Вработените во украинската нуклеарна централа Запорожје, најголемата во Европа, изјавија за Би-Би-Си дека руските сили, кои ја користат централата како воена база, ги држат на нишан.
Руските сили ја окупираа електраната на почетокот на војната во март, но таа продолжи да биде управувана од украински персонал. Електраната неодамна беше цел на артилериски напади, а двете страни разменуваат обвинувања за гранатирање.
Двајца работници на електраната изјавија за Би-Би-Си дека се плашат од киднапирање, радиоактивна контаминација и нуклеарна катастрофа секој ден.
„Мојот работен ден е постојан стрес“, вели Свитлана, со која Би-Би-Си комуницирала преку СМС пораки.
Таа и нејзината колешка Микола сега можат да користат само руски СИМ-картички, а сигналот е ограничен. Би-Би-Си напоменува дека Свитлана и Микола всушност не се викаат така, а нивниот идентитет е скриен од безбедносни причини.
„Не можам да работам како порано. Минатата недела не можев да одам ни на работа. Опасно е“, рече Свитлана. Таа додаде дека станицата каде што се складира азот и кислород била гранатирана во саботата, што го предизвикало пожарот. Луѓето кои работеле во таа станица, за среќа, го преживеале нападот.
Друг жител на Енергодар, градот во кој се наоѓа нуклеарната централа Запорожје, рече дека цените во продавниците и аптеките се четири пати повисоки отколку на териториите што сè уште се под украинска контрола. Повеќето банкомати се затворени.
Свитлана, која со години работи во централата, вели дека околу неа секојдневно паѓаат гранати. „Психолошки ситуацијата е тешка. Војници со оружје се насекаде наоколу и сите сме на нишан“, рече Свитлана.
Се претпоставува дека Русија стационирала околу 500 војници во близина на најголемата ненуклеарна централа во Европа. Последните снимки покажуваат како воени возила влегуваат во околината на нуклеарната централа, а Свитлана е убедена дека централата се користи како воена база.
„Секој ден влегуваат и излегуваат со своите воени возила. Тие поставија воена опрема во објектите на електраната, за да не ги нападнат украинските сили“, вели Свитлана.
Нејзината колешка Микола забележува дека вработените во електраната сега се заложници на Русите.
„Го исклучија интернетот, оставија само фиксни телефони, а храната е достапна само во една трпезарија. Останатото го претворија во свои бази“, напиша Микола во СМС порака до Би-Би-Си.
Додава дека е забранет пристапот до сите покриви, каде што сега се наоѓаат воените набљудувачки пунктови. Објектите за обука беа претворени во воени касарни.
„Сега, сè почесто, персоналот е киднапиран на крајот од смената при излегување преку безбедносната капија“, пишува Микола, иако не се знае зошто се случуваат киднапирањата. Жителите на Енергодар претпоставуваат дека се работи за заплашување за да се прифати проруската локална власт.
Свитлана и Микола се согласуваат дека и покрај тешките услови за работа, персоналот се уште е во состојба соодветно да управува со реакторот.
Григориј Плачков, поранешен шеф на украинскиот државен нуклеарен инспекторат, за Би-Би-Си вели дека ризикот е голем се додека Русите ја контролираат нуклеарната централа. Тој додава дека се потребни два до три месеци за да се пренасочи произведената струја во руската електрична мрежа, ако воопшто тоа е целта.
Енергодар е дел од јужната линија на фронтот каде борбите се интензивираа во последните недели.