Во текот на оваа година имаше многу јавни настапи од страна на Алијансата за Албанците каде тема беше токму струјата, имаше предлози, сугестии, дискусии и дебати на оваа тема, но од друга страна, актуелната власт и РКЕ (регулаторната комисија за енергетика), освен во некои случаи, не виде соодветно да ги искористи и да ги стави нашите предлози и сугестии како дел од законите и антикризните мерки, соопшти економскиот сектор на Алијансата за Албанците.
– Денеска сме сведоци на тотална неспособност и лошо менаџирање на овој важен сектор од економијата на државата. За јавното осветлување со години, до 30.06.2022 година постоеше посебна категорија во тарифниот систем на енергија, а на наведениот датум цената за kWh беше 7,35 денари (напојување + дистрибуција). По 01.07.2022 година, оваа категорија потрошувачи не е посебна категорија во тарифниот систем, туку е дел од категоријата потрошувачи – мали потрошувачи, каде што цената за еден kWh во дневната тарифа изнесува 17,1691 денари (снабдување + дистрибуција) додека во ноќна тарифа цената за еден kWh е 13,4903 денари, па РКЕ одобри поскапување на струјата за оваа категорија од 83,54% на 133,59%. Јасно е какво високо поскапување е одобрено и се применува за оваа категорија на потрошувачи, ова е тежок удар за општинските буџети, велат од економскиот сектор на АА.
Но, додават од Алијанса за Албанците, знаејќи дека многу општини ги исполнија критериумите поставени од владата за влез на слободниот (либерализиран) пазар за снабдување со електрична енергија, многу општини се снабдуваат на овој пазар каде цените ги диктираат меѓународните енергетски берзи, а има и некои општини кои се снабдуваат со струја од добавувачот во краен случај, па и покрај тоа што општините имаат статус и потрошената струја служи за иста цел (јавно осветлување), тие плаќаат различни цени.
Од АА ова го илустрираат со конкретен пример:
Претпоставуваме дека се консумира
20.000 kWh во високата тарифа и
30.000 kWh по ниска стапка
Фактура до месец 06.2022 година до давателот на универзална услуга
20.000 * 7.35 = 147.000,00 денари
30.000 × 7,35 = 220.500,00 денари
Вкупно = 367.500,00 денари
ДДВ 18% = 66.150,00 денари
Вредност
на фактура = 433.650, 00 денари
Фактура во месец 09.2022 година до давателот на универзална услуга
20.000 * 17,16 = 343.200,00 денари
30.000 × 13,49 = 404.700,00 денари
Вкупно = 747.900,00 денари
ДДВ 18% = 134.622,00 денари
Вредност
на фактура = 882.522,00 ден
Фактура во месец 09.2022 година на добавувачот на слободен пазар
20.000 * 29,85 = 597.000,00 денари
30.000 × 29,85 = 895.500,00 денари
Вкупно = 1.492.500,00 денари
ДДВ 18% = 268.650,00 денари
Вредност
на фактура = 1.761.150,00 ден
Фактура во месец 09.2022 година до добавувачот на последната можност
20.000 * 39,47 = 789.400,00 денари
30.000 × 39,47=1.184.100,00 денари
Вкупно = 1.973.500,00 денари
ДДВ 18% = 355.230,00 денари
Вредност
на фактура = 2.328.730,00 ден
– Делот на јавното осветлување, имаме невиден проблем, односно за истата потрошувачка и искористувајќи ја за опслужување на заедницата која живее во тие општини, тие се обврзани да плаќаат сметки во различни и многу високи вредности. Оваа регулатива и новата цена одобрена за давателот на универзална услуга за оваа категорија ги закопа и блокираше банкарските трансакции на општините. Истите се во неволја бидејќи не се во финансиска состојба да ги платат сметките во толку високи износи. Владата вчера презеде уште еден избрзан и непроучен чекор во однос на јавното осветлување, каде што им забранува на единиците на локалната администрација (општините) да формираат нови компании кои ќе управуваат со јавното осветлување и кои ќе се снабдуваат со електрична енергија на пазарот на даватели на универзални услуги. Следејќи ги цените на струјата на меѓународните берзи кои овој месец бележат значително намалување, како и имајќи ја предвид создадената дупка, а со цел сите општини да уживаат ист статус за снабдување со електрична енергија, предлагам на Владата да одобри уште една владина одлука со која дури и делот од јавното осветлување за сите општини во државата, до крајот на енергетската криза, ќе го снабдува државната компанија ЕСМ (Електрани на Северна Македонија), исто како и прехранбената индустрија. ќе се снабдуваат и некои сектори на образованието, нагласуват од АА.
Д.Ј