Инфлацијата на храната веќе ги измачува глобалните потрошувачи, но сега порастот на цените може да биде уште поголем бидејќи рускиот напад врз Украина ги загрозува клучните залихи на некои од главните светски култури, пишува „Блумберг“.
Украина и Русија заедно сочинуваат повеќе од една четвртина од светската трговија со пченица, околу една петтина од продажбата на пченка и 80% од извозот на сончогледово масло. Затворањето на пристаништата и железничките пруги во Украина, наречени житницата на Европа, веќе почна да го фрла националниот извоз на стоки во хаос.
Не само заканите за резервите на жито може да доведат до инфлација. Русија е главен евтин извозник на речиси сите видови ѓубрива. Тешко е да се прецени колку е важно ѓубривото за синџирот на снабдување со храна – ако глобалната трговија е нарушена, тоа ќе значи повисоки трошоци за земјоделците ширум светот и, за возврат, поголема инфлација на храната.
Цените веќе растат, од пченица до пченка до соја оваа недела расте. Војната што ќе го запре извозот на жито во Украина, најверојатно ќе ги зголеми цените на пченицата за уште 30 отсто, а на пченката за 20 отсто, според аналитичарите на „Рабобанк“.
Во петокот, пченицата во Чикаго се искачи на највисокото ниво по повеќе од 13 години, откако добивките беа ограничени во претходната сесија, кога фјучерсите скокнаа со максимална дозвола од берзата. Пченката досега годинава порасна за речиси 20%.
„Ова ќе ја зајакне инфлацијата“, рече Ендрју Хариг, потпретседател на Институтот за маркетинг на храна, за време на годишниот форум за предвидување на земјоделството на американското Министерство за земјоделство во четвртокот. „Ние едноставно не разбираме целосно како функционира овој процес“.
Светските цени на храната веќе скокнаа на рекорди во последните месеци. Екстремните временски услови го отежнуваат одгледувањето на културите, додека недостигот на работна сила и повисоките трошоци за снабдување ги отежнуваат синџирите на снабдување. Кризата во Украина само уште повеќе ќе ги зголеми цените, изјави Џек Сковил, потпретседател на Price Futures Group Inc. во Чикаго.
„Небото е граница“, рече Сковил.
Пченицата се искачува на највисоко ниво од 2008 година
Пченицата скокна на највисоко ниво во последниве 13 години, продолжувајќи го растот, зголемувајќи ја загриженоста за глобалната инфлација.
Фјучерсите во Чикаго се зголемија за 2,8 отсто до 9,6075 долари за бушел пред да паднат. Пченката и сојата исто така поскапеа во петокот бидејќи палминото масло се повлече во Малезија по рекордното рели.
Русија и Украина се клучни добавувачи на земјоделски стоки за регионите, вклучително и Азија и Блискиот Исток, а конфликтот има потенцијал да го наруши глобалниот трговски тек.
„Цените на храната се веќе високи“, рече Пол Блокшам, главен економист во HSBC Holdings Plc во Сиднеј. „Понатамошното зголемување на цените на суровините е нешто што дополнително ќе го подигне главниот инфлаторен притисок. Многу економии во развој сè уште се справуваат со директните ефекти на пандемијата, така што ова не е единствениот шок со кој се соочуваме“.
Конфликтот веќе се шири во земјоделскиот сектор. Некои од водечките трговци со земјоделски култури, како што е Bunge Ltd., беа принудени да се затворат во регионот, додека Египет, најголемиот увозник на пченица во светот, ја откажа својата аукција во четвртокот, откако привлече една единствена понуда за француско жито.
Референтната пченица во Чикаго беше за 0,9% повисока на 9,4350 долари за бушел во 6:55 GMT, откако претходно на седницата скокна на највисокото ниво од јуни 2008 година. Пченката поскапе за 1,3 отсто на 6,9950 долари за бушел, а сојата за 0,6 отсто. Палминото масло изгуби дури 5,3% до 6.112 рингити по тон, што е пад за прв пат во седум сесии.
Покрај руско-украинската криза, сушата во Јужна Америка ќе ги намали приносите и ќе ги затемни изгледите за залихи на соја. Палминото масло, кое се користи во илјадници производи, од колачиња до шампон, се зголеми откако недостигот на работна сила го намали производството во големиот малезиски производител.
Bunge ги прекина операциите во две погони за преработка на маслодајни семиња во Украина и ги затвори своите локални канцеларии поради воените дејствија, се вели во соопштението. Archer-Daniels-Midland Co. затвори фабрика за дробење маслодајни семиња во Црното Море, терминал за жито во пристаништето Одеса, шест силоси и неговата продажна канцеларија во Киев.
„Конфликтот Русија-Украина ќе има големи последици“ за светските пазари на житарици и маслодајни семиња, рече во петокот Денис Вознесенски, аналитичар во „Рабобанк“ во Сиднеј. Целосниот конфликт „ќе доведе до прекин на извозот од регионот, барем на краток рок, поради блокирање на превозот и високите цени или недостатокот на осигурување за бродовите“, додаде тој.