Стравот од нуклеарна војна е присутен од средината на 20 век, а по избувнувањето на војната на Блискиот Исток, повторно се појави. Споменувањето на нуклеарното оружје во конфликтот меѓу Израел и Иран и воинствената реторика на светските лидери ја замрзнува крвта во вените и нè потсетува на можноста за глобална катастрофа.
Како да се преживеат првите денови по нуклеарен напад
Во свет каде што тензиите растат меѓу глобалните сили и можноста за употреба на нуклеарно оружје се повеќе се дискутира, прашањето како да се преживее нуклеарен напад повеќе не е сценарио од научна фантастика и станува сериозна тема. Иако шансите за таков напад не се големи, разбирањето на основните чекори за преживување на првите денови по детонацијата би било пресудно да се преживее.
Прв момент: заштитете се од шок и топлина
Ако забележите ненадејна, силна светлина – не гледајте директно во неа. Ако станува збор за експлозија на атомска бомба, заслепувачката светлина е само претходница на ударниот бран што следи. Најважно е веднаш да легнета на земја и да ја заштитите главата. Ударниот бран може да пристигне за неколку секунди и да ги однесе стаклото, дрвото и металот. Ако сте надвор, засолноте се зад кој било цврст предмет. Ако сте внатре, оддалечете се од прозорците.
Првите 10 минути: побарајте засолниште
Клучниот збор е изолација. Зрачењето се шири најбрзо во првите неколку часа, па затоа е важно што е можно поскоро да влезете во зграда, подрум или друго засолниште со дебели ѕидови. Идеално е да имате однапред подготвено засолниште, но може да биде корисно и обичен подрум или внатрешна просторија без прозорци. Бетонот, тулата и почвата добро го апсорбираат зрачењето – колку подлабоко сте под земја и колку се подебели ѕидовите, толку подобро.
Први 24 часа: останете внатре
Не излегувајте надвор. Радијацијата во форма на радиоактивен пепел (исто така познат како нуклеарен радијатор) е најопасна во првите 24 часа. Радиоактивните честички можат да предизвикаат сериозно оштетување на кожата и внатрешните органи. Сите отвори за вентилација, врати и прозорци треба да бидат цврсто затворени. Ако сте пристигнале надвор, веднаш соблечете ја облеката и измијте се честичките од зрачење можат да останат на вашата кожа и коса. Најдобро е да се истуширате со сапун и вода, но не тријте.
Вода, храна, комуникација
Конзервираната и сушената храна се најбезбедни. Водата од чешма може да биде контаминирана, треба да се свари пред употреба, но, доколку е можно, треба да се користи само претходно складирана флаширана вода. Следете ги вестите на транзисторско радио ако интернетот и телефонот не се достапни. За ова ќе ви требаат и резерви на батерии. Официјалните упатства ќе бидат клучни за следните чекори: евакуација, медицинска нега и дистрибуција на помош.
Останување смирени
Стравот, паниката и дезориентираноста се природни, но можат да бидат катастрофални. Следете ги основните правила и фокусирајте се на она што можете да го направите, чекор по чекор. Ако сте со семејство или други луѓе, поделете ги задачите и останете во контакт. Менталната сила и чувството за цел можат значително да ги зголемат вашите шанси за преживување.
Кога е безбедно да се напушти
Во зависност од јачината на експлозијата, ветровите и врнежите од дожд, експертите советуваат да се остане во засолниште најмалку 48 до 72 часа, а идеално 7 до 14 дена, додека нивото на зрачење значително не се намали. Властите треба да ја известат јавноста кога е безбедно да се напушти засолништето.
Што е радијациска болест?
Ако замислиме сценарио во кое експлозија на нуклеарна бомба ослободува огромни количини на зрачење во атмосферата или големите сили лансираат радиоактивно оружје над нашите глави, последиците не се само непосредно уништување, туку и долгорочно човечко страдање од радијациска болест – еден од најстрашните исходи од нуклеарната војна.
Во случај на нуклеарен конфликт, радиоактивниот отпад би се проширил низ атмосферата, контаминирајќи ја водата, почвата и воздухот. Радијациската болест би влијаела на милиони луѓе, додека долгорочните последици, како што се ракот и генетските мутации, би траеле со генерации.
Радијациската болест, или акутен радијациски синдром, се јавува по изложеност на високи нивоа на јонизирачко зрачење во краток временски период. Зрачењето ги оштетува клетките во телото, особено оние што брзо се делат, како што се клетките во кожата, коскената срцевина, цревниот ѕид и репродуктивниот систем.
Во првата (продромална) фаза од болеста, во рок од неколку минути до неколку часа по изложеноста, се јавуваат гадење, повраќање, главоболка и дијареја.
По ова следува латентна фаза – краток период на очигледно подобрување.
Во третата фаза од болеста, се јавува опаѓање на косата, сериозни инфекции, крварење, оштетување на органите и на крајот откажување на виталните функции.
Без медицинска интервенција, смртта може да се случи во рок од неколку дена или недели, во зависност од дозата на зрачење.
Третманот на радијациона болест зависи од сериозноста на изложеноста и може да се сведе на деконтаминација, отстранување на радиоактивен материјал од кожата и облеката. Во случај на повисоки дози, терапијата се менува во форма на трансфузија на крв, антибиотици за борба против инфекции и зголемена хидратација, додека последно средство е трансплантација на коскена срцевина. Во случаи на тешко оштетување на коскената срцевина, ова може да биде единствениот начин да се спаси живот.