Американскиот претседател во заминување Џозеф Бајден потпиша извршна уредба за преземање дополнителни чекори во однос на Западен Балкан „во светло на случувањата на регионот, вклучително и континуираните обиди на поединци да го оспорат суверенитетот и територијалниот интегритет на државите од Западен Балкан и да ги поткопаат повоените договори и институции“.
САД првпат издадоа Извршна уредба 13219 на 26 јуни 2001 година, „Блокирање на имотот на лицата кои се закануваат на меѓународните стабилизациски напори на Западен Балкан“.
Таа уредба беше изменета со Извршна уредба 13304 од 28 мај 2003 година, „Завршување на вонредната состојба во однос на Југославија и измена на извршната наредба 13219“.
Извршната уредба 13304 беше заменета, во неговиот проширен опсег, со извршната уредба 14033 од 8 јуни 2021 година, која се однесува на „Блокирање на имотот и суспензија на влезот во Соединетите Американски Држави на одредени лица кои придонесуваат за дестабилизација на ситуацијата на Западен Балкан“.
Оваа регулатива (14033) е изменета со амандмани утврдени од администрацијата на Бајден со замена на членот 1 со одредбите наведени во текстот на новиот документ.
Изјавата укажува дека поединците се впуштаат во сериозна корупција што го поткопува владеењето на правото и довербата во демократското владеење и ги избегнуваат санкциите на американската влада.
Се најавува дека ќе бидат преземени дополнителни чекори во врска со националната вонредна состојба прогласена со Извршна уредба 13219 од 26 јуни 2001 година, блокирајќи ги средствата на лицата кои ги загрозуваат меѓународните стабилизациони напори на Западен Балкан, поради што, како што е наведено, претседателот Џозеф Бајден нареди амандмани на Извршната наредба 14033.
„Извршната наредба 14033 се менува со бришење на Дел 1 и замена на следново на негово место:
Член 1. (а) Целиот имот и интереси во имотот лоциран во Соединетите Американски Држави, а кои во понатамошниот текст им припаѓаат на Соединетите Држави, или кои се или во натамошниот текст ќе бидат во сопственост или контрола на кое било блокирано лице во САД, не може да се пренесува, плати, извезува, повлече или на друг начин да се постапува со нив и ова се однесува на кое било лице назначено од страна на американскиот министер за финансии, во консултација со државниот секретар на САД.
(1) Се однесува на лица кои се одговорни или дејствуваат како соучесник, или кои директно или индиректно учествувале или се обиделе да учествуваат во акции или политики кои го загрозуваат мирот, безбедноста, стабилноста или територијалниот интегритет на која било област или држава на Западот Балканот;
(2) Мерките се однесуваат и на лица кои се одговорни или се соучесници, вклучително и преку учество во развојот, или кои директно или индиректно учествуваат или се обидуваат да учествуваат во акции или политики кои ги поткопуваат демократските процеси или институции во Западен Балкан;
(3) Тоа се однесува и на лица кои се одговорни или дејствуваат како соучесник, или кои директно или индиректно учествувале или се обиделе да учествуваат во повреда, или дело што го попречувало или го загрозило спроведувањето на која било регионална безбедност, мировен договор, соработка договор или взаемно признавање или рамка или механизам на одговорност, или претставуваат значителен ризик од извршување на такво дејство, поврзано со Западен Балкан, вклучувајќи го Договорот од Преспа од 2018 година, Охридскиот рамковен договор од 2001 година, Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, Дејтонскиот договор или Заклучоците од Конференцијата за миротворство одржана во Лондон во декември 1995 година.
Ова ги вклучува одлуките или заклучоците на високиот претставник за Косово и Метохија, Советот за спроведување на мирот или неговиот Управен одбор, Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија или, во врска со поранешна Југославија, одлуки или заклучоци на Меѓународниот преостанат механизам за Кривични трибунали;
(4) Лице кое е одговорно или е соучесник или директно или индиректно учествувало или се обидело да учествува во сериозни прекршувања на човековите права на Западен Балкан;
(5) Лице кое е одговорно или е соучесник или директно или индиректно учествувало или се обидело да учествува во корупција поврзана со Западен Балкан, вклучително и корупција од, во име или на друг начин поврзана со влада во Западен Балкан, или сегашна или поранешна влада во Западен Балкан, поранешен владин функционер на кое било ниво на власт во Западен Балкан, преку злоупотреба на јавни средства, експропријација на приватна сопственост за лични, политички цели или примање на мито;
(6) Лидер, функционер или член на субјект, вклучително и државен субјект, кој учествувал или се обидел да учествува во некоја од активностите опишани во ставовите (1) до (5) на овој правилник или чиј имот и интереси во имотот е блокиран согласно овој правилник;
(7) Лице кое материјално помагало, спонзорирало или обезбедувало финансиска, материјална или технолошка поддршка за стоки или услуги или поддржувало кое било лице чиј имот и интереси во имот се блокирани според овој пропис;
(8) Лице кое припаѓа или е под контрола, или дејствувало или се претставувало да дејствува за или во име, директно или индиректно, кое било лице чиј имот и интереси во имот се блокирани според овој пропис;
(9) Имот во сопственост или контролиран, директно или индиректно, на кое било лице чиј имот и интереси во имот се блокирани според овој пропис; или (10) Лице кое е брачен другар или полнолетно дете на кое било лице чиј имот и интереси во имотот се блокирани според потставовите (1) (а) (1) до (5) од оваа уредба.
(б) Забраните од потстав (а) на овој член се применуваат освен до степенот предвиден со закон, или во прописи, наредби, директиви или лиценци кои можат да бидат издадени според оваа регулатива и без оглед на склучениот договор или која било лиценца или дозвола издадена пред датумот на овој пропис.
Член 2. Општи одредби. (а) Ништо во оваа уредба нема да се толкува дека ограничува или на друг начин влијае на:
(1) Овластувањата дадени со закон на извршната управа или агенција или нивните раководители; или
(2) На функциите на директорот на Канцеларијата за управување и буџет во врска со буџетски, административни или законски предлози.
(б) Оваа регулатива ќе се спроведува во согласност со важечкото законодавство и е предмет на расположливоста на средства.
(в) Оваа регулатива не е наменета и не создава никакво право или корист, материјална или процедурална, применлива со закон или правичност од која било страна против Соединетите Држави, нивните оддели, агенции или ентитети, нивните службеници, вработени или агенти или кои било други лица, се наведува во уредбата потпишана од американскиот претседател во заминување Бајден, објавена на веб-страницата на Белата куќа.