Естонската премиерка Каја Калас во текот на својата кариера се бореше да излезе од сенката на нејзиниот татко. Нејзиниот татко, Сиим Калас, беше првиот гувернер на независната централна банка на Естонија, премиер од 2002 до 2003 година и еврокомесар на земјата од 2004 до 2014 година.
Весникот Економист наведува дека многу Естонци ја сметале за чесна и интелигентна, но премногу убава за да ја води земјата. Кога таа стана премиерка во 2021 година, тоа се промени.
Нејзините предупредувања дека скептичните европски лидери треба да им веруваат на Американците кои тврдеа дека рускиот претседател Владимир Путин планира инвазија на Украина се покажаа точни.
Естонија, која има само 1,3 милиони жители, пропорционално стана еден од најголемите украински донатори.
Откако Калас нареди демонтирање на советските воени споменици, Русија издаде налог за нејзино апсење. Меѓународните новинари во тоа време ја нарекоа „Железната дама“.
Се очекува Калас да стане нов шеф на Европската служба за надворешна акција (ЕЕАС), дипломатскиот огранок на ЕУ. Работата се смета за еквивалентна на министерот за надворешни работи, односно е една од четирите главни позиции во ЕУ.
Некои лидери се загрижени дека Калас е премногу фина за таа работа, додека други се загрижени дека таа ќе биде премногу строга и ќе се фокусира на конфликтот со Русија на сметка на односите на Европа со остатокот од светот.
Економистот пишува дека прекарот „железна дама“ не и стои добро бидејќи остава впечаток на безопасна и скромна личност.
Во јануари 2022 година, таа беше иритирана што беше мета на критичарите поради нејзините модни комбинации, а не поради нејзината политика.
Во едно претходно интервју, таа беше прашана зошто Естонија е помалку корумпирана од Молдавија, што ја натера да застане и да размислува, а потоа понуди софистицирана теза за приватизацијата во 1990-тите.
Таа често ја објаснуваше својата недоверба кон Русија со опишување на искуствата на нејзиното семејство.
Нејзината мајка, баба и прабаба беа меѓу десетиците илјади Естонци депортирани во Сибир откако Советскиот Сојуз ја освои таа земја Батик во 1940 година.
Прилагодувањето на нејзиното семејство кон комунизмот беше прагматично, нејзиниот татко стигна до Врховниот совет, но исто така беше еден од најраните застапници на естонската самоуправа во доцните 1980-ти.
Калас на почетокот не сакала ништо да има врска со политиката, па затоа поминала една деценија работејќи како корпоративен адвокат специјализиран за европско антимонополско право. Таа стана член на естонскиот парламент во 2011 година, а потоа и на Европскиот парламент во 2018 година.
Реформската партија ја избра да ги води на изборите во 2019 година, каде што заврши прва, но беше соборена од власт од сојузот на екстремната десница, десноцентристичката партија Исама и Партијата на Центарот, главно урбана партија која привлекува најмногу гласови од рускојазичното малцинство во Естонија.
Кога таа коалиција се распадна во 2021 година, формираше влада со Партијата на Центарот.
Во нејзините први кампањи изгледаше малку колебливо, но како премиер го најде својот глас.
Во домашната политика, таа го продолжи партискиот бренд на компетентно технократско управување и одговорно буџетирање, што ја обликуваше репутацијата на Естонија како дигитален пионер од втората деценија на 21 век.
Руската инвазија во февруари 2022 година беше катастрофа за Украина и Европа, но ја зајакна меѓународната репутација на естонскиот премиер.
Нејзиното „тоа ти реков“ на лидерите ги израдува Естонците и другите источноевропејци кои се снисходливи кон Западот. Таа стана лидер на регионот кој се гледаше себеси не само во фаќањето чекор со Западна Европа, туку и во тоа што беше пред неа во разбирањето на некои прашања.
На изборите во март 2023 година, Калас ги победи популистите. Неколку месеци подоцна, естонската јавна телевизија откри дека нејзиниот сопруг бил главен акционер во фирма за печатење етикети за пијалоци која продолжила да работи легално во Русија. Нема сериозни наводи дека знаела за тоа, но скандалот и го нарушил имиџот.
– Таа продолжи со својата либерална агенда, донесувајќи закони кои дозволуваат геј бракови (непопуларни во социјално конзервативна Естонија) и, можеби поконтроверзно, воведување данок за регистрација на автомобили. Со.поддршката на Реформската партија под 20 проценти, можеби е добро време таа да направи промена.