Европската унија (ЕУ) бара начин да го протурка шестиот пакет санкции против Русија, но надежта, дека тоа ќе се случи пред крајот на мај, вклучително и за време на состанокот на лидерите на заедницата (30-31 мај). станува се помала. Самата претседателка на ЕК, Урсула фон дер Лејен коментираше, цитирана од „Политико“, дека овој пакет најверојатно нема да биде одобрен од Европскиот совет.
Причината е нафтено ембарго против Русија, што е дел од мерките што ги предложи Брисел на почетокот на мај. Нему остро му се спротивставува Унгарија, за чиј премиер Виктор Орбан се вели дека е еден од најблиските пријатели во Европа на рускиот претседател – Владимир Путин .
Продажбата на нафта и природен гас сочинуваат околу 40% од приходите на рускиот буџет, но повеќе – и двете индустрии се многу важни за руската економија. Затоа, најверојатно, Путин нема да сака да ги изгуби овие средства, а според проценките на CREA, земјите од ЕУ веќе платиле нешто повеќе од 54 милијарди евра за фосилни горива од почетокот на војната во Украина. Од нив 28 милијарди евра се за нафта и 24,6 милијарди евра за природен гас.
Сепак, според извештаите на медиумите, отпорот на Будимпешта најверојатно ќе се заснова на пари – земјата првично бараше 750 милиони евра компензација за изградба на нафтена инфраструктура и рафинерија. Но, потоа барањето се зголеми на 18 милијарди евра за да и помогне на Будимпешта да ја модернизира својата енергетска инфраструктура. Орбан, исто така, најверојатно ќе преговара за одмрзнување на европските фондови, кои Брисел го суспендираше поради кршење на основните принципи на владеењето на правото во Унгарија.
Оваа позиција беше критикувана од украинскиот претседател Володимир Зеленски за време на т.н „Украински појадок“ на Светскиот економски форум во Давос, организиран од Фондацијата на украинскиот бизнисмен Виктор Пинчук и консултантската група за инвестиции EastOne. Според него, Унгарија го нарушува единството на ЕУ, што е вистинската предност на заедницата во однос на Русија, барајќи придобивки и пари, за да гласа за поддршка на нафтено ембарго против Русија.
Позицијата на Унгарија е многу важна бидејќи главните одлуки во ЕУ се носат едногласно – од сите земји во заедницата. Целта е сите членови, без разлика на нивната големина и тежина, да имаат еднаков глас во одлучувањето – нешто што беше критикувано во последниве години за водење на многу гломазен процес на донесување одлуки во динамичен свет.
Сега фокусот повторно е ставен на Брисел, каде што ќе се одржи Европскиот совет од 30 до 31 мај. Аналитичарите пред неколку дена прогнозираа дека Виктор Орбан тешко ќе го издржи притисокот при директни разговори со колегите. Сепак, извори на „Фајненшл тајмс“ објавија дека унгарскиот премиер предложил темата за нафтено ембарго против Русија воопшто да не биде на дневен ред. Според него, нема смисла да се дебатира, бидејќи нема консензус во заедницата на оваа тема.
Сепак, Франција и Германија се подготвени да го поддржат усвојувањето на шестиот пакет санкции и без учество на Унгарија, стана јасно на заедничката прес-конференција на двајцата министри за надворешни работи, пишува Си-Ен-Ен. Првиот француски дипломат Кетрин Колона рече дека мерките вклучуваат постепено намалување на увозот на руска нафта во заедницата, додавајќи дека е оптимист дека тие ќе бидат одобрени „и покрај активностите на земји како Унгарија“.
Во оригиналната верзија на Брисел, ембаргото за нафта не им се допадна на многу членки, главно од земјите од централна и источна Европа. Предложените олеснувања, како што е изземањето за Унгарија, Словачка и Чешка, бидејќи тие се без излез на море, соодветно – и алтернатива на испораките на нафта – го намалија незадоволството.
И бугарскиот премиер Кирил Петков беше дециден дека ќе има отстапување и за Бугарија, за да може да се направи технолошко префрлување на производниот процес во рафинеријата во Бургас.
Ембаргото за нафта беше само еден од аспектите во Давос денес (25 мај). Учесниците коментираат и дека Русија ја губи довербата од западните партнери.
Санкциите на ЕУ против Русија беа одобрени со извонредна брзина, рече претседателката на Европскиот парламент Роберта Мацола на настанот, истакнувајќи дека војната во Украина значително ја променила заедницата. Но, во исто време, таа коментира дека ЕУ изгубила години во дискусијата за енергетската унија и намалувањето на нејзината зависност од руските фосилни горива.
„Некои земји се среќни што се врзани за рускиот природен гас затоа што е поевтин“, рече таа, додавајќи дека одлуката сега е дали да се жртвуваат принципите како слободата и демократијата и да се купат потребните ресурси од „непријателот“.
„Нашите партнери мора да препознаат една работа: Украина мора да победи во оваа војна, да не дозволи Русија да победи или Украина да изгуби. Украина мора да победи. Точка“, рече украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба, кој присуствуваше на форумот во живо во швајцарското одморалиште.
Според него, еден од начините да се постигне тоа е целосна забрана за увоз на руски стоки и услуги, вклучувајќи нафта и природен гас. „Русија забележува големи буџетски суфицити поради високите цени на нафтата и гасот“, рече Кулеба, додавајќи дека парите се користат за купување оружје и за финансирање на непријателствата во Украина.
Тој во својот говор коментира дека не треба да и се верува на Русија и не е јасно кога земјата ќе го прекрши потпишаниот договор.
„Ова го велам врз основа на 300 години заедничка историја“, рече Кулеба.