Деполитизацијата на јавната администрација во Македонија е комплексен процес кој бара долгорочна посветеност и синхронизирани напори на повеќе нивоа.
Еве некои од клучните чекори кои би можеле да придонесат за постигнување на оваа цел:
1. Законска рамка и институционални реформи
Јасна правна рамка: Усвојување на целосни и транспарентни закони кои ја регулираат работата на јавната администрација, вклучувајќи ја процедурата за вработување, напредување и оценување на работниците.
Независни институции: Формирање и зајакнување на независни институции како што се Комисијата за спречување на корупција и Државната служба, кои ќе бидат одговорни за спроведување на законите и надзор врз работата на администрацијата.
Децентрализација на овластувањата: Пренос на одредени овластувања од централната власт на локалните самоуправи, со цел да се намали централизацијата на моќта и да се зголеми ефикасноста на услугите.
2. Процедури за вработување и напредување
Отворени конкурси: Воведување на задолжителни отворени конкурси за сите работни места во јавната администрација, со јасно дефинирани критериуми за селекција базирани исклучиво на стручност и компетентност.
Системи за оценување: Развивање на објективни системи за оценување на работниците, кои ќе служат како основа за напредување и наградување.
Ротација на кадри: Воведување на механизми за ротација на кадри помеѓу различните институции, со цел да се спречи формирање на „затворени кругови“ и да се зголеми мобилноста на работниците.
3. Образование и обука
Инвестиции во човечки капитал: Обезбедување на континуирана обука и усовршување на вработените во јавната администрација, со цел да се подобри нивното знаење и вештини.
Академија за јавна администрација: Формирање на Академија за јавна администрација, која ќе се занимава со образование и обука на идните и сегашните вработени во јавниот сектор.
4. Транспарентност и отчетност
Отворени податоци: Публикување на голем дел од податоците за работата на јавната администрација на интернет, со цел да се овозможи граѓански надзор и да се зголеми транспарентноста.
Електронски услуги: Развивање на електронски услуги, кои ќе олеснат комуникацијата меѓу граѓаните и администрацијата и ќе намалат бирократијата.
Зајакнување на улогата на медиумите и граѓанското општество: Поддржување на независни медиуми и граѓански организации, кои ќе играат улога на критичари и контролори на работата на јавната администрација.
5. Политичка волја и долгорочна посветеност
Консензус меѓу политичките партии: Достигнување на широк политички консензус за потребата од деполитизација на јавната администрација и за мерките кои треба да се преземат.
Долгорочна стратегија: Разработка на долгорочна стратегија за реформа на јавната администрација, која ќе биде спроведувана без оглед на промените на власта.
Важно е да се напомене дека деполитизацијата на јавната администрација е процес кој бара време и трпение. Не постои едноставно решение, туку е потребно комбинирање на различни мерки и пристапи.
Извор: Gemini