Државната комисија за спречување на корупцијата (ДКСК) објави Посебен извештај за финансирањето на Претседателските избори 2024 година, при што открива бројни слабости, корупциски ризици и предизвици поврзани со финансиските аспекти на изборната кампања.
Според извештајот, вкупните извори на финансирање на изборната кампања изнесуваат 459.815.831 денари, од кои 77% се средства обезбедени од државниот буџет. ДКСК ја потенцира потребата од укинување на овие средства поради високите корупциски ризици и потенцијалното влијание на политичките партии врз уредувачката политика на медиумите. „Секогаш постои ризик дека политичките партии ќе ги злоупотребат овие средства за да извршат притисок врз медиумите, што може да го наруши интегритетот на изборниот процес“, стои во извештајот.
Еден од главните недостатоци што го идентификува ДКСК е нискиот степен на реализација на законската обврска за доставување на податоци за службените моторни возила. Според извештајот, помалку од 50% од институциите ја исполниле оваа обврска. „Ова значи дека постои значителен ризик за злоупотреба на службените возила во изборни цели, што дополнително го загрозува фер изборниот процес“, се наведува во документот.
Иако постои законска регулатива за финансирање на изборните кампањи, ДКСК укажува на значителни проблеми во нејзината примена. „Несоодветната примена на законските одредби води кон зголемен ризик од злоупотреба на средствата, што е особено изразено во административните процедури како што е пријавувањето на донации и трошоци од страна на политичките партии“, истакнува Комисијата.
Извештајот го нагласува и напредокот на ДКСК во преземањето превентивни мерки пред започнување на изборната кампања, вклучувајќи објавување на соопштенија за законските ограничувања за трошење на буџетските средства. „Целта на овие мерки е да се намали можноста за незаконски активности за време на изборниот процес и да се обезбеди поголема транспарентност“, стои во извештајот.
ДКСК оформи вкупно 65 предмети поврзани со претседателските избори, кои се резултат на пријави за сомневање за сторени повреди на Изборниот законик и Законот за спречување на корупцијата и судирот на интереси. Од овие предмети, шест се иницијативи за поведување постапка за кривично гонење.
„Со овие активности, ДКСК значително придонесува за заштита на законитоста, објективноста и транспарентноста на изборниот процес“, истакнуваат од Комисијата.
Извештајот заклучува дека е потребно да се продолжи со унапредување на механизмите за справување со изборните нерегуларности и да се поттикне јавната свест и учество во откривањето на коруптивни активности. „Само преку реформи и подобрувања може да се обезбеди фер и транспарентен изборен процес во иднина“, се вели во завршниот дел од извештајот на ДКСК кој во целост може да се види на овој ЛИНК.