Високите бонуси за регрутирање што ги нуди Русија за поддршка на воените напори во Украина вршат значителен притисок врз економијата на земјата, според неодамнешниот извештај на Институтот за проучување на војната (ISW).
Трошоците за бонуси и проширување на работната сила во одбранбениот сектор значително се зголемија. Минатиот јули, претседателот Владимир Путин потпиша декрет со кој стандардниот бонус за регрутирање е повеќе од двојно зголемен – од 195.000 на 400.000 рубли – што е речиси пет пати повеќе од просечната месечна плата во Русија, објавува „Бизнис инсајдер“.
Оваа иницијатива за регрутирање ја стави војската во директна конкуренција со цивилните индустрии за работна сила, зголемувајќи ги платите и цените, особено во услужните индустрии, додека Русија продолжува да инвестира многу во воените напори.
„Русија не може бесконечно да ги надомести своите загуби со сегашната стапка на жртви без присилна мобилизација на резервите, а претседателот Путин покажа голема неподготвеност да го нареди ова, ниту пак може да одржува постојано зголемени исплати на војниците бидејќи руската економија не може да си го дозволи тоа“, велат аналитичарите на ISW.
Москва ја пали свеќата од двете страни
Според податоците на Центарот за стратешки и меѓународни студии (CSIS) од јуни, Русија досега имала повеќе од 950.000 ранети и мртви војници во војната.
Аналитичарите на ISW предупредуваат дека Москва „гори свеќа на двата краја“ – ја олабавува монетарната политика за да го поддржи растот, а воедно ги зголемува воените трошоци. Оваа комбинација, велат тие, се заканува дополнително да ја дестабилизира економијата.
„Неодржливо високите“ исплати на Русија за војниците веројатно ќе ја намалат куповната моќ на потрошувачите, ќе ја ослабат рубљата на долг рок и ќе ја продлабочат макроекономската нестабилност, заклучуваат аналитичарите на ISW.
Цената на економскиот бум предизвикан од војната во Русија
Администрацијата на Путин минатата година ги надмина своите цели за вработување, главно нудејќи профитабилни бонуси. Некои регионални влади дури понудија и суми еднакви со исплатите за запишување во американската војска. Овој пристап помогна во поттикнувањето на краткорочниот раст.
Економистите во тинк-тенкот „Бругел“, со седиште во Брисел, рекоа дека воените трошоци и трошоците поттикнати од бонуси се клучни двигатели на растот на рускиот БДП во 2023 и 2024 година.
Како што економијата преминуваше во воена состојба, одбранбениот сектор и воените трошоци имаа најголема корист. Но, до средината на 2023 година, економијата почна да покажува знаци на прегревање, принудувајќи ја централната банка да направи неколку зголемувања на каматните стапки.
„Сепак, бидејќи голем дел од кредитирањето беше извршено со субвенционирани каматни стапки, а воено-индустрискиот комплекс беше заштитен со јавни набавки, зголемувањето на каматните стапки главно ги погоди секторите што не се поврзани со војната“, додаваат економистите на Бројгел.
Но, воено-индустрискиот сектор, исто така, почна да покажува знаци на стагнација до крајот на 2024 година. „Економијата се соочи со ограничувања на страната на понудата“, според економистите.