Нападите од страна на американската војска врз три ирански нуклеарни објекти минатиот викенд не ги уништија клучните компоненти на нуклеарната програма на земјата и веројатно ја забавија за само неколку месеци, според раната проценка на американската разузнавачка заедница, опишана за Си-Ен-Ен од четири лица запознаени со содржината на документот.
Проценката е направена од Агенцијата за одбранбено разузнавање (DIA) и се базира на анализа на штетите спроведена од Централната команда на САД (CENTCOM) по нападот, рече еден од изворите.
Анализата е сè уште во тек и може да се промени како што ќе пристигнат дополнителни информации, но првичните наоди се спротивставуваат на тврдењата на американскиот претседател Доналд Трамп, кој постојано изјавуваше дека нападите „целосно и целосно ги уништија“ иранските објекти за збогатување ураниум. Министерот за одбрана Пит Хегсет, исто така, во неделата тврдеше дека „нуклеарните амбиции на Иран се уништени“.
Сепак, два извори запознаени со извештајот тврдат дека залихите од збогатен ураниум не се уништени, а според еден од нив, повеќето центрифуги останале „недопрени“.
„ДИА проценува дека САД успеале да ја забават програмата на Иран за можеби неколку месеци, во најдобар случај“, рече изворот.
Бела куќа: Ова се лаги
Белата куќа потврди дека извештајот постои, но вели дека е погрешен.
„Оваа наводна проценка е целосно неточна и е класифицирана како „строго доверливо“, но на Си-Ен-Ен ѝ била дадена од анонимно лице од низок ранг во разузнавачката заедница“, изјави портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит.
„Објавувањето на оваа наводна проценка е јасен обид да се дискредитира претседателот Трамп и да се дискредитираат храбрите борбени пилоти кои совршено ја извршија мисијата за уништување на нуклеарната програма на Иран. Секој знае што се случува кога ќе фрлите четиринаесет бомби од 13.600 килограми точно на целта: целосно уништување“.
Американската војска соопшти дека операцијата поминала според планот и била „целосен успех“.
Сепак, според изворите, сè уште е рано САД да имаат целосна слика за последиците од нападот, а проценките на другите разузнавачки агенции исто така не се познати. Собирањето податоци, вклучително и од самиот Иран, продолжува.
„Бомбите ги погодија зградите, но подземните инсталации останаа недопрени“
Израел изврши неколку напади врз нуклеарните објекти на Иран во последните денови, но тврдеше дека му биле потребни американски бомби за уништување бункери со тежина од 13.600 килограми за да ја заврши операцијата. Американските бомбардери Б-2 фрлија повеќе од десет такви бомби врз две нуклеарни локации: Фордоу и објектот за збогатување ураниум во Натанц. Сепак, според изворите, бомбите не ги уништиле центрифугите ниту високо збогатениот ураниум.
Наместо тоа, штетата врз сите три цели – Фордоу, Натанц и Исфахан – била во голема мера ограничена на надземните објекти, вклучувајќи ја енергетската инфраструктура и објектите за преработка на ураниум во метал за оружје.
„Врз основа на сè што видовме – и јас видов сè – нашето бомбардирање го уништи капацитетот на Иран за нуклеарно оружје. Нашите масивни бомби погодија точно таму каде што требаше и работеа совршено. Влијанието на тие бомби е буквално закопано под планина од урнатини во Иран, па секој што вели дека нападите не биле разорни се обидува да го поткопа претседателот и оваа успешна мисија“, изјави Хегсет за Си-Ен-Ен.
Трамп денес повтори дека верува оти е направена голема штета: „Мислам дека сè е целосно уништено“, рече тој. „Пилотите ги погодија целите. Целите беа уништени и пилотите заслужуваат пофалби“.
На прашањето дали Иран ќе може да ја обнови својата нуклеарна програма, Трамп одговори: „Таа е во урнатини. Уништена е“.
За разлика од Трамп и Хегсет, претседателот на Здружениот штаб на вооружените сили, Ден Кејн, во неделата изјави дека е „премногу рано“ да се коментира дали Иран сè уште е способен да развива нуклеарно оружје.