Доналд Трамп, кој вети дека ќе депортира милиони нелегални имигранти за време на својот втор мандат, ги отвори вратите на САД за Африканерите, малцинската бела група што владееше со Јужна Африка (САА) за време на апартхејдот.
Првата група бели Јужноафриканци на кои американската администрација им додели статус на бегалци пристигнаа во Соединетите Држави во понеделник, предизвикувајќи контроверзии во Јужна Африка, бидејќи американскиот претседател ги прогласи за жртви на расна дискриминација. Африканерите, потомци на холандски колонисти, беа пречекани на меѓународниот аеродром Далес во близина на Вашингтон од заменик-државниот секретар на САД Кристофер Ландау и заменик-секретарот за внатрешна безбедност Трој Едгар. Ројтерс објави дека во групата имало 59 возрасни и деца, повикувајќи се на официјален претставник на Стејт департментот, додека Асошиејтед прес соопшти дека имало 49 лица.
Ландау им рече на собраните бели Јужноафриканци: „Голема чест е да ве пречекам денес тука. Многу ме радува што ве гледам со нашето знаме во рацете. Испраќаме јасна порака дека Соединетите Американски Држави навистина го отфрлаат срамотниот прогон на луѓето врз основа на раса во Јужна Африка.“
Односите меѓу САД и Јужна Африка се затегнати со месеци поради обвинувањата на претседателот Доналд Трамп дека членовите на белата заедница во Јужна Африка се жртви на расна дискриминација. Министерот за надворешни работи Роналд Ламола ги негираше овие обвинувања, велејќи дека членовите на белата заедница, Африканерите, не биле прогонувани во Јужна Африка. УНХЦР одговори на прашање од Би-Би-Си дека не е вклучена во оваа постапка за доделување статус на бегалци на луѓе од Јужна Африка.
Трамп јасно стави до знаење во својата наредба од 7 февруари дека САД ќе помогнат во преселувањето на „африканските бегалци кои бегаат од расна дискриминација спонзорирана од владата“. Американскиот претседател ја обвини владата во Преторија, каде што мнозинството жители се црнци, дека планира да ги заземе фармите на белците и дека не успеала да ги спречи насилните напади врз невините земјоделци.
Јужноафриканскиот претседател Сирил Рамафоса ги отфрли тврдењата дека станува збор за грабеж на земјиште: „Законот за експропријација не е инструмент за конфискација, туку уставно пропишан правен процес што обезбедува јавен пристап до земјиштето на фер начин како што е предвидено во уставот“, напиша Рамафоса на X пред Трамп да ја издаде својата извршна наредба.
Дискусијата за законот се вклопи во поширокиот наратив на американската десница за наводното масовно убивање на бели јужноафрикански земјоделци, нешто за кое Трамп зборуваше во својот прв мандат и кое Маск го нарече „геноцид“, иако нема податоци што го оправдуваат тоа. „Њујорк тајмс“ објави дека од 225 луѓе убиени на фарми во Јужна Африка помеѓу 2020 и 2024 година, 101 биле црнци, а 53 биле белци, претежно земјоделци.
Сепак, засега, релативно малку јужноафрикански земјоделци кои се побогати од просечната популација сакаат да емигрираат. Дури и групите за права на Африканерите велат дека се повеќе фокусирани на решавање на ситуацијата во нивната земја отколку на нејзино напуштање.
„Ова е мојата земја“, вели Мариц Гроблер, Африканерка која поседува 1.000 хектари земја каде што одгледува пченка, грав, сончогледи и добиток, во градот Сетлерс, за „Волстрит џурнал“. Како Јужноафриканец од деветта генерација по таткова и десетта генерација по мајчина, тој сепак додава: „Но, добро е да се знае дека Трамп ќе нè поддржи ако нешто се случи“.
Истиот ден кога првата група бели Јужноафриканци пристигна во САД, администрацијата на Трамп ја укина правната заштита што привремено ги штитеше Авганистанците од депортација, наведувајќи ја подобрената безбедносна ситуација во земјата управувана од Талибанците. Ландау им рече на новинарите на аеродромот дека една од причините за преселување на Африканците, а не на Авганистанците, е тоа што „тие можат лесно да се асимилираат во Соединетите Држави“.
Јужноафриканскиот претседател Сирил Рамафоса изјави дека Трамп добил лажни информации за дискриминација против белите Јужноафриканци од луѓе кои не се согласуваат со напорите на владата да се справи со расните нееднаквости што постојат три децении по завршувањето на владеењето на белото малцинство.
„Сметаме дека американската влада погрешно ја разбрала ситуацијата, но ќе продолжиме да разговараме со нив“, рече Рамафоса, пренесе „Гардијан“.
Според списанието „Преглед на политичката економија“, белото малцинство во Јужна Африка е сè уште во подобра позиција од црното мнозинство дури и по укинувањето на апартхејдот. Африканците имаат во просек 20 пати повеќе богатство од црното население. Стапката на невработеност кај црнците е 46,1 процент, додека кај белците е 9,2 проценти.