Унгарскиот премиер Виктор Орбан и неговата влада се во центарот на скандалот со австриската компанија „Шпар“, која поседува трговски синџири во Унгарија и други земји. Имено, извршниот директор на компанијата „Шпар“, Ханс Рајх во јавноста обелодени дека Орбан побарал од него неговите роднини да инвестираат во компанијата, а кога добил негативен одговор, неговата влада ги зголемила даноците на екстра профит и ги организирала цените. Затоа „Шпар“ го сели капиталот од Унгарија во Швајцарија.
Извршниот директор на „Шпар“ Австрија, Ханс Рајх за австриски весник изјавил дека унгарскиот премиер Виктор Орбан сакал еден од неговите роднини да инвестира во компанијата, објави унгарскиот „Дејли њуз“. На овој начин, објасни Рајх, унгарската влада сака да ја преземе сопственоста на вториот по големина синџир на исхрана на унгарскиот пазар. Поради тоа, компанијата „Шпар“ почна да повлекува капитал од Унгарија, пренесува порталот Нова.рс.
Компанијата со седиште во Салцбург ѝ додели некои од управувачките права врз нејзините подружници во северна Италија, Словенија, Хрватска и Унгарија на својата подружница во Швајцарија. Ханс Рајх рече дека владата на Орбан ја малтретира нивната компанија со дополнителни даноци и ограничувања на цените. Затоа поднесоа жалба до Европската комисија и ја изменија работата на нивната унгарска подружница за да ја заштитат од „рацете на Орбан“.
Рајх рече дека Орбан побарал од нив да пуштат еден од неговите роднини во унгарската филијала како инвеститор. Долгорочниот план, додаде австрискиот извршен директор, беше да се преземе сопственоста на Шпар Унгарија. Рајх додаде дека ова не е единствен проблем. Минатата година Европската комисија во извештајот посочи дека унгарските олигарси стекнале влијание во многу странски компании. Покрај тоа, бројот на учесници на странскиот пазар кои се жалат на прекршувања и заплашувања од страна на унгарските власти континуирано расте.
Унгарската влада кусо одговори на прашањата на медиумите за „Шпар“, наведувајќи дека Европската унија оценила дека нивниот данок на вишокот профит е легален.
„Тоа се фактите. Секоја друга изјава е неоснована“, соопштија од кабинетот на Орбан.
Рајх изјавил дека ја поделиле унгарската компанија на два дела за да избегнат евентуална загуба. Тие ги зедоа правата за управување со имот и градба, малопродажба и логистика од нивната унгарска подружница и ги дадоа на нивната швајцарска компанија.
Странските компании како Лидл, Шпар, Теско и Ошан доминираат во унгарскиот сектор за малопродажба на храна. Унгарската влада го зголеми данокот на вишокот профит на малопродажните компании од 4,1 на 4,5 отсто. Како резултат на тоа, приходите на унгарските подружници значително се намалија.
Затоа, австрискиот синџир поднесе жалба до Европската комисија против унгарската влада, тврдејќи дека даночната политика на Орбан ги крши законите на ЕУ, особено во однос на слободното движење на стоки. Австрискиот министер за економија Мартин Кохер и министерот за надворешни работи Александар Шаленберг го поддржаа потегот.
Според порталот „Дејли њуз“, загубата на „Шпара“ во 2023 година изнесувала 47,8 милиони евра, а само една година претходно изнесувала 32,8 милиони евра.
„Шпар“ е петти по големина работодавач во Унгарија со 14.000 вработени. Има два логистички центри, две фабрики за месо, дополнителен погон и 368 продавници. Заработката на „Шпар“ пред каматите и даноците изнесуваше 120 милиони евра во 2023 година.