Најгламурозниот и најпознат хотел на Балканот, „Еспланада“, каде што Истокот се среќава со Западот, овој месец ја прослави својата стогодишнина и сè уште е дом на бројни ѕвезди, од Шакира до Дејвид Бекам, пишува француската агенција АФП.
Ричард Никсон и советскиот лидер Никита Хрушчов беа негови гости во, а цела низа холивудски легенди, од Елизабет Тејлор до Орсон Велс до Алфред Хичкок, ја преминаа Железната завеса за да се дружат во неговиот бар дијзаниран во стилот на Арт Деко.
Други доаѓаа таму да се коцкаат во неговото казино, единственото на кое му беше дозволено да работи во тогашната комунистичка Југославија.
Роберт Мичам, Пирс Броснан и Ричард Чемберлен глумеа во филмови снимени во хотел изграден во близина на главната железничка станица на хрватската престолнина за да ги смести патниците на луксузниот Ориент Експрес, кој сообраќаше помеѓу Париз и Истанбул.
Интересно е да се напомене дека на британската кралица Елизабета II толку многу ѝ се допаднале далматинските јадења со морска храна што го повикала главниот готвач да му подари златна паричка.
Сепак, не беше сè толку гламурозно во овој грандиозен хотел откако првпат ги отвори вратите за гостите на 22 април 1925 година.
Нацистите го претворија во седиште на Гестапо за време на Втората светска војна, а откако Германците се предадоа на југословенските партизани во мај 1945 година, служеше како народна кујна за гладното население на градот.
Од самиот почеток, хотелот „Еспланада“ беше центар на општествениот живот на Загреб, тогаш меѓудругите гости беа и данската суперѕвезда на немиот филм Аста Нилсен, како и Џозефин Бејкер, кралицата на париското кабаре родена во САД, која беше пречекана од голем број обожаватели по пристигнувањето
И покрај повиците за забрана на нејзиниот озлогласен танц во здолниште направено од 16 банани врзани со лента, настапот на Бејкер во Загреб се одржа.
Во 1964 година, „Еспланада“ стана првиот хотел во Источна Европа што се приклучи на американската корпорација „Интерконтинентал Хотелс“, која беше во сопственост на авиокомпанијата „Пан Ам“.
„Беше револуционерно“, изјави за АФП поранешната директорка на хотелот, Амелија Томашевиќ.
Во тоа време, „Западот и капиталистичкиот начин на водење бизнис не се сметаа за компатибилни со социјализмот“, рече таа, додавајќи дека некако хотелот „поголем од животот“ успеал да го стори тоа.
Меѓу другото, таму се одржуваа модни ревии на врвни француски дизајнери, во менито беа врвни француски сирења, а гостите можеа да нарачаат шампањ на чаша.
Прозорец кон светот
„Еспланада“ беше прозорец кон светот за Загреб и целата земја, на кој му донесе бројни добри, интересни меѓународни работи во прилично тешки времиња“, рече Томашевиќ.
Големиот хрватски писател Мирослав Крлежа ја опиша терасата „Олеандер“ на хотелот, популарно место за јадење со прекрасен поглед, како „граница помеѓу Европа и Балканот“.
И за време на балканските војни во 1990-тите, тоа беше де факто седиште на многу странски новинари.
Но, по конфликтот во 1995 година, хотелот се врати на менито на познатите гости.
Генералниот директор на Ивица, Макс Кризманиќ, рече дека хотелот „Еспланада“ го воодушевил на почетокот и го воодушевува веќе 33 години.
Тој започнал таму како студент кога работел како вратар и „сè уште сум тука“, вели тој на шега.
„Се заљубив во овој хотел, ми влезе под кожа“. Прво работел таму како портир, потоа како рецепционер, пред да стане директор пред 13 години.