Во историски референдум британските државјани избраа да ја напуштат Европската унија.

 На референдумот за членството на Велика Британија во Европската унија за “Брекзит” гласале 17 410 742 луѓе – 51.9%, а за останување во ЕУ 16 141 241 луѓе – 48.1% од граѓаните со право на глас. Англија и Велс гласале за излез од заедницата, а Шкотска и Северна Ирска – за зачувување на еврочленството. Надмоќ на застапници на “Брекзит” е повеќе од еден милион гласачи. Веста за излегувањето на Велика Британија предизвика бран паника на сите берзи – од Токио до Лондон. Повеќето европски лидери го оценија како политички земјотрес одлуката на Британците. Во исто време десничарските политичари повикаа за спроведување на референдуми за членство и во други земји-членки.

Веста за излегувањето на Велика Британија предизвика бран паника на сите берзи  Дејвид Камерон се повлекува од функцијата премиер на Велика Британија. Новиот британски премиер треба да биде назначен до почетокот на октомври оваа година. “Сметам дека ние треба да се стремиме кон тоа, новиот британски премиер да биде назначен до почетокот на конференцијата на конзервативците во октомври”, рече Камерон. Премиерот вети дека ќе ги исполни волјата на британскиот народ, кој се прогласи за излез на земјата од Унијата. Преговорите за условите за излегување на Велика Британија треба да бидат започнати од новиот премиер на Обединетото Кралство, истакна Камерон. Тој  беше главна фигура во кампањата за останување во ЕУ, иако токму тој вети спроведување на референдумот за време на последните парламентарни избори во земјата во 2015 година. Негова беше и иницијативата за договорени услови со Брисел по членството на Лондон во ЕУ, иако тие не дадоа резултат на гласови, како што Камерон се надеваше. Лидерот на британската антиевропски партија ЈУКИП Најџел Фараж повика за создавање на “Брекзит” влада “, откако земјата го поддржа излегувањето од ЕУ. “Сега ни е потребна” Брекзит “влада”, рече тој во обраќањето пред парламентот.

“Ние ја  оставивме зад себе срушена политичката унија”, додаде тој. “ЕУ се распаѓа, ЕУ умира, се надевам дека ние ја извадивме првата тула од ѕидот”, додаде Фараж. За време на прославата на застапници на излегувањето од Унијата Фараж посочи: ” се боревме против мултинационализмот , се боревме против големите комерцијални банки, се боревме против големата политика, се боревме против лагите, корупцијата и измамата”.

Јасно е Дејвид Камерон се повлекува од функцијата премиер на Велика Британија. Повеќето европски лидери ја  оценија како политички земјотрес одлуката на Британците за напуштање на ЕУ. Во исто време десничарските политичари повикаа за спроведување на референдуми за членство и во други земји-членки. Европската унија очекува од Лондон можно побрзо поднесување на барање за излез од заедницата, се вели во заедничката изјава на шефовите на институции на ЕУ – претседателот на Еврокомисијата Жан-Клод Јункер, претседателот на Евросоветот  Доналд Туск, претседателот на Европарламентот Мартин Шулц и премиерот на земјата-претседавач Холандија Марк Рјуте. Во соопштението се истакнува дека Европската унија останува единствена пред лицето на невидена одлука на Велика Британија. Одлуката на Велика Британија да ја напушти ЕУ “не значи почеток на крајот” на ЕУ, изјави претседателот на Европската комисија, Жан-Клод Јункер на прес-конференција во Брисел. ЕУ се надева дека Велика Британија ќе “остане во иднина нивен  близок партнер”, рече тој. “Очекуваме дека Велика Британија ќе ги формулира своите предлози во оваа насока. Секој договор што ќе биде постигнат со неа како со држава надвор од ЕУ, треба да  ги одразува интересите на двете страни и да биде балансирано од гледна точка на правата и обврските “, изјави Јункер. Претседателот на ЕК е нажален од резултатите од референдумот, но истакна дека одлуката на народот треба да биде почитувана. Шефот на Меѓународниот монетарен фонд Кристин Лагард ги повика Велика Британија и Европа да работат заедно за да обезбедат непречено излегување на земјата од ЕУ. “Ги повикуваме властите во Велика Британија и во Европа да работат заедно за да обезбедат непречена транзиција кон нови економски врски меѓу Британија и ЕУ, вклучувајќи и како да се  разјасни процедурата и општите цели кои ќе го водат процесот”, посочи Лагард. Во соопштението исто така пофалби за  категоричката  посветеност на “Банк оф Ингланд” и Европската централна банка за обезбедување на доволно ликвидност на банкарскиот систем.

Полскиот министер за надворешни работи Витолд Вашчиковски изјави дека поддршката за “Брекзит” значи дека е дојдено време да се преиспита стариот француско-германски модел на тесна европска политичка интеграција. “Треба да се преиспита иднината на европската интеграција”, изјави Вашчиковски. Според него одлуката на Велика Британија “значи една поинаква Европа. Треба да договориме нова Европа “, истакна министерот за надворешни работи, чија десничарска партија” Право и правда “е против поблиски односи и политичка интеграција со Брисел. Вашчиковски исто така предупреди и за можноста од “доминација на еврозоната на ЕУ”.

Излегувањето на Британија од ЕУ стави Европа пред тешка тест Велика Британија ќе остане силен сојузник на НАТО и ќе продолжи да игра водечка улога во Алијансата, независно од гласови за заминувањето на ЕУ, изјави генералниот секретар на организацијата Јенс Столтенберг. Претседателот на Европскиот парламент Мартин Шулц изјави дека по референдумот во Британија земјите од Европската унија “треба да донесат одлука за подобрување на Унијата и заштита на еврото” од пазарните превирања.

Шкотска може да одржи повторен референдум за независност уште пред да има завршено двегодишниот преговарачки период за излегување на Велика Британија од ЕУ, изјави премиерот на Шкотска Никола Стрџен. “Ако парламентот донесе одлука дека повторен референдум е најдобра можност за Шкотска да остане дел од Унијата, гласањето треба да се одржи пред завршувањето на преговорите за излегувањето на Велика Британија од ЕУ”, рече премиерот   Излегувањето на Британија од ЕУ ја стави Европа пред тежок тест што треба да биде надминато, изјави францускиот претседател Франсоа Оланд. “Европа треба да ја покаже својата цврстина и сила, да направи се за да ги надмине економските и финансиски ризици поврзани со излегувањето на Велика Британија”, рече Оланд по крајот на владина седница, додавајќи дека мерките веќе се преземени и тој верува во ефикасноста . Францускиот претседател изрази жалење од изборниот резултат во Велика Британија, велејќи дека секогаш е полесно да оштетите нешто, отколку да го изградите. Претседателот истакна и дека изборот на Британците мора да си даде јасна сметка колку  и да е несоодветна оперативна Европа и колку ниско да е јавната доверба во европскиот проект. Францускиот премиер Манјуел Валс истакна дека гласањето во Велика Британија открива “комплекс од проблеми кои биле запоставени премногу долго”.

Идните однос на Европската унија и Велика Британија треба да  градат партнерска основа, изјави сојузниот канцелар на Германија Ангела Меркел, која изрази жалење од одлуката на Британците. “Нашата цел треба да биде градење на поблиски и засновани на партнерство идни односи меѓу ЕУ и Велика Британија”, рече таа. “Со големо жалење ја  прифативме одлуката на мнозинството од британските граѓани кои сакаат да стават крај на членството на Велика Британија во Унијата”, истакна Меркел. “Ќе  го информираме членовите на Бундестагот, кои ќе се соберат во вторникот на вонредна седница, за позицијата на германската влада за ова прашање”, додаде канцеларката на СРГ. Таа изјави дека го  поканила претседателот на ЕК Жан-Клод Јункер, претседателот на Евросоветот Доналд Туск, францускиот претседател Франсоа Оланд и италијанскиот премиер Матео Рензо во Берлин. Разговорите ќе се одржат на 27 јуни.

“Брекзит” е внатрешен проблем на Велика Британија, но тоа влијае на светската економија и тоа не ни се допаѓа, изјави рускиот премиер Дмитриј Медведев. “Неопходно е да се анализираат последиците од” Брекзит “. Владата ќе донесе одлуки за мерки за поддршка на националната економија “, вети премиерот на Русија.

Британскиот конзервативец Борис Џонсон изјави дека не треба да се брза  Британскиот конзервативец Борис Џонсон, кој беше водечка фигура во кампањата за излегувањето на Велика Британија од ЕУ, вели дека не треба да се брза со процесот на излегувањето на земјата од блокот. “Во моментов нема потреба од брзање”, рече тој за време на прес-конференција во Лондон, која е и негов прв официјален коментар по објавувањето на резултатите од гласањето. Унијата е “возвишена идеја за своето време”, но веќе не е вистинскиот избор за земјата, смета Џонсон.

Поранешниот градоначалник на Лондон истакна дека Велика Британија нема да и сврти грб на Европа и “нашите внуци и правнуци ќе продолжат да имаат прекрасна иднина како Европејците”. Толпата  го исвиркаа Џонсон додека тој  излегуваче  од неговиот дом. Полицијата интервенираше за да може политичарот, за кого се претпоставува дека ќе е најверојатен наследник на Камерон, да стигне до автомобилот.

Англискиот ќе остане официјален јазик на Европската унија, а излегувањето на Велика Британија од заедницата нема да стане причина за исклучувањето, соопшти европски дипломатски извор во Брисел.