Бугарија е пред чекор да избере нова легитимна и политичка Влада после долгиот период на последователни избори и технички влади. Денес пратениците би требало да ја изгласаат новата влада, а според договореното, мандатарот на ПП-ДБ, академик Николај Денков треба да биде премиер во првите девет месеци, а во следните девет премиер треба да биде Марија Габриел од ГЕРБ-СДС, која во првододелениот мандат не успеа да обезбеди мнозинство за формирање влада.
На оваа тема со заинтересираност се гледа и во Македонија, особено поради односите меѓу двете земји и договорот кој е вметнат во европската преговарачка рамка на нашата земја. Бугарскиот историчар и познавач на состојбите, Димитар Атанасов во разговор за „Локално“ вели дека има позитивни очекувања за бугарско-македонските односи во однос на изборот на новата влада на Денков-Габриел.
-На власт доаѓа влада со радикално поинаков став. Видовме дека во последните месеци и Бојко Борисов со мек тон зборуваше за Северна Македонија, факт кој најверојатно се должи на притисокот од европските партнери и на тоа што се одржаа повеќе настани со цел приближување на двете соседни земји и смирување на граѓаните и политичарите, порачува Атанасов.
Според него, важно е да се има предвид дека односите меѓу Бугарија и Северна Македонија се влошија не поради политиката на ГЕРБ и Борисов, туку, како што вели, поради Каракачанов и неговите подизведувачи на бугарски, македонски и бриселски терен.
-Од друга страна, лидерот на ГЕРБ има уникатна способност да се прилагоди на секакви услови што му се претставени. Затоа и во овој случај разговорите со европските лидери, како што знаеме дека се водени, дадоа резултати. Еден од сигурните индикации е привикнувањето на Марија Габриел во Бугарија – таа е типичен европски бирократ, која израснала во структурите на ЕУ. За неа, европските принципи, вклучително и најголемите клишеа, се нејзиниот идентитет. Ова не е најдобрата проценка за неа и нејзиниот капацитет за критичко разбирање на реалноста, но во овој случај тоа е целосно во наша корист бидејќи Европа не толерира конфликти и конфликтни историски наративи. За Брисел и Стразбур, смиреноста е од особена важност, а ако има бугарски политичар кој може да ја испорача токму во формата во која Европа сака и ја прифаќа, тоа е Марија Габриел. Не само што е оддалечена од национал-популизмот и неговите деловни употреби, туку за неа се неприфатливи и нетрпеливоста и агресијата, оценува соговорникот.
Димитар Атанасов
Додава дека со изборот на новата Влада, претседателот Румен Радев ќе го намали своето влијание во одлуките и наративот кон Македонија, како што беше досега поради техничките влади.
-Претседателот неодамна му додели бугарско државјанство на Христијан Пендиков – гест кој исто така имаше за цел да ја прогласи Северна Македонија за територија на Претседателството, од кое шефот на државата нема намера да отстапи. Најверојатно и овде ќе претрпи загуба, бидејќи редовната влада, која очекуваме да биде изгласана за само еден час, ќе го остави без реална власт, ни рече Атанасов.
Бугарскиот историчар се осврна и на работата на Мешовитата комисија за историски и образовни прашања, но и најавуваните уставни измени и внесување на Бугарите во македонскиот Устав.
-Ми се чини дека има две главни сценарија за нејзината работа. Едно – историчарите ќе бидат целосно маргинализирани и практично ќе стане бесмислена активноста на ова привремено колективно тело. Последиците од националистичките партии би можеле да имаат ефект да ја направат Комисијата да биде вишок. Според втората опција, ќе бидат сменети важни членови од двете страни за да се обезбеди простор за работа во клучевите на академскиот и историски доверливиот. Ако се преземе таква акција, не ми се чини дека тоа ќе се случи наскоро, бидејќи таквиот потег би предизвикал некое јавно запалување во двете земји. Со оглед на темпераментот на Николај Денков, првата опција ја сметам за поизводлива, бидејќи гарантира повеќе мир и помал потенцијал за конфликт. Нема да кријам дека би сакал да проработи втората опција и да не се премолчуваат проблемите во историскиот наратив меѓу нашите земји, туку да почнат да се решаваат.
Во однос на вклучувањето на Бугарите во Уставот на Република Северна Македонија – продолжувам да бидам скептичен за корисноста на таквата одлука. Ми се чини дека ниту Бугарите (во Бугарија или Северна Македонија) ниту Македонците (во Северна Македонија или Бугарија) немаат корист од тоа. За ова прашање во други прилики открив што мислам, па сега само ќе кажам дека би сакал со разумен договор од Софија и Скопје заедно да одлучат дека овој потег претставува уште едно средство за остварување на бизнис интересите на национал-популистите кои нè доведоа до состојба на меѓусебно несакање, заклучува Атанасов.
Н.П.