Вештачката интелигенција го менува командувањето: Дали ова е крајот на војската каква што ја знаеме?

Аналитичарот и професор Бенџамин Јенсен најавува ера на зголемена автоматизација на командните структури, но нагласува дека луѓето „сè уште ќе донесуваат клучни одлуки“

од Vladimir Zorba
19 прегледи

И покрај два века развој, структурата на модерен воен штаб сè уште би била препознатлива за Наполеон. Во исто време, воените организации се соочуваат со предизвикот како да инкорпорираат нови технологии, а воедно да се прилагодат на новите домени на воздух, вселена и информации во современото војување.

Како што се проширија информациите и комплексноста на донесувањето одлуки, штабовите станаа поголеми. Резултатот беше намален принос и хаос во координацијата, што го загрозува принципот на команда базирана на мисија.

Агентите на вештачката интелигенција, автономен и софтвер ориентиран кон целите, базиран на големи јазични модели, би можеле да ги автоматизираат рутинските задачи на штабот, да ги забрзаат временските рокови за донесување одлуки и да овозможат помали, поотпорни командни места. Ова не само што би го направило штабот помал, туку и поефикасен.

Како научник по меѓународни односи и резервен офицер на американската армија кој студира воена стратегија, Бенџамин Јенсен, професор по стратешки студии на Универзитетското училиште за напредно војување при Маринскиот корпус, ја гледа и можноста што ја нуди технологијата и итната потреба за промена.

Наследството на Наполеон и современи ризици

Денешните командни структури сè уште личат на теренските штабови на Наполеон – индустриската ера изгради архитектури за масивни армии. Со текот на времето, овие штабови пораснаа до точка каде што координацијата станува бавна, а огромните командни центри се лесни цели за модерна прецизна артилерија, ракети и беспилотни летала, додека електронското војување може едноставно да ги наруши.

Примерот на Русија во Украина, честопати опишан како „Гробишта на командни места“, јасно покажува како статичните штабови изложени на прецизни оружја стануваат ранливост на модерното бојно поле.

Улогата на агентите на вештачката интелигенција

Воените планери сега замислуваат свет во кој агентите на вештачката интелигенција се доволно зрели за да бидат интегрирани во командните системи. Овие агенти можат да го автоматизираат спојувањето на различни извори на разузнавање, моделирањето на закани, па дури и ограничените одлуки во согласност со целите на командантите. Луѓето остануваат во тек, но можат да издаваат побрзи наредби и да добиваат навремени и контекстуални информации од бојното поле.

Агентите на вештачката интелигенција веќе можат да анализираат доктринарни прирачници, да составуваат оперативни планови и да генерираат различен тек на дејствување, забрзувајќи го темпото на операциите. Експериментите, вклучително и оние спроведени на Универзитетот на морнаричката пешадија, покажаа дека дури и основните јазични модели можат да ги забрзаат проценките на персоналот и да понудат креативни опции засновани на податоци. Ова го отвора патот за крај на традиционалните улоги на персоналот.

Сепак, војната останува човечки потфат. Луѓето сè уште ќе ги донесуваат критичните одлуки, но агентите на вештачката интелигенција ќе можат да управуваат со огромни количини на податоци и да водат повеќе тимови за планирање истовремено. Ова вклучува подинамични методи на „црвено тимирање“ – улогите на противниците – и поширок опсег на опции од традиционалните планови. Времето заштедено при креирање презентации и ажурирање на документи би можело да се пренасочи кон анализа на сценарија и проценка на изводливоста на операциите.

Дизајнот на идниот штаб

За да го истражат оптималниот дизајн на штаб со агенти на вештачка интелигенција, авторот и истражувачкиот тим во Лабораторијата за иднината во Центарот за стратешки и меѓународни студии (CSIS) развија три основни сценарија за модерно војување: заеднички блокади, огнени напади и заеднички островски кампањи.

Во случајот на Кина и Тајван, блокадата би значела изолирање на островите и создавање услови за инвазија; огнените напади вклучуваат масовни ракетни салвои, додека заедничката островска кампања вклучува инвазија низ Тајванскиот теснец – план што Кина го усовршува со децении.

Секој иден штаб поддржан од агенти на вештачка интелигенција мора да биде способен да управува со функциите на војувањето во овие сценарија. Моделот на адаптивен штаб, базиран на работата на социологот Ендру Абот, се покажа како најдобар. Овој пристап вклучува агенти на вештачка интелигенција во постојани јамки на повратна врска човек-машина кои се потпираат на доктрина, историја и податоци во реално време. Планирањето се смета за тековен процес што генерира различни опции, а командантот ги адаптира и извршува.

Ризици и предизвици

Агентите на вештачка интелигенција исто така носат ризици. Првиот е општата природа на основните модели, кои знаат повеќе за популарната култура отколку за војувањето и бараат адаптација. Вториот ризик лежи во човечкиот фактор – без разбирање на основите на вештачката интелигенција и напредните аналитички способности, постои опасност корисниците да ги користат моделите како замена за критичко размислување.

За да ги искористат придобивките од агентите на вештачката интелигенција, американската војска ќе треба да ја институционализира нивната конструкција и адаптација, да ги вклучи во воени игри и да ја преобликува доктрината и обуката за работа во тимови човек-машина. Ова бара инвестиции во компјутерска инфраструктура, зајакнување на сајбер безбедноста и, најважно, радикална промена во образованието на офицерите.

Офицерите ќе треба да разберат како функционираат агентите на вештачката интелигенција, како да ги изградат и како да ги користат во училниците како лаборатории за развој на нови пристапи кон командување и донесување одлуки. Белата куќа веќе предложи реформирање на воените училишта со акцент на вештачката интелигенција во својот Акциски план за вештачка интелигенција од јули 2025 година.

Без такви реформи, војската ризикува да се зароби во „Наполеонова стапица“ – додавајќи сè повеќе луѓе за решавање на сè посложени проблеми.

Слични содржини