Депониите се голем двигател на глобалното затоплување, вели студија

од Vladimir Zorba

Огромни пространства кои можат да бидат големи како градови: отворени депонии каде завршува отпадот од домаќинствата, без разлика дали се работи за остатоци од зеленчук или стари апарати.

Овие депонии, исто така, испуштаат метан, моќен гас што ја загрева планетата, во просек со речиси три пати повеќе од стапката што ја пријавиле федералните регулатори, според студијата објавена во четвртокот во списанието Science, цитирана од „Њујорк тајмс“.

Студијата ги мери емисиите на метан на приближно 20 проценти од 1.200 големи, оперативни депонии во САД. Тоа додава на се поголем број докази дека депониите се значаен двигател на климатските промени, вели Рајли Дурен, основач на јавно-приватното партнерство Carbon Mapper, кој учествуваше во студијата.

„Во голема мера бевме во темнина, како општество, за реалните емисии од депониите“, рече Дурен, поранешен инженер и научник на НАСА. „Оваа студија ги посочува празнините“.

Емисиите на метан од производството на нафта и гас, како и од добитокот, се под зголемена контрола во последниве години. Како јаглерод диоксидот, главниот стакленички гас што го загрева светот, метанот делува како „ќебе на небото“, заробувајќи ја сончевата топлина.

И иако метанот трае пократко во атмосферата од јаглерод диоксидот, тој е посилен. Неговиот ефект на затоплување е повеќе од 80 пати помоќен од иста количина на јаглерод диоксид во период од 20 години.

Агенцијата за заштита на животната средина проценува дека депониите се трет по големина извор на емисии на метан предизвикани од човекот во Соединетите Држави, испуштајќи стакленички гасови колку 23 милиони бензински автомобили возени една година.

Но, тие проценки се во голема мера засновани на компјутерско моделирање, наместо на директни мерења. Голема причина: може да биде тешко, па дури и опасно за работниците со „трагачи“ на метан да ги мерат емисиите на лице место, одејќи по стрмни падини или во близина на активни депонии.

Органскиот отпад, како остатоците од храна, може да испуштаат обилни количества метан кога се распаѓаат во услови на недостаток на кислород, што може да се случи длабоко во депониите. Компостирањето, од друга страна, генерално не произведува метан, поради што експертите велат дека може да биде ефикасно во намалувањето на емисиите на метан.

За новата студија, научниците собраа податоци од прелетувања на авиони користејќи технологија наречена спектрометри за сликање дизајнирани да ги мерат концентрациите на метан во воздухот. Помеѓу 2018 и 2022 година, тие летаа со авиони на 250 локации низ 18 држави, околу 20 отсто од отворените депонии во земјата.

На повеќе од половина од депониите што ги истражуваа, истражувачите открија жаришта на емисии или значителни облаци на метан кои понекогаш траеја со месеци или години. Тоа сугерираше дека нешто тргнало наопаку на локацијата, како големо истекување на заробен метан од слоеви на долго закопано ѓубре што се распаѓа, велат истражувачите.

„Понекогаш може да добиете децениско ѓубре што седи под депонијата“, рече Даниел Х. Кусворт, климатски научник од Карбон Мапер и Универзитетот во Аризона, кој ја водел студијата. „Ние тоа го нарекуваме лазања од ѓубре“.

Многу депонии се опремени со специјализирани бунари и цевки кои го собираат гасот метан што излегува од гнилото ѓубре со цел или да го изгорат или понекогаш да го користат за производство на електрична енергија или топлина. Но, тие бунари и цевки може да истечат.

Истражувачите рекоа дека прецизното протекување не им помага само на научниците да добијат подобра слика за емисиите, туку им помага и на операторите на депониите да ги поправат истекувањата.

Во странство, сликата може да биде помалку јасна, особено во земјите каде депониите не се строго регулирани. Претходните истражувања со користење на сателитска технологија проценуваа дека на глобално ниво, метанот на депониите сочинува речиси 20 отсто од емисиите на метан поврзани со човекот.

„Секторот за отпад очигледно ќе биде клучен дел од амбициите на општеството да ги намали емисиите на метан“, рече Дурен од Carbon Mapper. „Нема да ги исполниме глобалните цели за ветување за метан само со намалување на емисиите на нафта и гас“.

Растечката констелација на сателити кои откриваат метан би можела да обезбеди поцелосна слика. Минатиот месец, друга непрофитна организација, Фондот за заштита на животната средина, го лансираше MethaneSat, сателит посветен на следење на емисиите на метан ширум светот.

Carbon Mapper, со партнери, вклучувајќи ги Лабораторијата за млазен погон на НАСА, Институтот Rocky Mountain и Универзитетот во Аризона, има намера да го лансира првиот од своите сателити за следење на метан подоцна оваа година.

Слични содржини