Обидот за атентат на словачкиот премиер Роберт Фицо веројатно немаше да се случи доколку неговото обезбедување реагираше соодветно и не направеше неколку клучни грешки, што му овозможи на напаѓачот да му се приближи на премиерот и да испука пет куршуми кон него! Благодарение на брзата интервенција на докторите Фицо, неговиот живот е надвор од животна опасност, но за грешките на неговите телохранители ќе се зборува уште долго.
Ова е и прв напад врз политичар во модерната историја на Словачка. Чешкиот портал „Блеск“ го анализираше атентатот на словачкиот премиер и во разговорот со повеќе безбедносни експерти извлече шест клучни грешки направени од телохранителите.
1. Се збркаа, хаос без координација
Јурај Забојник, шеф на Словачката Канцеларија за заштита на функционерите, истакнува дека обезбедувањето на премиерот Фицо направило неколку очигледни грешки при реагирањето по истрелите. Напаѓачот го застрелал Фицо на плоштадот кога премиерот дошол да ги поздрави граѓаните по владиниот состанок во градот Хандлова. Откако се слушнале истрелите, настанал хаос и не биле координирани акциите на телохранителите, рече тој.
„Во ваков момент е многу тешко да се задржи смиреноста. Но, овие момци се збркаа, како што можете да видите на видеата“, вели Зденек Захрадник, телохранител на познати личности.
2. Не скокнаа пред премиерот
„Пет истрели, некој е одговорен. Се гледа дека никој не скокнал пред премиерот за да го заштити“, наведува Забојник и посочува дека овој атентат ќе се проучува за време на обуката на новите телохранители.
На видеата се гледа дека Фицо во придружба на телохранители отишол да се прости од граѓаните. Кога бил кај металната ограда, напаѓачот извадил пиштол и пукал од непосредна близина. Напаѓачот потоа бил неутрализиран.
„Немаше многу луѓе на лице место и ситуацијата можеше да се контролира. Кога нешто вакво ќе се случи во присуство на бројни обезбедувачи, тогаш е неопходна детална истрага. Можеше да има еден истрел, но вториот не требаше да се случи. Дури и ако заштитеното лице иако оди кон толпата тоа мора да биде обезбедено, мора да има оперативци во толпата.
3. Во лоша положба
Лумир Немец, консултант за безбедност, кој претходно работел во Единицата за брзо распоредување и единицата за специјални операции на Воената полиција, рече дека се неопходни три безбедносни прстени:
„Кога обезбедувате заштитено лице, се формираат таканаречените три прстени на обезбедувањето. Првиот прстен е составен од телохранители кои се со заштитеното лице. Вториот е составен од безбедносни лица во поширок периметар. Тоа се полицајци распоредени во толпата или се создава пречка во оваа ситуација, тоа беше метална ограда. Но мора да постои и трет прстен односно филтрирање кој се може да дојде во близина на заштитеното лице. Тогаш кога го немате третиот прстен тоа значи дека секој може да му се приближи на обезбедуваното лице и со самото тоа ситуацијата станува ризична. Телохранителите имаат минимално време да реагираат, а во моментот кога нешто ќе тргне наопаку, може да има фатални последици“, вели Немец.
4. Затворени врати од лимузина
По пукањето, телохранителите брзо го сместиле Фиц во лимузина и го однеле од местото на нападот. Потоа со хеликоптер бил префрлен во Банска Бистрица каде му била извршена операција. Транспортот до Братислава не беше возможен бидејќи беше неопходна итна операција.
„Во случај на инцидент, стандардна процедура е да се отстрани заштитеното лице што е можно поскоро од местото на инцидентот. Тоа се прави во возило или се носи во блиската зграда. Решиле да го однесат со лимузина, но бев изненаден што вратата на возилото не беше отворена, вратата секогаш се чува отворена за телохранителот да не губи време при отварањето, додаде Немец.
5. Пропусти
„Многу е тешко да се заштити премиерот на јавниот плоштад и затоа таму требаше да биде распоредена полиција. На снимката се гледа дека таму биле распоредени полицајци во цивилна облека, но тие не го спречиле напаѓачот да извади пиштол, да го впери кон Премиерот и да пука. Ни најдоброто обезбедување не може тоа да го спречи. Но сепак обезбедувањето мораше подобро да реагира.
6. Потценета закана
„Очигледно настана хаос. Тоа беше грешка. Телохранителите требаше веднаш да го стават премиерот во возило и да го однесат на безбедно. Тоа не беше направено, иако тогаш не знаеја дали има уште напаѓачи. Неодамна и самиот премиер Фицо зборуваше за закани за можни напади врз политичари, се прашувам како се анализираше, кој ги оцени тие закани“, изјави Штефан Харман, поранешен шеф на словачката полиција.