Научниците знаат дека извонредната топлина е предизвикана од голем број фактори, главно од загадување што ја загрева планетата поради согорувањето на фосилните горива и природни феномени како Ел Нињо. Но, тие сами не го објаснија невообичаено брзиот пораст на температурата, пишува CNN.
Една нова студија објавена во четвртокот во списанието Science го идентификуваше делот од сложувалката што недостасува – облаците.
Да бидеме поконкретни, според истражувањето, ненадејниот бран на затоплување бил засилен со недостатокот на ниски облаци над океаните, резултати кои може да имаат алармантни импликации за идното затоплување.
„Светот се стемни“
Едноставно кажано, помалку светли, ниски облаци значи дека планетата е „затемнета“, што и овозможува да апсорбира повеќе сончева светлина, рече Хелге Геслинг, автор на студијата и климатски физичар од Институтот Алфред Вегенер во Германија.
Овој феномен се нарекува „албедо“ и се однесува на способноста на површините да ја рефлектираат сончевата енергија назад во вселената.
Според студијата, албедото на Земјата опаѓа од 1970-тите делумно поради топењето на лесен снег и морскиот мраз, откривајќи потемна земја и вода кои апсорбираат повеќе сончева енергија, загревајќи ја планетата. Ниските облаци исто така придонесуваат за овој ефект со рефлексија на сончевата светлина.
Научниците ги разгледаа сателитите на НАСА, временските податоци и климатските модели и открија дека падот на ниската облачност минатата година го намали албедото на планетата на рекордно ниско ниво. Областите вклучувајќи делови од Северниот Атлантски Океан доживеаја особено значителни опаѓања, покажа студијата.
Минатата година се вклопува во деценискиот пад на ниската облачност, изјави Геслинг за CNN.
Комплексен ѕвер
Она што студијата сè уште не може со сигурност да го објасни е зошто тоа се случува. „Ова е толку сложен ѕвер и толку тешко да се разбере“, рече Геслинг.
Тој верува дека ова е веројатно резултат на комбинација на фактори. Првата е намалувањето на загадувањето од транспортот, поради регулативата насочена кон намалување на штетните емисии на сулфур во таа индустрија. Иако овие регулативи придонесоа за здравјето на луѓето, овој тип на загадување помогна и за ладење на планетата со осветлување на облаците.
Природната климатска варијабилност, вклучувајќи ги и промените во обрасците на океаните, исто така може да придонесе. Но, Геслинг укажува на трет, поалармантен фактор: самото глобално затоплување.
Комплициран круг
Ниските облаци обично напредуваат во ладна и влажна пониска атмосфера. Како што се загрева површината на планетата, тоа може да предизвика нивно разредување или целосно распаѓање, поставувајќи комплициран круг во кој ниските облаци исчезнуваат поради глобалното затоплување, а нивното исчезнување потоа поттикнува дополнително затоплување.
„Ако тоа се случи, идните проекции за затоплување би можеле да бидат потценети и „треба да очекуваме прилично интензивно затоплување во иднина“, рече Геслинг.
Марк Залинка, научник од Националната лабораторија Лоренс Ливермор, кој не бил вклучен во студијата, рече дека „фактот дека облаците играат клучна улога во приказната има смисла, бидејќи тие во суштина дејствуваат како штит на Земјата од сонцето“.
Малите промени во облачноста можат „драстично да го променат албедото на Земјата“, изјави тој за Си-Ен-Ен.
„Најголемата главоболка на науката за климата“
Облаците можеби изгледаат едноставно, дури и секојдневен феномен, но тие се бескрајно сложени и научниците се уште се далеку од откривање на нивното однесување. Тие се „една од најголемите главоболки“ во науката за климата, рече Геслинг.
Но, клучот е да откриеме како облаците ќе реагираат на глобалното затоплување, рече Залкина. „Тоа буквално одредува колку затоплување се очекува во иднина“.