Дали треба да се плашиме од „сезоната на урагани“ на Сонцето?

од Stefanija Kuzmanovska
285 прегледи

Вселенските агенции и научниците внимателно ги следат активностите на Сонцето во последно време. Активноста во тековниот соларен циклус ќе го достигне својот врв – соларниот максимум – во 2025 година. Потенцијално ќе има силни експлозии – соларни блесоци – кои во голема мера би можеле да ја нарушат телекомуникациската мрежа на Земјата. Дали штетата може да се спречи?

Голема е веројатноста дека во наредниот период почесто ќе читате или слушате за соларни блесоци и други активности на Сонцето. Ѕвездата околу која се врти нашата планета моментално влегува во фаза на зголемена активност, а тоа меѓу другото вклучува и почести сончеви изливи – експлозии на површината на Сонцето кои испуштаат светлина и енергија во вселената, понекогаш и кон Земјата.

Иако нашата планета не штити од потенцијална штета, електричните и телекомуникациските мрежи би можеле сериозно да бидат оштетени од посилни бури. Како што климата на Земјата има свои циклуси, така и Сонцето минува низ периодите на посилна и послаба активност – се зголемува за пет и пол години, а потоа се намалува за ист број години.

„Тоа е вселенски еквивалент на сезоната на урагани и ние штотуку влегуваме во неа“, изјави за Mashable Марк Миш, експерт за прогноза на времето во вселената. Сончевиот максимум се очекува во јули 2025 година, па во блиска иднина можеме да очекуваме „огномет“ на активност.

На пример, во февруари оваа година беа забележани силни соларни блесоци кои предизвикаа привремени пречки во радио комуникациите. Но, треба да се нагласи дека луѓето не беа во животна опасност. Иако вселенските агенции и научниците се подготвуваат за слични или полоши бури, тие не го загрозуваат опстанокот на нашата цивилизација.

Денес, научниците ја следат динамиката на активноста на Сонцето со сателити и вселенски летала. На пример, Solar Ultraviolet Imager на метеоролошкиот сателит на американската Национална океанска и атмосферска агенција (NOAA) постојано ја следи неговата активност, а опсерваторијата за соларна динамика на НАСА се стреми подобро да го разбере променливото време на Сонцето и влијанието на моќните ерупции на Земјата .

Ваквите ерупции или експлозии на Сонцето испуштаат лесни честички кои можат да ја погодат нашата планета. Постојат неколку видови на такви експлозии. Блесоците се експлозии на светлина од површината на Сонцето, поттикнати од однесувањето на неговото магнетно поле, и тие ослободуваат огромни количини на енергија. Постојат и т.н коронални исфрлања на маси (CMEs), при што Сонцето исфрла маса на супержежок гас – неговата плазма. Затоа, замислете да зграпчите парче од Сонцето и да го фрлите во вселената.

Но, како таквите активности влијаат на луѓето? За среќа, нашата атмосфера нè заштитува од нив и нивното зрачење, а магнетното поле создадено од јадрото на Земјата всушност отклонува многу честички создадени во сончевите бури и немилосрдниот сончев ветер – континуираниот проток на протони и електрони од нашата најголема ѕвезда.

И додека некои од последиците од таквите активности се величествени (Aurora borealis), некои се потенцијално штетни за инфраструктурата. На пример, моќниот сончев одблесок што ја погоди Земјата во февруари резултираше со само привремено затемнување на радиото во некои области.

Но, работите може да се закомплицираат ако сончев одблесокот со поголема количина на енергетски честички ја погоди Земјата. Ваквата сончева бура може да предизвика интензивни струи во нашите електрични мрежи, а меѓу другото може да има штетно влијание и врз сателитите. Таква бура го погоди магнетното поле на Земјата во 1989 година, оставајќи милиони луѓе во Квебек, Канада без струја цели 12 часа.

Тогаш струјата исчезна две минути по самиот удар, но денес шансите да се подготвиме и реагираме навреме се многу поголеми поради напредните сателити со кои вселенските агенции внимателно ги следат активностите на Сонцето. Доколку навреме ја откриеме опасноста, националните електроенергетски компании можат привремено да го исклучат напојувањето за да избегнат струен удар поради силна соларна бура.

Слични содржини