Унгарскиот премиер Виктор Орбан се подготвува да му подари голем политички подарок на својот најдобар пријател преку Атлантикот, поранешниот претседател на САД Доналд Трамп, пишува Politico.
Имено, станува збор за план според кој ЕУ, САД и другите земји од групата Г7 би ѝ позајмиле на Украина 50 милијарди долари, а парите би ги добиле од профитот остварен од замрзнатите руски средства, од кои повеќето се наоѓаат во Европа.
Сегашната администрација во Вашингтон, предводена од претседателот Џо Бајден, сака да го промени клучното правило кое вели дека санкциите против Русија и луѓето блиски до властите во Москва се дискутираат во ЕУ на секои шест месеци.
Според предлогот на Бајден, овој период би се продолжил на три години, со што би се обезбедило имотот да остане под контрола на европските земји, а со тоа Украина би имала можност да ги врати 50-те милијарди долари што би ги добила преку задолжување во овој план.
Сепак, Орбан не сака да го прифати овој предлог, барем не пред да завршат американските избори во ноември.
Според правилата на ЕУ, сите 27 земји-членки мора да прифатат предлог, особено ако тоа вклучува промена на внатрешните правила, за тој да стапи на сила.
Стратегијата на Орбан е директно поврзана со напорите на Трамп да ги намали, потенцијално и целосно да ги запре исплатите на американската помош за Украина.
Националните влади членки на ЕУ стравуваат од сценарио каде една од државите каде што се наоѓаат замрзнатите средства ќе одлучи повторно да ги стави на располагање на Кремљ, што би значело дека парите за овој заем ќе треба да се вратат директно од буџетот.
Додека секој друг лидер е за продолжување на периодот на продолжување на санкциите на 36 месеци, како што бараа САД, Орбан одбива.
На Украина итно ѝ треба ново финансирање од нејзините западни сојузници за да ја одржи својата земја во функција и да се подготви за она што се очекува да биде брутална зима, бидејќи Русија е насочена кон енергетската инфраструктура на земјата разурната од војна.
И сега, благодарение на Орбан, САД веројатно нема значително да учествуваат.
„Ако не го решиме ова со продолжување на времетраењето на санкциите, тоа ќе ја чини ЕУ – вклучително и Унгарија – повеќе пари“, рече еден дипломат на ЕУ, кој, како и другите цитирани, доби анонимност за да зборува отворено за ова прашање.
Трошоците за европските земји – вклучително и Унгарија – би биле повисоки отколку ако САД беа во програмата.
Сепак, тоа е мала цена за Орбан. Позитивна страна за него е што ќе купи некоја многу потребна добра волја од својот пријател републиканец.
„На Унгарија не и е грижа дали Европа треба да плати повеќе. Се работи за помагање на Трамп“, рече друг дипломат на ЕУ.
Доколку Брисел и Вашингтон заеднички преземат заем од 35 милијарди евра, реизбраниот Трамп би бил врзан за неговото сервисирање со години. Но, ако заемот биде одобрен без САД, тој не би имал таква обврска.
Блокирањето на заемот од страна на Орбан е последниот пример на координација меѓу Трамп и унгарскиот премиер, кои се сретнаа во јули во Мар-а-Лаго, Флорида.
Говорејќи пред новинарите во Брисел, Орбан рече дека ќе пие „неколку шишиња шампањ“ доколку Трамп ја победи Камала Харис во ноември.
Додека Орбан се заканува дека ќе го искористи своето вето во Брисел, САД сигнализираа дека размислуваат за учество во заемот – иако со многу помал износ – дури и ако ЕУ не може да го продолжи периодот на санкции, рече трет дипломат на ЕУ и претставник на Европската комисија.
Една од опциите вклучува Вашингтон да придонесе со 5 милијарди долари, приближно еднаква на износот на руските средства што ги поседува во земјата – но сепак ќе ја остави Европа да го преземе лавовскиот дел од сметката.
Официјалниот претставник на Комисијата смета дека САД не сакаат да пристигнат со „празни раце“ на состанокот на министрите за финансии на Г7 во Вашингтон на крајот на октомври, каде најверојатно ќе се одлучува за ситните букви од заемот од 50 милијарди долари.
Можеби уште поважно, Јапонија неодамна сигнализираше дека може да се повлече од заемот доколку САД не учествуваат.
Засега сите погледи се насочени кон самитот на лидерите на ЕУ оваа недела во Брисел.
Ако Унгарија одбие да го промени својот став за продолжување на санкциите, ЕУ најверојатно ќе го финализира заемот по свои услови бидејќи нејзините буџетски правила го олеснуваат националните главни градови да одобрат исплати пред крајот на годината.
ЕУ забрзано планира да и плати до 35 милијарди евра на Украина, што го покрива американскиот удел од заемот и треба да биде финализиран до крајот на октомври.
Вршиме притисок, но Орбан засега не попушта“, изјави првиот дипломат на ЕУ.