција, едното ангажирало адвокати за внатрешна истрага. Откако на 10 март беше откриено телото на 33-годишната Сара Еверард, која беше убиена и силувана од полицаец на пат кон дома, насилството врз жените се засилува во Велика Британија. Британската влада подготвува нова стратегија за борба против насилството врз жените. На покана на Министерството за внатрешни работи да учествува во кампањата за истрага на насилството врз жените, 150.000 жени одговорија до петокот вечерта. Министерката Прити Пател рече дека намалувањето на насилството врз жените ќе биде приоритет на владата.
Пред 10 месеци, Сома Сара (22) отвори веб-страница за споделување искуства од силување и сексуално злоставување на девојчиња и млади жени. По убиството на Сара Еверард, сите почнаа да зборуваат за насилство врз жените на улиците, во училиштата и домовите. Во неделата имаше повеќе од 5.000 споделени искуства на страницата на Сара. Во средата наутро веќе ги имаше 11.554. Ова се исповеди на жени и девојчиња и помал број момчиња. Страницата „Everyone’s Invited“ (Сите се поканети) се претставува како движење за искоренување на културата на силување. Културата на насилство се нарекува средина во која сексуалното насилство се смета за нормално: девојчињата растат во средина, во која смета дека допирањето, па дури и силувањето е нешто обично, го нормализира насилството и го тривијализира.
Во сведочењата за насилството што го доживеале, на страницата Everyone’s Invited беа именувани неколку приватни училишта, а потоа приказната се прошири и на другите британски училишта, и во јавни и во приватни. Тоа е универзален проблем, истакна Сома Сара, велејќи дека сексуалната злоупотреба може да му се случи на секого, каде било.
Откако приватните училишта излегоа со досиеја за жалби од поранешни ученици, вчера претседателот на парламентарниот комитет за образование, Роберт Халфон, побара државна истрага за училиштата, нарекувајќи ги наводите „страшни“ и „национален скандал“. „Наводите што ги слушнав последниве денови се шокантни и одвратни“, коментира Гевин Вилијамсон, британскиот министер за образование. Можеби за него, но не и за жените и девојките.
Многу искуства се крајно вознемирувачки за читање, пренесува британски „Гардијан“. Британките се жалат дека можеби најдоцна до десетгодишна возраст, момчињата на училиште постојано ги допираат и малтретираат. Нивните денови се полни со срамни навреди, сексуални алузии и понуди, откако момчиња ги омаловажуват и исмејуваат на час и кои им испраќаат експлицитни фотографии и текстови. На забавите, тие често се напаѓани и силувани, обично кога се пијани и особено ранливи, а фотографии со слики од голи ученички се споделуваат преку затворени групи, откако соучениците ги користат за да ги посрамотат и уценуваат.
„Обсервер“ разговарал и со родителите. Една мајка раскажа како нејзината 13-годишна ќерка се пожалила дека ја допира соученик: на рамото и на грбот, но сугестивно. Му објаснила дека не сака, но тој продолжил. „Ме возбудуваш“, и рекол тој. Родителите на девојчето го пријавиле неговото однесување во училиштето, но момчето не запрело. Ништо не се сменило додека не и се заканиле со полиција.
„Не бев среќна поради тоа. Не сакам да му се уништи животот на некој поради нешто што тој го правел како дете. Но, ќерка ми требаше да знае дека тоа ќе престане“.
Друга мајка од Шкотска изјави дека нејзината ќерка тинејџерка добила фотографија од човек со пенис и понуда од пет фунти за орален секс додека одела низ ходникот на католичко средно училиште. Фотографијата е испратена преку AirDrop на Apple, така што испраќачот не може да се утврди. Така, мајката дознала дека слични работи и се случуваат постојано на нејзината ќерка. „Ме шокираше“, рече таа. Нејзината ќерка дури и не и дозволи да го пријави случајот во управата на католичкото средно училиште – без доказ и онака не може да стори ништо.
„Тие ги испраќаат своите пениси. Мислам дека секоја девојка од класот доби по еден”, рече 16-годишната Ана за соучениците во Сасекс. Преку Snapchat, за брзо да се избришат. „Ми пречи што мислат дека е во ред, дека им е дозволено“, рече таа за „Обсервер“. Ана би сакала момчињата да сфатат дека многу од работите што ги прават на шега се ужасни за девојчињата.
„Треба да нè научат на училиште затоа што дури и некои девојки дури подоцна сфаќаат дека тоа што им го направиле е многу погрешно“, вели Сома Сара. За многу млади луѓе во пубертет, злоупотребата од врсници стана толку нормална што ниту жртвата, ниту сторителот не можат целосно да разберат што се случува. Многумина ги блокираат и потиснуваат траумите, но тие избиваат подоцна и преку разни болести. Жртвите зборуваат по многу години затоа што не реагирале на време. А кому да се жали ако сè се смета за нормално, нормално?
Зборувајќи со познати личности, Сома Сара откри дека искуствата на злоупотреба и култура на силување се многу почести отколку што мислеше. „Сакав да создадам безбедна, трајна платформа за жртвите, каде што ќе можам да ги споделувам своите приказни без никакви последици. Луѓето треба да разберат дека настаните што изгледаат како ситници всушност можат да уништат млада личност, особено кога станува збор за повторувачки однесувања кои се третираат како нормални.
„Неверојатно е да се видат толку многу луѓе кои се чувствуваат способни за прв пат да зборуваат за своето искуство. Овие луѓе страдаат во тишина со години затоа што живееме во култура на срам што не им верува на жртвите, што ги засрамува, обвинува и понижува нив “, изјави 22-годишната Сара за „Гардијан“.
Британската конзервативна пратеничка Марија Милер, поранешна претседателка на парламентарниот комитет за еднаквост на жените, која пред пет години водеше истрага за сексуално вознемирување и насилство во училиште, вели дека владата прифатила многу препораки. Но, училиштата не ги спровеле. Во извештајот од 2016 година, Милер повика на воведување на задолжително сексуално образование. Предупредувањата за растечкото сексуализирано однесување на учениците, влијанието на порнографијата на Интернет и улогата на мобилните телефони како средство за злоупотреба сè уште се игнорираат, пишува „Гардијан“. „Ништо не се смени во последните пет години“, предупредува пратеничката Милер.
Бројките се променија: многу повеќе девојчиња се злоупотребуваат денес. И тие почнаа да зборуваат за тоа.
„Само да зборуваме за тоа, да го кажуваме терминот култура на силување во јавноста и да ги натераме луѓето да разберат што значи тоа, е огромен чекор“, истакнува Сома Сара.