Антарктикот е подложен на значителни трансформации во последниве години. Најјужниот леден континент на Земјата е сведок на пролиферација на цветни растенија, мов и алги на своето копно, заедно со впечатливо намалување на покриеноста со пловечки морски мраз. Овие промени се совпаднаа со зголемувањето на летните температури, а во 2022 година научниците од Универзитетот во Вашингтон (UW) го документираа најобемниот топлотен бран на Антарктикот забележан досега.
За време на настанот, температурите во близина на Јужниот пол се искачија на неверојатни 39 степени Целзиусови над нормалата три последователни дена, достигнувајќи го максимумот на -10 степени Целзиусови.
Тоа беше најтоплата температурна аномалија забележана било каде во светот, нагласува Едвард Бланшард-Вриглсворт, атмосферски научник и главен автор на студијата, објавена во списанието Geophysical Research Letters. Некои научници кои работеле на Антарктикот во тоа време дури носеле шорцеви и се осмелиле да излезат под сонцето без маица.
Антарктикот не е имун на климатските промени
Овој развој на настаните нагласува дека Антарктикот не е имун на влијанијата на климатската криза, идеја што некои научници некогаш ја доведуваа во прашање. За да се процени степенот до кој климатските промени придонесоа за неодамнешниот топлотен бран, тимот на UW користеше стратегија за моделирање што ги пресоздава тековните климатски настани земајќи ги предвид минатите и веројатните идни сценарија.
Сметаме дека климатските промени во минатиот век го засилија топлотниот бран за 2 степени Целзиусови, додека еквивалентниот топлотен бран во 2096 година ќе биде уште 6 степени Целзиусови потопол отколку во 2022 година (8 степени Целзиусови во споредба со 1922 година), велат авторите на студијата. Ваквото сценарио би можело опасно да се приближи до топење на температурите во март, загрозувајќи ја огромната ледена покривка на Антарктикот.
Во моментов, Антарктикот и островите поврзани со него се претежно покриени со постојан снег и мраз, а само мал процент е погоден за растенија како што се антарктичкото влакно (Deschampsia antarctica) и антарктичкиот бисер (Colobanthus Quinsis). Сепак, потоплите пролети и лета во последниве децении го поттикнаа растот на овие растенија, при што стапките на раст се зголемија за повеќе од 20 проценти помеѓу 2009 и 2018 година.
Предвидувањата покажуваат дека до крајот на векот, областа без мраз на Антарктичкиот полуостров би можела тројно да се зголеми, создавајќи можности за колонизација на растенијата. Постои загриженост за можноста за неповратно губење на биолошката разновидност на Антарктикот, бидејќи вегетацијата продолжува да навлегува во овие области.
За жал, поблага клима, исто така, ќе ја намали бариерата за инвазијата на вонземски растителни и животински видови, предупредува Јасмин Ли, биолог за зачувување во Британското истражување на Антарктикот.
Со променливиот пејзаж на Антарктикот, научниците ширум светот се стремат да ги разберат неговите минати и сегашни екосистеми со цел да ги зачуваат за иднината.