Извршните директори на некои од најголемите европски компании, вклучувајќи ги Airbus и BNP Paribas, ја повикаа Европската комисија да го запре спроведувањето на Законот за вештачка интелигенција, чии клучни правила треба да стапат во сила во август.
Во отворено писмо до претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, раководителите на 44 водечки европски компании побараа одложување на законот за две години, предупредувајќи дека нејасните и „преклопувачки“ прописи ја загрозуваат конкурентноста на европската економија во глобалната трка за развој на вештачка интелигенција.
Сложените правила на ЕУ ги загрозуваат амбициите на Европа за вештачка интелигенција, бидејќи тие не само што го спречуваат развојот на домашните технолошки лидери, туку и им отежнуваат на сите индустрии да ја усвојат вештачката интелигенција потребна за глобална конкурентност, според писмото, кое го потпишаа Airbus и BNP Paribas, како и извршните директори на францускиот Carrefour и холандската група за здравствена заштита Philips.
Законот за вештачка интелигенција, кој се смета за најстрога законска рамка за регулирање на брзорастечката индустрија за вештачка интелигенција во светот, предизвикува жестоки реакции со месеци. Покрај американската влада и големите технолошки компании, Брисел е под зголемен притисок и од европските индустриски играчи кои се плашат дека прекумерната регулација може да ги задуши иновациите и инвестициите.
Најновото лобирање се интензивираше пред клучниот состанок на европските претставници со претставници на американските технолошки гиганти, на кој беа дискутирани разводнети верзии на законскиот текст. Фокусот е на таканаречениот „кодекс на пракса“, документ кој треба да обезбеди упатства за компаниите да се придржуваат кон новите правила, особено кога станува збор за моќни модели на вештачка интелигенција како што се Gemini на Google, LlaME на Metа или GPT-4 на OpenAI.
Одлуката е одложена
Иако објавувањето на кодексот првично беше планирано за мај, Комисијата објави дека неговото усвојување ќе биде одложено и дека се разгледуваат разводнети верзии на одредени членови од законот. Комесарката Хена Виркунен потврди дека Брисел го финализира кодексот пред август, за да им се олесни на индустријата и малите и средни претпријатија да се прилагодат.
Веќе постојат неформални дискусии во рамките на Комисијата и меѓу земјите-членки за поедноставување на распоредот за имплементација. Иако законот формално стапи на сила во август минатата година, повеќето од неговите клучни одредби ќе стапат на сила постепено во текот на наредните години.
Ова е класичен случај на регулаторен активизам кој го игнорира најважното нешто за индустријата – правната сигурност, рече Патрик Ван Ек, ко-водач на глобалната пракса за сајбер безбедност и приватност во Кули.
Отвореното писмо, координирано од иницијативата EU AI Champions, која ги обединува 110 компании од различни сектори, тврди дека одложувањето би испратило „силна порака до иноваторите и инвеститорите ширум светот дека Европа е сериозна во врска со поедноставувањето на регулативите и зголемувањето на конкурентноста“.
Европските стартапи за вештачка интелигенција и фондовите за ризичен капитал што ги финансираат, исто така, го изразуваат своето незадоволство. Повеќе од 30 основачи и инвеститори потпишаа посебно писмо нарекувајќи го Законот за вештачка интелигенција „темпирана бомба“. Особено загрижува недостатокот на јасност за тоа како ќе се регулираат моделите за општа намена, како што се оние базирани на големи јазични модели, со оглед на ризикот од фрагментација меѓу земјите-членки. Претприемачите стравуваат дека таков регулаторен мозаик ќе им биде полесен на големите американски технолошки компании за навигација отколку на помалите локални играчи.
Многу европски компании стравуваат дека новиот закон би можел да ги оптовари корисниците на алатките за вештачка интелигенција исто колку што ги оптоварува производителите, особено за чувствителни прашања како што се авторските права, дополнително комплицирајќи ја дигиталната транзиција за помалите бизниси. Дополнителната неизвесност во врска со националните механизми за спроведување би можела да го обесхрабри користењето на вештачката интелигенција, оставајќи ги европските компании да заостануваат зад конкурентите од САД или Кина.
Европската комисија нагласи дека останува „целосно посветена на главните цели на Законот за вештачка интелигенција – воспоставување хармонизирани правила врз основа на проценка на ризикот и обезбедување на безбедноста на системите за вештачка интелигенција на единствениот пазар“. Сепак, Комисијата, исто така, потврди дека работи на поедноставување на дигиталните правила и дека „сите опции се сè уште отворени за разгледување“.