Земјите-членки на Г20 ветија дека ќе работат заедно за да ги оданочуваат супербогатите повеќе во име на борбата против нееднаквоста, но не успеаја да се договорат за воведување „светски данок“.
Таа тема беше една од главните на дводневниот состанок на министрите за финансии на групата во Рио де Жанеиро, која ја формираат 19-те најголеми светски економии, Европската унија и Африканската унија.
Состанокот кој заврши вчера требаше да го подготви самитот на шефови на држави и влади на Г20 закажан за 18 и 19 ноември исто така во Рио.
Идејата промовирана од Луис Инасио Лула да Силва, левичарскиот претседател на Бразил, земјата претседавач со Г20 оваа година, за создавање минимален данок за најбогатите, не беше прифатена со консензус, но беше постигнат компромис за да се охрабрат сите членовите да оданочуваат повеќе.
„Со целосно почитување на фискалниот суверенитет, се стремиме да соработуваме на таков начин што најбогатите луѓе ефективно се оданочуваат“, рече Лула да Силва во декларацијата за „меѓународната фискална соработка“ објавена на крајот од работата.
Во текстот се нагласува дека нееднаквостите во богатството и приходите го загрозуваат економскиот раст и социјалната кохезија и ги зголемуваат општествено чувствителните групи, а членовите се залагаат за ефикасна, правична и прогресивна фискална политика.
Покрај Бразил, оданочувањето на супер богатите го поддржуваат и Франција, Јужна Африка, Шпанија и Африканската унија.
САД ги отфрлија меѓународните преговори на оваа тема: иако ја поддржуваат идејата дека најбогатите треба да го платат својот фер дел, тие веруваат дека даночните прашања се прашање на секоја земја за себе.
Сепак, бразилскиот министер за финансии Фернандо Адад го изрази своето задоволство од резултатот.
„Од морална гледна точка, важно е дваесетте најбогати земји да сметаат дека имаме проблем, а тоа е дека имаме прогресивна фискална политика која се применува за сиромашните, а не за богатите“, рече тој на завршната прес-конференција.
Генералната директорка на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), која присуствуваше на состаноците во Рио, Кристалина Георгиева, го поздрави ставот на Г-20 за поддршка на „фискалната правда“ и оцени дека е добредојдена одлуката за соработка во оданочувањето на најбогатите.
Авторот на извештајот на оваа тема на барање на Бразил, францускиот економист Габриел Зикман, го поздрави тоа што за прв пат во историјата, земјите од Г-20 се согласија дека треба да се промени начинот на оданочување на супербогатите.
Во вчера објавената декларација се зборува за размена на добри практики и концепти на механизмот за борба против даночно затајување, со цел да се иницира меѓународна соработка во оваа работа.
„Сега е време да продолжиме понатаму“, рече американскиот добитник на Нобеловата награда за економија Џозеф Стиглиц и ги повика шефовите на држави и влади да дадат одобрение за воведување минимални координирани норми за ова прашање до ноември.
Невладината организација Гринпис, која постигнатиот консензус во петокот го оцени како историски, смета дека е важна фаза за Г20, која за првпат ја препознава потребата од оданочување на супербогатите.
Додека Г20 е блокиран од поделбите меѓу западните земји и Русија, исто така членка на групата, од почетокот на војната во Украина, но и поради израелската офанзива во Газа, изготвувањето на заедничка изјава остана главен предизвик.
Бразил ја надмина таа пречка со издавање три различни текстови, изјава за даноците, малку поширока завршна изјава и документ објавен одделно од бразилското претседателство.
Во последниот документ потпишан само од претседавачот на Бразилската група пишува дека некои земји го изразиле својот став за Русија и Украина и ситуацијата во Газа.
Некои членки на Г-20, исто така, го поздравија „консензусот“ околу лансирањето на глобалната алијанса на Лула за борба против гладот и сиромаштијата, и инсистираа и таа да се приклучи во борбата против климатските промени и еколошките кризи.