Психоанализата, основана од Фројд, ги гледа соништата како порта кон несвесното. Тој беше првиот што тврдеше во својата книга „Толкување на соништата“ дека соништата одразуваат потиснати желби и нерешени конфликти.
Неговите идеи беа револуционерни во тоа време и ги поставија темелите за денешните методи на анализа на соништата во терапијата.
Фројд прави разлика помеѓу два вида содржина во соништата:
Манифестна содржина – она што го сонуваме, сликите и настаните што ги гледаме (како што е чудовиште што нè брка или лета низ небото).
Латентна содржина – скриеното значење зад овие слики или симболична порака од несвесниот ум што ги одразува нашите најдлабоки стравови, желби и нерешени проблеми.
На пример, сон за бегање од страшно суштество може да симболизира нерешени стравови во секојдневниот живот.
Фројд, исто така, нагласи дека соништата се обликувани и од надворешни влијанија.
Звуците или мирисите од околината можат да се појават во соништата – како кога сонувате за телевизиска програма што се емитувала додека заспивате. Додека заспиваме, често се појавуваат живописни и брзи визии, како што се летање или магични светови. Чувствата од телото, како што се треската, можат да се рефлектираат во соништата (на пример, сон за потење и топлина). Настаните и чувствата од претходниот ден често се пренесуваат во сонот, како што се соништата за морето ако сте го поминале денот на плажа.
За време на психоанализата, терапевтот му помага на клиентот да изрази несвесни мисли и емоции што се скриени зад симболите во соништата преку техниката на слободно здружување. На овој начин, можат да се откријат длабоко потиснати чувства, искуства и конфликти.
Психологијата е многу поразвиена денес отколку во времето на Фројд, а анализата на соништата се прошири и се интегрираше во различни терапевтски пристапи.
Гешталт терапијата, развиена од Фриц Перлс, се фокусира на сегашниот момент и целовитоста на личноста. За разлика од психоанализата, која навлегува во минатото и несвесното, гешталт терапијата ги гледа соништата како одраз на сегашните чувства и искуства.
Во оваа терапија, соништата не се толкуваат толку како скриени симболи, туку како дел од личноста што понекогаш е фрагментирана. Целта е да се интегрираат овие делови за да станеме цели и функционални луѓе.
Истражувањата покажуваат дека мозокот користи слични механизми кога се сеќава на соништата и настаните од будењето, па затоа соништата ги одразуваат нашите дневни грижи, стравови и ставови. На пример, ако се чувствуваме вознемирено во текот на денот, ова може да се појави во соништата како бркање или паѓање.
Анализата на соништата дава длабок увид во несвесните делови на психата, откривајќи потиснати конфликти и емоции до кои е тешко да се пристапи во обичната свест. Симболичниот јазик на соништата овозможува персонализиран пристап што може да ја направи терапијата поефикасна и порелевантна за поединецот.
Сепак, толкувањето на соништата е често субјективно и зависи од искуството на терапевтот и отвореноста на клиентот. Некои луѓе имаат тешкотии да се сетат на соништата или не се подготвени да ги споделат, што може да го ограничи успехот на овој метод.
И покрај овие предизвици, анализата на соништата останува вредна алатка во психотерапијата – мост до внатрешните светови на клиентите, нивните несвесни мисли и емоции и пат кон самоспознание и лекување.