Уникатниот пристап во борбата против пандемијата на коронавирус, кој се користи во Шведска уште од почетокот, се покажа како катастрофален. Според здравствените експерти од целиот свет, шведскиот пристап за справување со инфекцијата довело до висока стапка на смртност и големо страдање на населението, а единственото нешто што оваа земја го покажа на светот е како да не се справиме со смртоносната заразна болест.
Во последните неколку децении, Шведска се смета за лидер кога станува збор за глобалните хуманитарни прашања. Оваа земја беше прва што прифати бегалци и во борбата против глобалното затоплување. Сепак, дури и за време на борбата против пандемијата на коронавирус, сите очи на светот беа насочени кон Шведска. И овој пат таа беше единствена во нешто. Само оваа земја се реши за таканаречениот „мек“ пристап во борбата, што подразбира дека карантинот не се применува, туку само воведување на доброволни ограничувања и ги охрабрува граѓаните да користат маски, пишува „USA today“.
Овој пристап се прифати како полиберален, и стана толку популарен, што на протестите во САД извикуваа „Бидете како Шведска“. Сепак, не е сè така одлично, иако мерките во Шведска беа поблаги отколку во целиот свет, стапката на смртност го достигна својот врв. На пример, во САД страдаат области што излегоа од карантин рано, а истото се случува и во другите земји во Европа.
Мотивите за ваквиот пристап во борбата против опасната инфекција на шведската агенција за јавно здравје се уште е мистерија. Некои други земји кои првично ја користеа оваа стратегија брзо ја напуштија бидејќи бројот на загинати почна да се зголемува нагло. Сепак, Шведска беше верна на својот пристап.
Зошто? Стекнувањето на таканаречениот „имунитет на стадо“, во кое се заразува голем број на население (по можност помладата популација) овозможува развој на имунитет, но тоа не беше официјална цел на Шведската агенција за јавно здравје. Се вели дека имунитетот на населението може да помогне во сузбивање на ширењето на болеста, а во некои изјави на агенцијата, се наведува дека имало тајна цел.
Незапирлива стапка на смртност
Понатамошни докази за тоа се дека агенцијата инсистира на задолжително школување на мали деца, важноста на тестирањето е девалвирано веќе некое време и затоа се намалува, а агенцијата одби да ја признае важноста на асимптоматското ширење на вирусот (загрижувачки, ги охрабрилуѓето во домаќинствата во кои живеат заразени лица без симптоми да одат на работа и училиште). Шведска и официјално продолжува да одбива да препорача маски за јавноста, и покрај растечките докази за нивната ефикасност. Покрај тоа, наведената цел на шведските власти отсекогаш била да не се намали епидемијата, туку да се забави, така што системот за здравствена заштита да не биде пренатрупан.
Владите на неколку држави, вклучително и Светската здравствена организација, го осудија „имунитетот на стадото“ како стратегија.
„Ова може да доведе до многу брутална аритметика што не ги става луѓето и животот и нивното страдање во центарот на таа равенка“, рече д-р Мајк Рајан, извршен директор на здравствената програма на СЗО, на прес-конференција во мај.
Според резултатите на оваа шведска агенција, се проценува дека делот од Швеѓаните кои носат антитела е под 10 проценти, така што нема никакви индиции за „имунитет на стадото“. Па така логично е што стапката на смртност во Шведска се зголемува. Во Шведска, бројот на загинати е поголем отколку во САД: 556 смртни случаи на милион жители, во споредба со 425, што е број од 20 јули.
Во Шведска дури четири и пол пати повеќе луѓе загинаа отколку во другите четири скандинавски земји комбинирано. Во изминатите неколку недели, Шведска беше меѓу лидерите во светот кога станува збор за моментно пријавени смртни случаи по глава на жител. И покрај тоа, нивната стратегија останува суштински иста – до понатамошно известување.
Учете на шведските грешки
Можно е Управата за јавно здравје навистина да верува дека шведскиот пристап е најсоодветен и одржлив и дека другите земји, од кои многумина влегоа во карантин, ќе имаат уште полоши резултати. Можеби ова, а не имунитетот на стадото, е главната причина зошто властите очајно се држат до своите стратегии. Можеби станува збор за неподготвеност да признаат рано грешки и да преземат одговорност за илјадниците непотребни смртни случаи што се случиле како резултат. Резултатот во оваа фаза на пандемијата е недвосмислен.
Ние веруваме дека Шведска може да се користи како модел, но не како што првично се мислеше. Наместо тоа, може да послужи како контролна група и да одговори на прашањето колку се ефикасни мерките на доброволно оддалечување, социјално растојание и лабави мерки во Шведска во споредба со карантин, агресивно испрашување, барање на контакти и задолжителна употреба на маски.
Во Шведска, нивната стратегија доведе до смрт, тага и страдања, а згора на тоа нема индикации дека шведската економија помина подобро отколку во многу други земји.
На остатокот од светот, ако ништо друго, му е даден пример како да не се справиме со смртоносна заразна болест.
На крајот и тоа ќе помине и животот ќе се врати во нормала. Ќе се појават нови медицински третмани и прогнозата ќе биде подобра. Се надеваме дека вакцината ќе биде достапна наскоро. Дотогаш, не правете ништо на шведски начин.