Светлата на автомобилите се палат за да го откријат едно од најтајните оружја на Украина, контролирано од нејзината најтајна агенција. На носот на сивата машина има жолт амблем на був со раширени крилја кој држи меч, логото на украинската одбранбена разузнавачка служба ГУР.
Двајца пилоти со ознаки на був на нивните униформи прават последна проверка пред да ги кренат палците. За 50 секунди, дронот „АН-196 Љути“, долг четири метри и распон на крилата од седум метри, исчезнува во црната украинска ноќ. Неговата цел е длабоко во руска територија.
Cи-ЕН-ЕН доби ексклузивен пристап до единицата за беспилотни летала со долг дострел на Украина. Само две лица беа овластени да зборуваат за тоа: командантот на ГУР за операции со беспилотни летала со долг дострел, Серж, и командантот на самата единица Вектор. Серж вели дека тој лично водел повеќе од 500 напади со беспилотни летала против Русија од почетокот на инвазијата.
Си-Ен-Ен помина два дена со единицата за беспилотни летала додека се подготвуваше да лансира повеќе од 100 дронови во текот на ноќта на 29 септември. Нивната цел се вагони натоварени со неодамна испорачани ирански ракети сместени во складиштето. Западни извори тврдат дека Техеран неодамна и доставил на Русија балистички ракети со краток дострел, што Иран го негира.
Најважното оружје во војната
Објектот се наоѓа на периферијата на малото село Котлубана во регионот Волгоград во југозападна Русија. Нападите со беспилотни летала со долг дострел стануваат сè поважни за време на руско-украинската војна. Како што копнената војна стануваше сè поисцрпувачка, воздушната војна доби на интензитет, најмногу благодарение на беспилотните летала.
Во септември беспилотни летала погодија руско складиште за муниција меѓу Москва и Санкт Петербург. Нападот на Торопек, тврдеа Украинците, резултираше со уништување на складиште со тактички ракети Искандер, како и пловни бомби и артилериска муниција. Ударот предизвика силни експлозии, видливи со километри наоколу. И во јули, Украинците рекоа дека погодиле нафтена рафинерија на брегот на Црното Море, предизвикувајќи голем пожар.
Без оглед на нивните цели, нивните мисии следат ригидни оперативни процедури кои вклучуваат состаноци на различни локации низ Украина. Во подземната канцеларија, пред детална мапа, Серж му објаснува на Вектор: „Ќе користиме околу 12 дронови“. Потоа се договараат за времето на лансирање на беспилотните летала.
Целта е едноставна
На улица, Вектор влегува во неговото возило и ја повикува екипата на Си-Ен-Ен да го следат, а телефоните им се исклучени. Како што се спушта самракот, колона возила тргнува на мисија. Вектор објаснува дека фазата на планирање на овие мисии е клучна: „Планирањето е можеби 60% од успехот, сè зависи од планирањето“. Тоа укажува на квалитетот на руската воздушна одбрана, особено во последните 12 месеци.
Секое беспилотно летало ќе добие повеќе од илјада цели за време на летот, за да се избегнат руските системи за противвоздушна одбрана. „Изгледа како да си играме со нив, но тоа не е игра. Тоа е војна“, вели Вектор.
Серж додава дека не сите во неговата единица се војници од кариера како него. Тој служеше повеќе од 20 години во украинската војска и почна да користи беспилотни летала во 2014 година, кога сепаратистите поддржани од Русија ги зазедоа источните украински региони Доњецк и Луганск.
Беспилотното летало „Љути“, произведено претежно во Украина, се наоѓа во магацин опкружен со зелени камуфлажни гајби кои содржат неколку дронови камикази Рубак. Вектор објаснува дека овие помали дронови се клучни за успехот на секоја мисија. Целта е едноставна: да се надмудри противвоздушната одбрана и да се повлече рускиот оган од „Љути“, кој често носи товар тежок дури 250 килограми.
Низ Украина, други оперативци на ГУР подготвуваат уште 90 дронови. Околу 30% од сите беспилотни летала ќе бидат во мисии за мамка, вели Серж. Беспилотните летала се програмирани да летаат насекаде во радиус од 600 до 700 километри, а „Furies“ директно се упатува кон Котлубан.
Серж и Вектор во целосна борбена униформа ги набљудуваат последните подготовки. Ова лансирање е едно од најголемите што Серж некогаш ги водел.
„Можеби рускиот народ не разбира што се случува во Украина, но кога овие беспилотни летала ќе стигнат до нивната дестинација, ќе разберат како живееме во последните 10 години“, вели Вектор, додавајќи: „Не сакам мојата син или други деца во иднина треба да одат во војна, сакам војната да заврш за време на мојот живот“.
11 експлозии за 56 минути
Како што времето се приближува до три часот по полноќ, Серж почнува да чита пораки од каналот Телеграм. Размерите на нападот почнуваат да се појавуваат. Различни градови во јужна Русија, Воронеж, Ростов и Волгоград, почнуваат да пријавуваат беспилотни летала над нив.
Видео од Воронеж покажува едно од беспилотните летала мамки. Авторката на видеото е видно вознемирена од она што се случува над нејзината глава, кое на Вектор му носи насмевка. Благодарение на овие канали на Телеграм, вели тој, сфаќаме дека постигнавме одреден успех.
Првите сателитски снимки од складиштето за муниција во Котлубан покажуваат изгорена трева, но навидум малку докази за големи експлозии, што може да биде знак за промашување. Сепак, ГУР сподели видео од областа со Си-Ен-Ен. Си-Ен-Ен успеа да ја потврди неговата автентичност.
Извор од одбранбеното разузнавање изјави за Си-Ен-Ен дека познавањето на локацијата на камерата, во комбинација со нејзината оддалеченост од Котлубан, овозможува потврда дека експлозиите во магацинот биле големи.
Видеото прикажува 11 експлозии кои се случуваат во период од 56 минути помеѓу 02:22 и 03:18 часот – токму кога се очекуваше беспилотните летала од Украина да стигнат до целта.
Си-Ен-Ен беше во можност самостојно да потврди дека објектот бил директно погоден. Фотографијата што го потврдува ова е направена во рок од 72 часа од нападот. Сликата покажува голем број на расфрлани предмети и тешко оштетена зграда. Додека беспилотните летала се движеа кон Котлубан, Серж изјави за Си-Ен-Ен: „Постојано го тераме непријателот да размислува за она што го направи во февруари 2022 година. Тие мора да сфатат дека секој ден стануваме посилни и дека нашата победа и нивниот пораз се се поблиску“.