Лидл долго време купуваше зеленчук и од турската компанија Агробај. Работниците на Агробај пред неколку месеци упатија сериозни обвинувања против компанијата. Лидл реагираше со прекин на соработката. Ова не е доволно за турскиот синдикат.
Пред неколку месеци, вработени во турската земјоделска компанија „Агробај“ пријавија незаконски отпуштања и нехумани услови за работа. Според нивните изјави, тие биле малтретирани и им го ускратиле правото да одат во тоалет. Тие излегоа на улица да се борат за своите права. Повеќе од осум месеци поранешни работници протестираат во метрополата Измир, пишува Дојче веле.
Одговорноста делумно ја препишуваат на германскиот гигант од супермаркетите Лидл. Работниците се подготвуваат да го тужат Лидл во Германија за наводно кршење на Законот за синџирот на снабдување. Законот вели дека германските компании се обврзани да ги почитуваат правата на работниците и да нудат правични плати во целиот нивен производствен синџир – каде било во светот.
Ова значи дека Лидл може да биде одговорен и за она што го прават неговите добавувачи.
По протестите во Турција, Лидл изјави дека соработката со Агробаја не е значајна. „До сега купувавме релативно мала количина на стока од Агробај“, велат од компанијата.
Во соопштението за печатот на Лидл се тврди дека надвор од сезоната на домати во Централна и Северна Европа „едноцифрен процент“ од количината на домати е набавен од Турција, а мал дел од Агробај. „Во принцип, купуваме стоки, ако е можно, од локални доставувачи. Така, во сезоната пролет-лето, процентуалното учество на турските домати во германската понуда е уште помало“.
Агробај е активен од 2002 година, има годишен производствен капацитет од 20.000 тони и е меѓу најголемите производители во земјоделскиот сектор во Турција. Компанијата извезува и во Англија, Шпанија, Шведска, Холандија и Русија.
Во интервју за ДВ, Умут Кочагоз, претседател на земјоделскиот синдикат Тарим-Сен, потврди дека Лидл ја прекина соработката со Агробаја во средината на април.
Сепак, оваа одлука не е доволна за поранешните вработени. Според Кочагоз, германската компанија не се ослободува од одговорност:
„Соработката меѓу Лидл и Агробај продолжи под условите што ги пријавија нашите работници. Тоа покажува дека Лидл не ги презел навремено потребните мерки. Лидл сега ја негира одговорноста бидејќи тврди дека соработката е завршена“.
„Ова за нас е неприфатливо бидејќи не го решава проблемот. Тој чекор го отвора патот за Агробај да преземе поостри мерки против нас. Затоа се потпираме на апелот во Германија за да се реши проблемот преку механизми внатре во Германија“, вели синдикалецот.
Коцагоз рече дека се обиделе да разговараат со адвокатите на Агробај, но дека тоа досега не било можно.
Европскиот претставник со турско потекло, левичарот Озлем Алев Демирел, напиша писмо до Лидл, што, според Кочагоз, можело да влијае на одлуката на концернот. Лидл го негира влијанието на писмото врз одлуката за прекин на соработката, тврдејќи дека писмото пристигнало кога одлуката веќе била објавена.
Поддршка на синдикатот понуди и невладината организација Оксфам Германија – која ги охрабри турските работници да поднесат жалба до надлежната германска Федерална канцеларија за економски прашања и контрола на извозот (БАФА).
Синдикатот обвинува дека и покрај откриените прекршувања на законот, концернот навремено не ја прекинал соработката со Агробаја и дека на тој начин го прекршил новиот германски Закон за синџирот на снабдување, вели Кочагоз.
За прекршување на законот следуваат казни до 800.000 евра. Лидл има речиси 12.000 филијали во 30 земји и генерира приход од околу 115 милијарди евра годишно, што го прави најголемиот синџир на попусти во светот.
Работниците со месеци се жалат дека Германија во рамките на законот можела да ги заштити правата на овие работници, но не го сторила тоа.
Во последните месеци Лидл разговараше со работниците. „Со Лидл разговараме веќе околу два месеци. Ни беше кажано дека ќе добиеме отпремнина ако се откажеме од борбата. Бизнисот со Agrobaya потоа ќе продолжи. Тогаш разговорите прекинаа. Се предомислија за отпремнините. На крајот, Лидл ни соопшти дека деловните односи се прекинати“, вели Кочагоз.
Лидл го одби и барањето на работниците да ја соопшти веста за прекин на соработката до медиумите, додава Кочагоз.
Раководството на Лидл ги негира овие наводи. Лидл испрати соопштение до ДВ во кое се вели дека Лидл шест месеци е во преговори со синдикатот Тарим-Сен. „Категорично ги негираме тврдењата дека Лидл им понудил отпремнина на членовите на синдикатот доколку ги прекинат протестите. Ова се лажни информации. Во принцип, ваквата постапка не одговара на ставот на Лидл и не е спроведена ниту во овој случај. Ние во секое време ги поддржувавме интересите на синдикатот против Агробај и реагиравме веднаш по објавувањето на обвинувањата. Истовремено, во секое време се залагавме за решение кое ќе ги задоволи сите заинтересирани страни“.
Агробај пред неколку месеци ги тужеше работниците кои протестираа пред германскиот конзулат, бидејќи, како што се наведува, ги „нарушиле трговските односи со Германија“. Судската постапка се уште е во тек. Германија е најважниот трговски партнер на Турција и најважната дестинација за турскиот извоз.