Саудиска Арабија изгуби околу 5,7 милиони барели нафта, што претставува 5% од глобалните пратки. Нападот врз неговата рафинерија предизвика сериозни шокови на меѓународниот пазар и скок на цените, забележува Дојче веле.

Цените на суровата нафта скокнаа привремено за дури 20 проценти во почетокот на новата недела. Постепено, тие се олеснаа на нивоата од 10 проценти над оние на крајот на минатата недела: еден  барел  (159 литри) од сортата „Брент“ вредеше 66,5 долари – 6,3 долари повеќе од петокот, а зголемувањето на американската лесна сурова нафта (Западен Тексас Интермедијар) е скоро 5,3 американски долари за барел.

Со тоа, цената на двете најголеми сорти на нафта  ја достигна висината  од  пред четири месеци. Претседателот на САД Доналд Трамп дури нареди да се одблокира американската стратешка резерва на нафта. Дали количините навистина ќе се користат од оваа резерва е неизвесно, велат експертите.

Штетата од нападите на нафтените инсталации во Саудиска Арабија сè уште не е финализирана. Сепак, тие се скоро половина од производствениот капацитет на Саудиска Арабија. Од друга страна, земјата има и големи резерви на нафта во странство.

Цените на нафтата и златото скокнаа

Зголемените тензии во регионот на Заливот по нападите врз Саудиска Арабија ги вознемирија учесниците на пазарот. Ова исто така ја зголеми цената на златото, која се искачи за 1,6% на 1,151,91 долари за унца.

Ценењето на најважниот извозен артикл – нафтата доведе до натамошно амортизација на националните валути на некои економии во развој: еден американски долар веќе тргуваше против 5,7 турски лири и 71,6 индиски рупии.

Загриженоста за можно исклучување на снабдувањето по нападите во Саудиска Арабија доведе до паника. Скокот на суровата нафта „Брент“ од Северното Море ја достигна својата најголема вредност од војната во Заливот во 1992 година, а светлината сурова нафта на САД не е поскапа од 2001 година.

Во раните утрински часови од саботата, неколку моќни експлозии ја потресоа најголемата рафинерија на нафта во Саудиска Арабија. Погодените објекти во комплексот Арамко произведуваат 5,7 милиони барели нафта на ден – скоро 5% од светското производство.

Најголеми увозници на саудиска нафта се Кина и Јапонија. Покрај бумот на нафта од шкрилци, САД неодамна значително го намалија увозот од Саудиска Арабија. Германија, исто така, тешко увезува нафта од оваа земја – само околу 1 процент од вкупните испораки во 2018 година. Наспроти ова, последиците за Германија од сегашното вреднување на суровината на меѓународните пазари нема да бидат толку сериозни, увери од Унијата на нафтени компании МВВ.

Што е со војната меѓу Иран и САД?

Сепак, посериозно ценење на суровината може да создаде главоболки за Германија. „Ако нафтата скокаше стабилно за 10 долари за барел, тоа може да ја стави германската економија во мала рецесија“, вели главниот економист на Бернберг банка, Холгер Шмидинг.

Последиците ќе бидат многу посериозни доколку има војна меѓу САД и Иран. „Ова ќе го дестабилизира целиот регион на Заливот“, вели водечкиот економист на Комерцбанк, Јерг Кремер. Тој потсетува дека околу 30 проценти од светските снабдувачи со нафта сега минуваат низ теснецот Хормуз. Во овој случај, цените на суровата нафта може да се удвојат, велат експертите.