Европската вселенска агенција (ЕСА) и НАСА заеднички направија историски чекор со првите фотографии од поларните региони на Сонцето, кои досега беа мистерија за научниците. Овие фотографии се добиени од вселенското летало „Солар Орбитер“, кое за прв пат успеа да го набљудува јужниот пол на Сонцето од близок агол.
„Ова е првпат во историјата човештвото да види како изгледаат половите на Сонцето“, изјави професорката Керол Мандел, директорка за наука во Европската вселенска агенција. Таа нагласи дека Сонцето е клучно за животот на Земјата, но и потенцијална закана за нашите технологии, па затоа разбирањето на неговото однесување е многу важно.
Мисијата „Солар Орбитер“ стартуваше во 2020 година со буџет од 1,3 милијарди долари, а сликите од јужниот пол се направени во март оваа година, кога леталото се наоѓаше 15 степени под екваторот на Сонцето. Овие набљудувања откриваат дека магнетното поле на Сонцето во поларните региони е многу сложено и нестабилно, што може да помогне во подобро разбирање на соларниот циклус кој се менува на секои 11 години.
„Половите на Сонцето беа целосна непозната територија за нас“, вели професорот Сами Соланки од Институтот Макс Планк во Германија, кој учествува во истражувањето.
Магнетното поле на Сонцето се менува поради неговата ротација — екваторот ротира побрзо од половите, што ги влече и извиткува магнетните линии, предизвикувајќи нивна промена и појава на сончеви дамки и пламени.
Научниците велат дека овие нови слики и мерења ќе помогнат да се предвидат подобро периодите на сончева активност и мирување. Сегашните модели се уште не се доволно точни за да се знае кога точно ќе биде следниот максимум на активност, но се очекува минимален период на активност за околу пет до шест години.
The First Glimpse of the Sun's South Pole Ever.
ESA has just released the first ever images of one of the Suns Poles taken by its Solar Orbiter spacecraft . Taken in UV which highlights the Sun's "atmosphere".
A region not seen before from Earth or previous spacecraft.
This is… pic.twitter.com/jyRhQOqKQ9— Amazing Astronomy (@AmazAstro) June 11, 2025
Претходно, единственото вселенско летало кое минало над половите на Сонцето била сондата „Улис“ од 1990 година, која собирала само податоци за магнетното поле и сончевиот ветер, без фотографии.
„Солар Орбитер“ ќе продолжи да ја истражува орбитата на Сонцето, со план да достигне и поголеми агли над сончевата рамнина во следните години, со што ќе добиеме уште подлабоки увиди во тајните на нашата најблиска ѕвезда.