Автомобили, бродови и авиони кои патуваат во границите на Хаваите… Сите овие возила треба да претрпат радикални промени во наредните децении. И се со цел да се ублажат климатските промени и загадувањето.
Имено, во следната година Хаваи ќе изработи патоказ за целиот транспортен сектор да достигне нула емисии до 2045 година.
Дополнително, планирани се и проекти за развој на инфраструктурата за пешаци и велосипеди и инвестиција од најмалку 40 милиони долари во проширување на јавната мрежа за полнење електрични возила до 2030 година, пренесуваат медиумите.
Сепак, властите можеби нема да беа толку амбициозни доколку не беа поттикнати од младите активисти да го сторат тоа .
Овие планови се всушност резултат на спогодба како дел од историската климатска тужба, за која се вели дека е прва иницирана од младите, а се однесува на декарбонизација на сообраќајот.
Тужбата против островската сојузна држава Америка беше иницирана во јуни 2022 година од четиринаесет млади луѓе, претежно од автохтоно потекло, тврдејќи дека сегашната транспортна политика, базирана на фосилни горива, ги нарушува нивните уставни права за чиста и здрава животна средина.
Во моментот на покренување на спорот, тужителите биле на возраст од девет до осумнаесет години.
Фокусирајќи се на проекти како што е проширување на автопатот над напорите за промовирање на пешачење и возење велосипед и електрифицирање на транспортот, Хаваи предизвика неодржливи емисии на стакленички гасови, се наведува во тужбата.
Се посочува и дека, според проекциите, учеството на сообраќајот во вкупните штетни емисии би можело да се зголеми и до 60%.
Судењето требаше да се одржи денеска, 24 јуни.
Но, епилогот не беше постигнат во судницата…
Наместо тоа, седуммината обвинители се појавија на прес-конференција во четвртокот, 20 јуни, заедно со гувернерот Џош Грин. Најавија дека е постигната спогодба.
Тоа е начин на решавање на судски спор кој подразбира меѓусебен договор меѓу странките по предметот на спорот. Самите странки се договараат како да се реши спорот, а постигнатата судска спогодба има иста правна сила како и судската пресуда.
„Ова е извонредна победа за климата“, рече Мајкл Џерард, директор на Центарот за закон за климатски промени на Универзитетот Колумбија. „Обвинителите постигнаа суштински сè што би добиле доколку оделе на судење“.
Хаваите ветија дека ќе постигнат јаглеродна неутралност до 2045 година, што значи дека количината на емитирани и апсорбирани стакленички гасови ќе биде еднаква, односно ќе се одбиваат еден со друг. Иако беше постигнат напредок во енергетскиот сектор, сообраќајот заостана.
Сега тоа може да се промени на подобро.
Според договорот, на хавајските судови им останува да го следат случајот до 2045 година или додека не се исполнат целите. Додека младите тужители ќе можат повторно да ја поведат тужбата доколку не се исполнат условите на судското спогодување.