СОСТОЈБАТА со човековите права во Русија „значително се влоши“ по инвазијата на таа земја на Украина во февруари 2022 година, се вели денеска во првиот извештај на известувачот на Советот за човекови права на ОН, Маријана Кацарова, задолжена за следење на состојбата со човековите права во Русија.
„Ситуацијата постојано се влошува во последните дваесет години, делумно поради двете војни во Чеченија кои завршија во 2009 година“, истакна експертот и известувач.
Извештајот, кој оваа недела ќе биде претставен пред Советот за човекови права, не содржи никакви изненадувања или шокантни откритија, но самиот факт што Советот назначи специјален известувач означува пораз за Москва во дипломатската борба на сојузниците на Киев во сите ОН форуми од руската инвазија на Украина.
Треба да се напомене дека за првпат е именуван специјален известувач за истрагата на една од петте земји постојани членки на Советот за безбедност на ОН.
Кацарова предупреди на обидите на Москва да ја „попречи“ во нејзината работа и изрази жалење што не и е дозволен пристап до Русија.
Извештајот документира дека „руските власти сериозно ја ограничија слободата на здружување, мирно собирање и слободното изразување, без разлика дали е онлајн или лично, и суштински ја поткопаа независноста на судството, како и гаранциите за „фер судење““.
Во извештајот, известувачот, исто така, го осудува неодамна формираниот законодавен апарат чија цел е „да ги затвори членовите на граѓанското општество и да ги казни луѓето ангажирани во одбраната на човековите права“.
„Често насилната примена на овие закони и прописи резултираше со систематска репресија врз граѓанските организации, кои ги блокираа граѓанските активности и независните медиуми“, со жалење забележа специјалниот известувач.
Мачење и сексуална злоупотреба
„Неказнувањето на Русија за кршење на човековите права на национално ниво и повлекувањето на Руската Федерација од Европскиот суд за човекови права ги намалија опциите што им стојат на располагање на жртвите во случајот да бараат правни лекови и компензација“, посочи Кацарова.
Во Русија владее „атмосфера на неказнивост, непредвидливост, кога има промена на законот, нивно двосмислено толкување, нивниот број и опсег, како и нивната произволна примена“, а сето тоа принуди многу Руси на егзил.
Кацарова побара ослободување на сите политички противници кои беа произволно приведени, вклучително и Алексеј Навални и дисидентите Владимир Кара-Мурза и Илја Јашин.
Известувачот, исто така, опиша дека жените, особено оние кои работат на одбрана на човековите права, активистите и новинарите, „доживеале посебно родово насилство, понижување и заплашување“.
Кацарова додаде дека „упорното прибегнување кон мачење и злоупотреба, вклучително и сексуално и родово насилство, ги загрозува животите на лицата во притвор“.
Таа ја повика Русија да „спроведе ефективна, непристрасна и независна истрага за сите случаи во кои е употребена сила, произволно притворање и други форми на притисок“.
Додаде дека Москва треба да „гарантира брза, транспарентна и ефикасна истрага за сите наводи за тортура и малтретирање во притвор“ и побара сите сторители да одговараат за своите постапки.