Руската инвазија на Украина ја принуди Германија да направи нешто без преседан – трајно да смести илјадници свои војници во Литванија, на само 100 километри од границата со Русија и токму на линијата за оган во случај Кремљ да започне напад на таа територија на НАТО. Како што истакна Newsweek, Германија трајно ќе ги распореди своите сили во странство за прв пат по Втората светска војна.
Германскиот министер за одбрана Борис Писториус во понеделникот беше во Вилнус за да го потпише договорот, повеќегодишниот т.н. „Акционен патоказ“, со неговиот литвански колега Арвидас Анушаускас, кој ги утврдува условите под кои во таа балтичка земја ќе бидат стационирани 4.800 германски војници и 200 цивили. Договорот првично беше објавен во јуни, но тогаш не беше претставен временски рок.
„Со оваа бригада подготвена за војна, ние ја преземаме одговорноста за лидерство овде во алијансата и на источното крило на НАТО“, рече Писториус. Брзината со која се реализираше проектот, рече тој, јасно покажува дека Германија ја разбира новата безбедносна реалност.
Војната во Украина го наруши военото размислување во Берлин и ги принуди нејзините генерали и политичари да дејствуваат со необична брзина, пишува Politico. Во знак на ескалацијата на барањата на Бундесверот, една од единиците што ја сочинуваат новата бригада е Panzerbatallion 203 од Аугустдорф во покраината Северна Рајна-Вестфалија, но оклопната единица ги предала сите свои тенкови Леопард 2 на Украина и сега се чекаат новоизградени замени.
„Без тенкови не се подготвени ниту за одбрана“
Писториус рече дека нарачката за заменските тенкови за 203-тата бригада е направена и кога ќе бидат готови, ќе бидат испратени директно во Литванија. Но, без соодветен долгорочен план за финансирање и без нивните главни борбени системи Леопард 2, бригадата во Литванија „нема да биде ни подготвена за одбрана“, предупредува Родерих Кизеветер, политичар од опозициските демохристијани и пензиониран полковник на Бундесверот со 27 години стаж.
Заклучокот е дека или замената на Леопард 2 се брза пред распоредувањето, според Ајлин Матле, соработник во Германскиот совет за надворешни односи, или Panzerbatallion 203 може да биде испратен во Литванија без неговиот главен борбен систем. Исто така, постои загриженост за тоа како ова распоредување се вклопува во затегнатата ситуација на германските јавни финансии.
Писториус рече дека одржувањето на единица како онаа што е испратена во Литванија – наречена Panzerbrigade 42 – чини меѓу 25 и 30 милиони евра месечно. Првите сили ќе бидат распоредени следната година, а целосна бригада треба да биде распоредена до 2027 година. Литванија ќе изгради физичка и воена инфраструктура за базите, кои ќе потрошат околу 0,3 отсто од својот БДП во наредните години, рече Лауринас Кашчиунас за новинарите, шеф. на Комитетот за национална безбедност и одбрана на литванскиот парламент.
Засега Бундесверот може барем делумно да се потпре на еднократниот специјален фонд од 100 милијарди евра за дополнување на редовниот буџет за одбрана. Сепак, Кизеветер е загрижен дека парите ќе „пресушат“ порано од очекуваното поради инфлацијата што ќе го изедат фондот. „Ќе мораме да разјасниме од 2027 година, кога ќе се исцрпи специјалниот фонд, како ќе се достигнат 2 проценти (целта на трошоците за одбрана на НАТО)“, рече Писториус. „Одржливоста е одлучувачки фактор ако сакаме да останеме способни за одвраќање и одбрана во следните неколку години, што мора да бидеме.
Основи многу блиску до коридорот Сувалки
Но, без оглед на загриженоста за опремата и парите, Берлин е решен да ја распореди силата, која германската влада ја нарекува „Проект светилник“, сигнализирајќи ја својата подготвеност да ги заштити сојузниците на НАТО и да го трансформира Бундесверот во, како што вели, подготвена сила за војна. . „Источното крило сега се пресели на исток и должност на Германија е да го заштити“, рече Писториус.
Сегашното распоредување на германските сили во Литванија е една од осумте ротациони борбени групи со напредно присуство што НАТО ги распореди во земјите долж нејзината источна граница – Германија е водечка земја во Литванија, со Белгија, Чешка, Луксембург, Холандија, Норвешка и САД исто така испраќаат сили. Новата единица ќе биде лоцирана на две локации – Рукла во близина на вториот по големина град во Литванија – Каунас и Руднинкаи во близина на главниот град Вилнус.
Базите значат приближување на германските војници до коридорот Сувалки, тесна стратешки важна област што ја поврзува руската ексклава Калининград и нејзиниот близок сојузник Белорусија, за која западните воени планери предупредуваат дека најверојатно ќе биде една од првите цели на Русија доколку Владимир Путин одлучи да ја сврти војната во Украина во конфликт со НАТО.
„Треба да ги очекуваме не само најдобрите, туку и најлошите сценарија. Затоа, мора да бидеме подготвени… Русија останува главната закана за нас и за НАТО“, предупреди Анушаускас. „Обврската на Германија трајно да стационира бригада во Литванија е историски чекор и за Германија и за Литванија“, рече литванскиот министер за одбрана, а пренесува Newsweek.
„Ја вртиме страницата на уште подлабоко стратешко партнерство“, заклучи тој