Дали Европа се подготвува за прекинување на испораката на руски гас?
Европа се соочува со реална закана Русија да го прекине снабдувањето со гас како одговор на санкциите воведени поради нејзината инвазија на Украина.
Стариот континент ќе мора да ја преживее следната зима, но тоа нема да биде ниту лесно, ниту евтино, пишува CNN, повикувајќи се на анализа на Истражувачкиот институт Bruegel.
Организацијата со седиште во Брисел предупредува дека мора да се направат подготовки за целосно прекинување на целиот проток на руски гас во Европа.
„Доколку ЕУ е принудена да ги сноси трошоците или сака да го стори тоа сама по себе, би требало да биде можно да се замени рускиот гас следната зима без разорни економски активности, да се држат луѓето смрзнати или да се прекине снабдувањето со електрична енергија“, сметаат експертите на Bruegel.
Според нив, ќе треба да се преиспитаат десетици прописи, процедури и операции, да се вложат многу пари и да се донесат тешки одлуки.
Благодарение на рекордниот увоз на течен природен гас од земји како САД во последните месеци, Европа мора да може да ги издржи летните месеци без сериозен недостиг на енергија, дури и во случај на прекин на гасот од Русија или ако клучната инфраструктура е оштетена по борби во Украина.
Bruegel смета дека Унијата треба да почне да размислува како да ги надополни своите резерви. Европа увезува околу 40% од својот природен гас од Русија. Германија, најголемата економија во ЕУ, е особено ранлива, бидејќи половина од потрошувачката на природен гас во земјата доаѓа од руските испораки.
Австрија, Унгарија, Словенија и Словачка добиваат околу 60% од природниот гас од Русија, Полска испорачува 80%, а во Бугарија овој удел е речиси 95%.
Ако рускиот увоз престане, Европа ќе мора да ја намали потрошувачката на гас за најмалку 400 терават часови или меѓу 10% и 15% од годишната побарувачка, според експертите на Bruegel. Тие веруваат дека ова е можно, но ќе бара промени во политиката.
Некои опции вклучуваат зголемување на употребата на алтернативни горива, како што е јагленот, одложување на затворањето на нуклеарните централи или намалување на побарувачката од индустриските играчи.
Ова сценарио, исто така, имплицира дека ЕУ може да набавува невидени количества течен природен гас од други земји и дека учесниците на пазарот имаат доволно стимулации да купуваат и складираат гас по високи цени и потоа беспрекорно да го дистрибуираат меѓу земјите.
Европа веќе почнува да планира промени во својата енергетска стратегија. Во неделата, германскиот канцелар Олаф Шолц, кој минатата недела одлучи да ја прекине сертификацијата на рускиот гасовод „Северен тек 2“, рече дека земјата ќе изгради два нови терминали за течен природен гас.
„Треба да направиме повеќе за да ги заштитиме енергетските резерви на нашата земја“, рече Шолц. Германија размислува да го продолжи животот на трите преостанати нуклеарни централи, кои требаше да бидат затворени оваа година.
Анализата на Bruegel посочува дека управувањето со трошоците, како и координацијата меѓу владите и компаниите, може да стане сериозен предизвик. Цените на природниот гас во Европа сè уште се под рекордните нивоа постигнати во декември минатата година, но остануваат високи и далеку над просекот во последните неколку години.
Додавањето на околу 70 терават часови гас во складиштето на ЕУ пред следната зима ќе чини најмалку 70 милијарди евра. За споредба, претходните години тоа ќе чинеше 12 милијарди евра.