Шпионски трилер со Украина, збогување со мировниот менталитет, објавување војна на опозицијата: Унгарија овие денови поминува низ турбулентен период.
Дали земјата е на пат кон диктатура по примерот на Русија? Шпионажа, војната на тајните служби, дипломатското ледено доба со Украина, проруската пропагандна кампања, воениот говор на министерот за одбрана и конечно сомнителната истрага против најважниот внатрешно-политички противник на системот на Виктор Орбан, Унгарија моментално не само што поминува низ период на бомбастични наслови, туку деновиве може да се одлучи дали земјата може да се врати на демократскиот пат или, со Орбан на чело, да се фрли во диктатура по примерот на Москва.
Но, да почнеме по ред. Минатиот петок, украинската тајна служба СБУ објави дека уапсила двајца украински државјани кои наводно шпионирале за Унгарија во регионот Закарпатија, долж границата со Унгарија. СБУ, за да ги поткрепи тие обвинувања, објави многу материјал, како и наводното признание на еден од уапсените. Шпионите наводно собирале податоци за движењето на војската за унгарската тајна служба, дали може да се набави оружје на црниот пазар, како и информации за тоа како би се однесувало локалното население во случај на инвазија од страна на унгарската војска, пишува Дојче веле.
Ова е прв пат Украина да открие наводни унгарски шпиони, а сè се случува во време кога односите меѓу соседите се на најниската можна точка во последните години. Официјалниот одговор од Будимпешта не мораше да чека долго. Истиот ден, унгарскиот министер за надворешни работи, Петер Сијарто, протера двајца украински дипломати поради наводна шпионажа. Сијарто преку Фејсбук изјави дека Унгарија нема да дозволи Украина постојано да ја обвинува само затоа што Унгарија сака мир и дека Унгарија нема да дозволи да биде вовлечена во војна.
Премиерот Орбан веднаш реагираше, коментирајќи дека Унгарија во моментов одлучува дали Украина може да стане членка на Европската Унија и дека „ниту Брисел ниту Киев не го сакаат тоа“, рече Орбан, алудирајќи на можниот референдум за членството на Украина во ЕУ што го најави неговата влада, кој е полн со расистичка пропаганда насочена против Украинците.
„Нулта фаза на патот кон војна“
Ова е прв пат по руската инвазија на Украина оваа земја да се судри со членка на НАТО на ова ниво. Додавање тежина на скандалот е неодамна откриениот говор на унгарскиот министер за одбрана Кристоф Салај-Бобровнички од април 2023 година, кој беше објавен во јавноста од Петер Маѓар, претседателот на опозициската партија Тиса и главен конкурент на Орбан на изборите следната година.
Во тој говор, Салај-Бобровнички зборува за тоа како Унгарија се збогува со својот „менталитет на создавање мир“ и преминува во „нулта фаза на војна“. Секако, тој не кажува конкретно за каков вид војна станува збор, но рече дека само сакал да истакне дека Унгарија е подготвена да го брани својот мир. Но, оваа изјава е во спротивност со мантрата на Орбан дека Унгарија е единствената земја во ЕУ што сака мир.
Оваа комбинација од „воениот говор“ на министерот за одбрана и познавањето на шпионажата во Закарпатскиот регион зборува во прилог на фактот дека Орбан калкулира со можни промени на границите и враќање на делови од Закарпатскиот регион што некогаш ѝ припаѓале на Унгарија. Секако, во моментов е малку веројатно дека Унгарија би можела воено да дејствува против Украина, но Орбан досега во неколку наврати ја нарече Украина „ничија земја“ или „област наречена Украина“, јасно негирајќи ја државноста на соседната земја.