Зачувувањето на европската перспектива на Македонија под водство на актуелната влада на ВМРО-ДПМНЕ бара балансиран пристап кој ги усогласува националните интереси со барањата за евроинтеграција. Врз основа на расположливите информации и тековните политики, еве неколку клучни аспекти и предлози како Македонија може да остане на европскиот пат:
- Посветеност на реформите од ЕУ агендата:
ВМРО-ДПМНЕ треба да продолжи да ги спроведува реформите во клучните области од Поглавје 23 (правосудство и основни права) и Поглавје 24 (правда, слобода и безбедност), како што се бара од Копенхагенските критериуми. Ова вклучува зајакнување на независноста на судството, борба против корупцијата и унапредување на човековите права. Според изјавите на пратеникот Антонио Милошоски, владата има јасен фокус кон ЕУ, но без компромиси што би биле штетни за земјата. За да се избегне перцепцијата на застој, владата треба да покаже конкретни резултати, како што се транспарентни судски процеси и ефективни антикорупциски мерки. - Конструктивен дијалог со соседите:
Односите со Бугарија остануваат клучна пречка за напредокот во евроинтеграциите поради споровите околу историјата и јазикот. ВМРО-ДПМНЕ досега изрази резерви кон уставните измени под “бугарски диктат”, како што беше истакнато од лидерот Христијан Мицкоски. За да се одржи европската перспектива, владата треба да развие дипломатски пристап кој ќе промовира добрососедство без да се загрозат националните интереси. Ова може да вклучува формирање на мешовити комисии за економска соработка или културна размена, кои би можеле да го намалат тензиите. - Искористување на моменталниот геополитички момент:
Според полскиот амбасадор Мариуш Бримора, посетата на претседателот на Советот на ЕУ, Антонио Кошта, во Скопје и најавената посета на премиерот Доналд Туск укажуваат на поволен момент за земјите-кандидати. Владата треба да го искористи овој “моментум” преку активно учество во регионални иницијативи и исполнување на Реформската агенда за Западен Балкан. Ова вклучува економски реформи и инвестиции во инфраструктура, што би ја направило Македонија попривлечна за ЕУ. - Одржување на јавната поддршка за ЕУ:
Анкетите покажуваат намалување на ентузијазмот за членство во ЕУ поради долгото чекање и перцепцијата за неправедни барања. ВМРО-ДПМНЕ треба да вложи во кампањи за информирање на граѓаните за придобивките од евроинтеграцијата, истовремено нагласувајќи ја својата цврста позиција во одбрана на националните интереси. Ова може да се постигне преку јавни дебати и соработка со граѓански организации. - Подобрување на слободата на медиумите:
Падот на Македонија за шест места на Индексот за слобода на медиумите на “Репортери без граници” за 2024 година е аларм за владата. За да се задржи кредибилитетот пред ЕУ, ВМРО-ДПМНЕ мора да покаже посветеност на плурализмот во медиумите и заштитата на новинарите од притисоци. Ова вклучува транспарентно финансирање на медиумите и истрага на случаите на дезинформации, за кои владата ја обвинува опозицијата. - Економски развој и социјална кохезија:
Владата треба да се фокусира на економски политики кои го подобруваат животниот стандард, како што се привлекување странски инвестиции и поддршка на малите и средни претпријатија. Според ВМРО-ДПМНЕ, работниците се “темелот за иднината на Македонија”, па затоа економските реформи треба да бидат приоритет. Ова би ја зајакнало довербата на граѓаните во европскиот пат, особено во услови на економска нестабилност.
Предизвици и ризици:
- Контроверзни потези: Случаи како наводното укинување на условот за вистински сертификати за англиски јазик во АНБ, како што беше споменато на социјалните мрежи, можат да ја нарушат довербата во институциите и да ја ослабат позицијата на Македонија пред ЕУ. Владата мора да избегнува такви скандали и да обезбеди транспарентност.
- Политичка поларизација: Острата реторика меѓу ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ, вклучително и обвинувањата за “лицемерие и предавство”, го отежнува градењето консензус за евроинтеграциите. Потребен е национален дијалог за да се постигне единство околу клучните реформи.
Заклучок:
За да ја задржи европската перспектива, владата на ВМРО-ДПМНЕ треба да комбинира цврста посветеност на реформите со прагматична дипломатија и проактивна комуникација со граѓаните. Клучно е да се искористи моменталната поддршка од ЕУ и да се избегнат потези што би можеле да ја нарушат довербата на Брисел или на домашната јавност. Со фокус на економски развој, правна држава и регионална соработка, Македонија може да напредува кон ЕУ без да ги загрози своите национални интереси.
Извор: GrokAI