Приходите од реклами од големите северноамерикански и европски брендови ги финансираат и легитимираат медиумите кои шират дезинформации за руско-украинскиот конфликт, Косово и други прашања кои предизвикуваат поделба на Балканот, се вели во извештајот објавен од Балканската иницијатива за слободни медиуми (BFMI) и Центарот за истражување, транспарентност и одговорност (Crta).
Под наслов „Укинување на дезинформациите на Балканот: како меѓународните брендови ја поддржуваат руската агенда“, во извештајот се наведува дека важни брендови од Германија, САД, Обединетото Кралство, Франција и други земји насочуваат милиони евра рекламирање до медиумските куќи во Србија и Бугарија кои шират проруски дезинформации – негирајќи го масакрот во Буча, споредувајќи го НАТО со „апокалиптична група антируски крстоносци“ и напаѓајќи ја Европската унија, се наведува во извештајот.
Во услови на зголемена загриженост за влијанието на дезинформациите врз безбедноста и демократијата во регионот, извештајот дава остро предупредување: „Глобалните брендови и рекламните компании ненамерно го зајакнуваат руското влијание и ја влошуваат кревката политичка ситуација во регионот преку нивните сегашни рекламни практики. Ова претставува зголемен ризик за репутацијата на брендот“.
Рекламираните брендови во продажните места споменати во извештајот ги вклучуваат Lidl, Deelez, Proctor & Gamble, Coca-Cola, Bosch и Amazon. Провајдерите на рекламна технологија Google и Criteo ги поврзуваат брендовите со интернет портали кои шират дезинформации на Балканот.
Членот на одборот на BFMI, Питер Хорокс, истакна дека „рекламирањето на големите меѓународни брендови игра значајна улога во одржувањето на медиумите во Југоисточна Европа и на Балканот“.
„За жал, некои од овие медиуми редовно промовираат дезинформации. Нашиот фокус денес е да истакнеме како сегашните политики за финансирање ненамерно го поддржуваат ширењето на руската пропаганда на Балканот, факт во голема мера непознат за овие брендови“, рече тој.
Програмскиот директор во Crta, Раша Недељков, изјавил дека антизападната, проруската и провладината пропагандна машинерија во Србија е во голема мера финансирана и со тоа легитимирана од западни компании.
„Северноамериканските и европските нации, како и ЕУ, мора да преземат итна акција за да го запрат тоа – во спротивно тие ќе продолжат да ја поттикнуваат руската агенда во Србија што го турка нашето општество подалеку од демократијата и европските вредности и право на авторитарно владеење“, вели тој.
Директорката на BFMI Антоанета Николова ја истакна итноста на ова прашање.
„Бројот на дезинформации на Балканот поттикнува етнички конфликти, ја еродира демократијата и го принудува регионот да излезе од ЕУ и во рацете на Путин. Глобалните брендови и посредници вклучени во процесот на рекламирање имаат важна одговорност да обезбедат нивните инвестиции да не придонесат за понатамошна ерозија на слободата и стабилноста на медиумите на Балканот“, рече таа.
Извештајот ги повикува креаторите на политиките, граѓанското општество и приватниот сектор да преземат конкретни чекори за да обезбедат стратегиите за корпоративно рекламирање да ги зајакнат независните медиуми и демократијата во регионот.